مدتی است که مباحث مرتبط با ارز، سیاستهای ارزی، نحوه تخصیص ارز و آینده ارز جای مهمی در مباحث اقتصادی کشور داشتهاند.
ارائه دهنده: سید حمید حسینی
به نظر میرسد، نوع برخورد بانک مرکزی نیز بر شرایط ارزی کشور تاثیرات بهسزایی داشته است. سال گذشته رئیس کل بانک مرکزی از قدرت مانور بالای این بانک در بازار ارز سخن میگفت و در سالجاری، مدام در حال اولویتبندی اختصاص ارز است میتوان گفت در شرایط فعلی نقش و اثرگذاری بانک مرکزی در بازار ارز، بسیار کمتر از قبل شده است. البته این موضوع که بانک مرکزی در حال رها کردن سیاست ارز چندنرخی، تثبیت و کنترل نرخ ارز است، بسیار خوب تلقی میشود اما در کنار آن باید سیاستهای هماهنگی نیز در این زمینه اجرا شود تا سیاست تکنرخی کردن ارز و اجرای سیستم نرخ ارز مدیریت شده شناور به سرانجام قابل قبولی برسد.
در حقیقت دولت باید با تغییر نرخ ارز مرجع، پاسخگوی نیازهای بازار در این زمینه باشد تا هم واردکنندگان و هم تولیدکنندگان بتوانند از این ارز برای رفع نیازهای خود بهره گیرند، در غیر این صورت وضع بازار بهصورت کلی تغییر نخواهد کرد و باز هم نرخی دیگر برای رفع این نیازها بهوجود میآید. اینکه بانک مرکزی با راهاندازی بورس ارز درصدد شفاف کردن بازار ارز است بسیار مثبت تلقی میشود اما باید بتواند ارز صادرکننده و سرمایهگذار را وارد بورس کرده و در حقیقت بازار شفافی برای عرضه ارز بهوجود آورد.
البته در مقطع فعلی، عرضه ارز به صورت فیزیکی در بورس چندان امکانپذیر نیست و بیشتر ارائه حوالههای ارزی صادرکنندگان در بورس میتواند مبادلات شفافی را میان صادرکننده و واردکننده بهوجود آورد. در این میان به نظر نمیرسد قیمت ارز تا حد زیادی از طریق راهاندازی بورس ارز کاهش یابد اما به هر حال میتوان شاهد برداشتن بسیاری از دلالیها در بازار بود، اگر این طرح بهدرستی اجرایی شود. به هر حال در شرایط فعلی، بانک مرکزی باید بتواند اعتماد خود در اقتصاد را بهنوعی بیشتر کند و بر اساس برنامهریزیهای اقتصادی، سعی در کنترل بازار ارز داشته باشد.
* خزانه دار اتاق بازرگانی تهران