ممنوعیت صادرات نفت آمریکا که در سال ۲۰۱۵ لغو شده بود، حالا ممکن است مجددا احیا شود. دولت جو بایدن در پی افزایش قیمت نفت و به‌تبع آن بنزین داخلی و فشار به مصرف‌‌کنندگان خرد و اثر تورمی آن، به‌‌خصوص در یکی دو‌ماه گذشته به‌دنبال راهی برای حل این معضل بوده است. درخواست از تولیدکنندگان اوپک برای افزایش تولید و آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت همزمان با دیگر کشورها نتیجه چنین رویکردی بوده است، با این حال همچنان گزینه بازگشت ممنوعیت صادرات نفت این کشور روی میز این دولت قرار دارد که فعلا بایدن از این اقدام رادیکال طفره رفته است. مدیران صنعت نفت و اعضای حزب جمهوری‌خواه این کشور چنین تصمیمی را کاملا غلط می‌‌دانند چراکه آنها معتقدند این کار برخلاف هدفش، باعث رشد بهای بنزین می‌شود زیرا بنزین آمریکا با بهای شاخص جهانی برنت هماهنگ است که در این صورت می‌تواند دچار یک شوک شود. این کشور روزانه حدود ۳ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند. برخی اعضای کنگره در پی تصویب طرح ممنوعیت صادرات نفت آمریکا در هفته جاری هستند که نیازمند تصویب در سنا نیز است.
هدیه نفتی به اوپک و پوتین
جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده آمریکا بزرگ‌ترین مداخله در بازارهای انرژی طی یک دهه اخیر را با برنامه آزادسازی ذخایر استراتژیک نفت کلید زده است، با این حال غول‌‌های نفتی نگرانند این پایان ماجرا نباشد.
به گزارش سی‌‌ان‌‌ان، دموکرات‌‌های این کشور چندین هفته از بایدن می‌خواستند که پا را فراتر از رها کردن ذخایر استراتژیک بگذارد و شرکت‌های نفتی را در فرستادن نفتشان به خارج از کشور ممنوع کند. به‌‌رغم فشارهای هم‌‌حزبی‌های بایدن در کنگره، او تا حالا از برداشتن قدم افراطی‌‌تر ممنوعیت صادرات نفت طفره رفته است.
اما مایک سامرز، مدیرعامل موسسه نفت آمریکا (API) که شرکت‌های نفت و گاز را نمایندگی می‌کند، در این‌باره گفته این گروه قدرتمند کاملا ریسک یک ممنوعیت صادراتی را جدی می‌گیرد و در همین راستا، از دموکرات‌‌های میانه‌‌رو می‌خواهد که این فکر را از سر مسوولان کاخ‌سفید خارج کنند.
سامرز طی مصاحبه با سی‌‌ان‌‌ان در دفترش در واشنگتن گفت: «ما همه نیروهایمان را به کار می‌‌گیریم. ما هر کاری از دستمان بر می‌آید انجام می‌دهیم.» سامرز هشدار داد ممنوعیت صادرات نفت نه‌تنها با افزایش قیمت سوخت در پمپ‌‌ها باعث نتیجه خلاف برای رانندگان آمریکایی می‌شود، بلکه به تولیدکنندگان خارجی از طریق بهبود درآمد و سهم بازار کمک خواهد کرد. رئیس API در این مورد گفت: «این کار یک هدیه به اوپک و پوتین خواهد بود.»
شوک به بازار جهانی نفت
ماه گذشته میلادی (نوامبر)، جمعی از نمایندگان دموکرات کنگره، بایدن را برای بررسی ممنوعیت صادرات جهت رفع قیمت‌های بالای بنزین تشویق کردند. این قانون‌گذاران آمریکایی در نامه‌‌ای به بایدن گفتند: «ممنوعیت صادرات نفت عرضه داخلی را بهبود می‌‌بخشد و فشار نزولی بر قیمت‌ها برای خانواده‌‌های آمریکایی می‌‌گذارد.»
اما سامرز نقطه‌‌نظری دقیقا برعکس دارد. او می‌گوید که ممنوع‌شدن صادرات نفت آمریکا باعث بالا رفتن قیمت بنزین می‌شود و نه پایین رفتن آن. او به اینکه نفت یک کامودیتی است که به صورت جهانی تجارت می‌شود و بازار جهانی بر ۳ میلیون بشکه نفت صادراتی این کشور تکیه می‌کند، اشاره کرد.
سامرز گفت: «این اقدام به یک شوک در سراسر جهان منجر می‌شود.» با این حال، فعلا به دلیل سقوط قیمت نفت در یکی دو هفته اخیر با ظهور سویه جدید کرونا و همینطور طرح آزاد کردن ذخایر استراتژیک، فشارها روی کاخ‌سفید برای ممنوع کردن فروش خارجی نفت کاهش یافته است. قیمت نفت‌خام آمریکا که در نوامبر به ۸۵دلار بر بشکه رسیده بود، اخیرا به علت دو عامل مذکور به زیر ۶۵ دلار در هر بشکه نزول کرد، با این حال چند جلسه معاملاتی افزایشی باعث رسیدن آن به محدوده ۶۸ دلاری شد. بهای بنزین خرده‌‌فروشی در آمریکا هم که با تاخیر از قیمت‌های جهانی نفت و بهای آتی بنزین تاثیر می‌‌پذیرد، اندکی کاهش یافته است. بر اساس داده‌‌های AAA، متوسط قیمت بنزین خرده‌‌فروشی این کشور دیروز دوشنبه ۳۵۸/ ۳دلار در هر گالن بوده است که همچنان قیمت بالایی محسوب می‌شود.
چرا ممنوعیت صادرات نفت جواب نمی‌دهد؟
البته موسسه نفت آمریکا یک نهاد مستقل نیست. این نهاد بودجه خود را هم از شرکت‌های نفتی می‌گیرد و قرار است صدای آنها باشد چراکه حفاظت از صادرات نفت این کشور به سود این گروه است. رفع محدودیت صادرات نفت که از سال ۲۰۱۵ اجرا شده درآمد بیشتری به اعضای API شامل اکسون‌موبیل و شورون میرساند.
با این حال، غول‌‌های نفتی دراین‌باره تنها نیستند. سی‌‌ان‌‌ان گزارش کرده که بسیاری از کارشناسان این حوزه به این رسانه گفته‌‌اند؛ در حالی که ممنوعیت صادرات نفت آمریکا باعث پایین آوردن قیمت نفت‌خام این کشور (وست تگزاس اینترمدییت) می‌شود، همزمان بهای برنت را به‌عنوان شاخص جهانی نفت افزایش خواهد داد. مشکل اینجاست که بنزین آمریکا بر اساس برنت قیمت‌گذاری می‌شود و نه وست‌تگزاس. قیمت برنت در صورت چنین اقدامی احتمالا به‌‌شدت بالا برود زیرا بازار جهانی نفت دسترسی به ۳ میلیون بشکه نفت عرضه روزانه را از دست خواهد داد.
بر اساس این گزارش، بزرگ‌ترین مشکل این است که ایالات‌متحده یک جزیره به تنهایی نیست. پالایشگاه‌‌های این کشور در ساحل خلیج مکزیک که چند دهه عمر دارند نمی‌‌توانند فقط بر نفت شیل آمریکا تکیه کنند که معمولا سبک‌‌تر از نفت وارداتی از خارج این کشور است. این پالایشگاه‌‌ها برای تولید بنزین، دیزل و سوخت جت، معمولا شیل را با بشکه‌‌های نفت سنگین وارداتی از کانادا، مکزیک، خاورمیانه و جاهای دیگر ترکیب می‌کنند. سامرز معتقد است که دولت در حال معقول‌شدن در این مورد است. با این حال، رئیس موسسه نفت آمریکا گفت که این گروه هنوز در حال کار کردن با دموکرات‌‌های کنگره است تا به کاخ‌سفید بگویند این «یک فکر خیلی خیلی بد» است. این مدیر صنعتی همچنین به احتمال درگرفتن جنگ بین روسیه و اوکراین اشاره کرد و گفت که این دقیقا برعکس زمانی است که ما باید از بازارهای جهانی خارج شویم. سامرز در پاسخ به پرسشی در مورد تاثیر تصمیم بایدن برای آزادسازی ذخایر نفت، گفت این کار مانند افزودن «یک قطره به یک سطل» است. دولت بایدن با آزادسازی ۵۰ میلیون بشکه نفت، بزرگ‌ترین اقدام این‌‌چنینی در تاریخ این کشور را کلید زده است. سامرز اما تاثیر آن را مقطعی می‌‌داند و معتقد است که قیمت‌ها بالاتر خواهند آمد.
مشکل گرمایش خانگی آمریکا
آمریکایی‌‌ها همچنین با افزایش هزینه‌‌های گرمایش خانگی دست و پنجه نرم می‌کنند که بخشی از آن به دلیل جهش قیمت گاز است. بر اساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا، خانوارهای آمریکایی که عمدتا از سوخت گاز استفاده می‌کنند، در حال‌حاضر ۳۰درصد هزینه بیشتری نسبت به زمستان سال گذشته می‌‌پردازند.
این موضوع باعث شد برخی قانون‌گذاران از کاخ‌سفید بخواهند اقدامی اتخاذ کند. در همین راستا سناتور الیزابت وارن در یک نامه در‌ماه گذشته تولیدکنندگان گاز طبیعی را برای رکورد زدن صادرات این سوخت در زمان قیمت‌های بالا در داخل این کشور مخاطب قرار داد. وارن نوشت: «این طمع شرکت‌ها غیرقابل توجیه است و نشان‌دهنده نتایج یک سیستم تقلبی است که مدیران و سرمایه‌‌گذاران شرکت انرژی را غنی می‌کند و خانواده‌‌های آمریکایی را برای پرداخت صورت‌‌حساب‌‌ها دچار مشکل می‌کند.»
سامرز که گروهش از شرکت‌های صادرکننده گاز طبیعی هم نمایندگی می‌کند گفت؛ در مورد ریسک ممنوعیت صادرات گاز طبیعی نگران است. او به چگونگی قراردادهای بلندمدت متحدان آمریکا در اروپا و آسیا برای خرید گاز مایع طبیعی (LNG) اشاره کرد و گفت ممنوع کردن صادرات آنها را ناگزیر می‌کند به سمت انرژی چین و روسیه روی بیاورند. سامرز می‌گوید: «یکی از راه‌‌های واقعا خوب برای از بین بردن جایگاه ما در جهان، نقض این قراردادها در زمان هزینه‌‌های بالای انرژی است.»
نامه هشدارآمیز جمهوری‌خواهان
شصت و سه نفر از جمهوری‌خواهان کنگره آمریکا به جنیفر گرانهولم وزیر انرژی و جینا ریموندو وزیر بازرگانی این کشور نامه نوشته‌‌اند و در آن در مورد سیاست‌های ضدنفتی بایدن و ضربه به کارکنان این صنعت هشدار داده‌‌اند. یکی از راهبران این اقدام به‌نام راجر ویلیامز در یک اظهارنظر رسمی گفت: «جنگ رئیس‌جمهور بایدن علیه انرژی آمریکا با آخرین بحث‌های دولت او برای بازگرداندن ممنوعیت صادرات نفت‌خام که در سال ۲۰۱۵ با رای دو حزب لغو شد، ادامه دارد.» بر اساس گزارش فاکس بیزنس، ویلیامز با انتقاد شدید از اقدامات پیشین دولت بایدن مانند لغو پروژه خط لوله نفت کی‌‌استون از کانادا و توقف مجوزهای اجاره نفت و گاز جدید در زمین‌‌های فدرال، این تصمیمات را باعث ضربه به شغل‌‌های با درآمد خوب صنعت نفت دانست و در نهایت این اقدامات را نشانه نزدیک شدن دولت بایدن به سیاست‌های چپگرایانه عنوان کرد. او نیز در اظهارت خود با بیان اینکه ممنوعیت صادرات نفت آمریکا «یک اشتباه فاجعه‌‌بار» خواهد بود که به زندگی کارگران صنعتی در حوضه پرمیان آسیب می‌زند، گفت که چنین اقدامی بهای بین‌‌المللی نفت را افزایش خواهد داد و به اوپک و روسیه سود میرساند. او همچنین چنین استراتژی را موجب افزایش هزینه‌‌های خانوارهای آمریکایی دانست. این نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره همچنین نسبت به تایید بررسی طرح ممنوعیت صادرات نفت در دولت ابراز نگرانی شدید کردند. نامه نمایندگان کنگره تاکید می‌کند که چنین تصمیمی رشد صنعت نفت داخلی را کاهش می‌دهد و رقابت‌پذیری آمریکا را در صحنه جهانی پایین می‌‌آورد. این نمایندگان می‌گویند برخی قانون‌گذاران دیگر به‌دنبال آوردن لایحه ممنوعیت صادرات در هفته جاری در کنگره هستند که به تایید مجلس سنا هم نیاز دارد.