جولیان لی از بلومبرگ معتقد است:ترس از اشباع نفت، در حال کاهش است؛ چرا که تقاضای قویتر و محدودیت عرضه، پایههای بازار را محکم کرده و قیمت را بالا میبرد. از همین رو میتوان گفت، زمستان خوبی برای تولیدکنندگان نفت در راه است.
با این همه، در حال حاضر مصرفکنندگان، بهواسطه افزایش هزینههای گاز و برق، ضربه سختی خوردند و در رنج هستند. افزایش قیمت گاز طبیعی که موجب شده است هزینههای عرضه مایعات و تحویل خطوط لوله به بازارهای اروپایی به بالاترین سطح خود برسد، بازاز نفت را نیز تحتتاثیر قرار داده است. از همین رو، مصرفکنندگان به دنبال این هستند که از گاز طبیعی گرانقیمت، فاصله گرفته و به نفتی با قیمت کمتر و ارزانتر دست یابند. گروه ویتول، بزرگترین معاملهگر مستقل نفت جهان، انتظار دارد که با تغییر سوخت، تقاضای نفت در زمستان سالجاری نیممیلیون بشکه در روز افزایش یابد. مشاوران فکتس گلوبال انرژی (Facts Global Energy) نیز شاهد افزایش تقاضا به شکل مشابهی هستند؛ زیرا کامیونهای چینی تولیدکنندگان برق آسیایی و پالایشگاههای نفت، در سراسر جهان به دنبال جایگزینهای ارزانتری برای گاز مورد استفاده خود هستند.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت، تاثیر کمتری را تجربه کرده و تقاضای اضافی را در دو تا سه ماه آینده، به میزان ۳۷۰هزار بشکه در روز، ارزیابی میکنند. دویچهبانک AG معتقد است که افزایش قیمت گاز، برق و زغالسنگ، پتانسیل لازم برای تغییر سوخت در نیروگاهها در زمستان پیشرو محسوب میشود؛ اگرچه این نهاد خاطرنشان میکند که ظرفیت انجام این کار در اروپا محدود است. این اعداد و ارقام ممکن است بزرگ به نظر نرسند، اما به تقاضای نفت در ماههای آینده، بار دیگر ضربه خواهند زد. امروز گفته میشود که برای تیکآف آماده شوید، پروازهای تجاری قرار است با از سرگیری سفرهای فراآتلانتیکی تقویت شوند.
این فقط نشان از تجدید نظر در تصمیمها برای تحقق تقاضاها و انتظارات نیست بلکه قیمت نفت را افزایش میدهد، پس طرف عرضه نیز در این مساله نقش فعالی دارد. تصمیم اخیر ایالاتمتحده آمریکا مبنی بر ورود بازدیدکنندگان از اروپا و انگلیس از ماه نوامبر، طبیعتا به تقویت هوانوردی در منطقه آتلانتیک کمک خواهد کرد. سفرهای هوایی طولانیمدت، یکی از آخرین اهرمها برای احیا و افزایش تقاضای نفت از زمان پاندمیکشدن بیماری کووید-۱۹ است؛ چرا که پروازهای تجاری هنوز بیش از ۲۰درصد کمتر از سطح مشابهشان در سال ۲۰۱۹ است، آن هم در شرایطی که ازدحام ترافیک و تقاضا برای سوختهای جادهای از حد قبلی فراتر رفته است. مشاوران JBC Energy peg افزایش تقاضای سوخت هواپیماها در سهماه پایانی سال را حدود ۴۰۰هزار بشکه در روز اعلام کردند.
مواردی که به آنها اشاره شد، صرفا به معنای تجدیدنظر صعودی برای تقاضای انتظارات نیست، بلکه قیمت نفت را نیز افزایش داده و بالا میبرد، طرف عرضه نیز کار خود را به انجام میرساند. توفان آیدا در پایان ماه آگوست، آسیبی جدی به تولید شل در خلیج مکزیک وارد کرد. از همین رو، شرکت انگلیسی- هلندی شل اعلام کرد که آسیب ناشی از توفان آیدا، تولید نفت این شرکت را تا اوایل سال ۲۰۲۲ با کاهش روبهرو میکند. ناظران میگویند، شل بیشترین آسیب را از توفان آیدا متحمل شد. این رویداد طبیعی، خلیج مکزیک ایالاتمتحده را درنوردید و ۲۸میلیون بشکه نفت را از بازار خارج کرد. اختلال مداوم مانع صادرات و سبب افزایش قیمت نفتخام شده است؛ زیرا خریداران آسیایی بهدنبال جایگزینهایی برای نفتخام شاخص خلیج مکزیک هستند. در ابتدا تولید نفت بیشتر، قبل از وقوع توفان متوقف شد و به این طریق، تولید نفت به حدود ۳۰میلیون بشکه منطقهای محدود شد.
این همان میزان تولیدی است که در رویدادهای مشابه، یعنی در جریان دو توفان کاترینا-ریتا در سال ۲۰۰۵ و گوستاو و آیک در سال ۲۰۰۸، ترکیبات را تحتتاثیر قرار داد، آن هم از زمان تبدیل شدن این بخش به منطقه اصلی تولید نفت. در باب آثار توفان باید گفت، در طول یکماه گذشته، میزان تولید نفت در خلیج مکزیک به واسطه توفان آیدا تقریبا به میزان زیادی کاهش یافته است؛ این همان معضل و چالشی است که در جریان توفانهای سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۰۸ نیز با آن دست به گریبان بودیم. با این همه، آثار منفی بر جای مانده از توفان آیدا هنوز پایان نیافته است. تولید نفت در حدود ۳۰۰هزار بشکه در روز -زیر حد معمول- باقی مانده، چرا که Royal Dutch Shell Plc کماکان در تلاش برای تعمیر ایستگاه انتقال غرب دلتا-۱۴۳ است؛ مسیری که برای منتقل کردن نفت خام سکوهای اورسا و المپوس، تعریف و طراحی شده است. گفته میشود، این شاهراهها تا اوایل سال آینده به شکلی کامل بازسازی نمیشوند. کمک به عرضه اوپک و متحدانش نیز احتمالا تلاشی ناامیدکننده خواهد بود؛ اگرچه این گروه قصد دارد، تولید خود را ماهانه به میزان ۴۰۰هزار بشکه در روز افزایش دهد.
با افزایش تقاضاها در ماه نوامبر، انتظار میرود، در جریان نشست اکتبر که قرار است به شکلی آنلاین از طریق ویدئوکنفرانس برگزار شود، بسیاری از اعضای اوپک نتوانسته باشند، تولیدشان را در راستای ارتقای اهداف خود افزایش دهند. در این میان، عمدهترین این بازیگران، تولیدکنندگان غرب آفریقا، یعنی آنگولا و نیجریه هستند؛ دو کشوری که میزان تولیدشان در جهت مخالف در حرکت است. سوالهایی نیز درباره توانایی روسیه برای افزایش تولید نفت مطرح شده؛ زیرا تولید نفت در این کشور از ماه آوریل بهرغم افزایش میزان مجاز، متوقف شده است. افزایش تعداد اهداف برنامهریزیشده برای مابقی سال، به تولید بیش از ۱۰میلیون بشکه در عربستانسعودی و روسیه، دو عضو بزرگ اوپکپلاس منجر میشود. این میزان تولید، نزدیک به سطحی است که پیش از همهگیری در جریان بود؛ بهویژه در عربستانسعودی. اهداف تولید نفتخام در ماه دسامبر برای عربستانسعودی و روسیه نزدیک بهسان قبل از همهگیری کرونا یکسان بود.
در حال حاضر، تمامی شاخصها، تقاضای قوی و عرضه ضعیف را در کنار هم قرار داده است، حال با ترکیب این دو مقوله، به این نتیجه خواهید رسید که درک اینکه چرا معیار نفتخام برنت در بالاترین سطحش در سه سال گذشته به ۸۰دلار برای هر بشکه رسیده است، چندان دشوار نیست. اگر نگرانی و دغدغه در ارتباط با تورم و کاهش تدابیر و محرکهای اقتصادی نبود، مطمئنا از این نقطه عطف نیز عبور کرده بودیم. پس بیایید برای پرداخت هزینه سوخت بهمنظور رانندگی و گرمماندن در زمستان پیشرو آماده شویم.