بازار جهانی نفت به وین چشم دوخته و بحث‌‌‌های پیرامون توافق هسته‌‌‌ای ایران، بهای طلای سیاه را در روزهای اخیر به شدت کاهش داده است. در همین حال، خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی مدعی شد که در پیشنویس توافق برای احیای برجام، در گام‌‌‌های نخست خبری از لغو تحریم‌های نفتی نیست و پس از برداشتن گام‌‌‌هایی از سوی طرفین، آمریکا مانند دوره اوباما و ترامپ معافیت‌‌‌های تحریمی برای نفت ایران صادر خواهد کرد.
رویترز همچنین در گزارشی دیگر، از اشتیاق پالایشگران کره‌جنوبی، ژاپن و هند برای خرید نفت خام از ایران در صورت حصول توافق پرده برداشته است. از سوی دیگر نیز، بازار نفت خام روز پنج‌شنبه و جمعه تحت‌تاثیر اخبار پیرامون برجام افت نسبتا چشمگیری را تجربه کرد و پس از ۸ هفته صعودی، در مسیر ثبت کاهش هفتگی قیمتی قرار گرفت.
معافیت به جای لغو تحریم‌های نفتی
خبرگزاری رویترز روز پنج‌شنبه در گزارشی به نقل از دیپلمات‌‌‌های غربی مدعی شد که در پیشنویس ۲۰ صفحه‌‌‌ای توافق برای احیای برجام و بازگشت گام به گام ایران و آمریکا به اجرای تمامی تعهدات خود، اقدامات دوجانبه‌‌‌ای در نظر گرفته شده، اما در گام‌‌‌های اول خبری از معافیت ایران از تحریم‌های نفتی نیست. خبرگزاری رویترز در گزارش خود می‌‌‌گوید که مانند آنچه در توافق برجام آمده، توافق جدید میان طرفین به جای لغو کامل تحریم‌های نفتی ایران، مستلزم اعطای معافیت‌‌‌های آمریکا به این بخش است. گفتنی است که این معافیت‌‌‌ها هر چند ماه یک بار باید تمدید شوند. خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات خاورمیانه‌‌‌ای درباره مذاکرات گفت: «در مورد صادرات نفت، بر اساس این توافق، اوباما و ترامپ معافیت‌‌‌های تحریمی ۹۰ تا ۱۲۰ روزه صادر کرده و آنها را به طور مداوم تمدید می‌کردند تا اینکه ترامپ پس از خروج از این پیمان، صدور معافیت‌‌‌ها را متوقف کرد و حالا موافقت شده که این معافیت‌‌‌ها دوباره صادر شوند.» این گزارش رویترز که شامل جزئیات بیشتری درباره دیگر اقدامات طرفین برای بازگشت تعهدات خود است، با واکنش سخنگوی وزارت خارجه روبه‌‌‌رو شد و خطیب‌زاده این گزارش را تحریف شده خواند و اظهار کرد که توافق نهایی بسیار متفاوت خواهد بود.
اشتیاق آسیایی‌‌‌ها برای نفت ایران
خبرگزاری رویترز همچنین در گزارش دیگری به اشتیاق پالایشگران آسیایی به واردات نفت از ایران پرداخت. همزمان با نزدیک شدن ایران به کسب یک توافق با قدرت‌‌‌های بین‌المللی برای احیای برجام، در هفته گذشته خبر آمد که کره‌جنوبی به عنوان یکی از مشتریان سابق و اصلی نفت ایران در آسیا، مذاکراتی با ایران برای از سرگیری واردات نفت خام ایران انجام داده است. یک منبع آگاه کره‌‌‌ای به رویترز گفته که یک پالایشگر بزرگ این کشور تحولات مذاکرات هسته‌‌‌ای را زیر نظر گرفته، زیرا نفت خام ایران در مقایسه با گریدهای نفتی مشابه دیگر مانند نفت مکزیک، مقرون به صرفه‌‌‌تر است و پردازش آن نیز آسان‌‌‌تر خواهد بود. این منبع می‌‌‌گوید زمانی که ۲ کشور تصمیم بگیرند تجارت نفت را از سر بگیرند، ما هم می‌توانیم از ایران نفت خام بخریم و از آنجا که قبلا از نفت خام ایران استفاده کرده‌‌‌ایم، نیازی به آزمایش آن در تاسیسات خود نداریم. تسوتومو سوگیموری، رئیس اینیوس هولدینگز (Eneos Holdings)، بازوی پالایشی نیپون اویل ژاپن که بزرگ‌ترین پالایشگر این کشور محسوب می‌شود نیز گفته است که در صورت دستیابی به توافق برای احیای برجام، واردات نفت از ایران را از سر خواهد گرفت. سوگیموری همچنین به خبرنگاران گفته است: «ما هنوز آماده‌‌‌سازی شرایط برای خرید نفت ایران را آغاز نکرده‌‌‌ایم؛ اما در صورت حصول توافق، از سرگیری واردات نفت از ایران را به عنوان یکی از گزینه‌‌‌های خرید خود در نظر خواهیم گرفت.» سوگیموری همچنین گفته است که در صورت انجام توافق هسته‌‌‌ای، از سرگیری واردات نفت از ایران حدود ۲ تا ۳ ماه طول می‌‌‌کشد، زیرا واردکننده باید ترتیب مواردی چون بیمه و حمل‌ونقل را بدهد. رویترز همچنین می‌‌‌گوید که یک منبع پالایشگاهی هندی گفته که یک پالایشگر این کشور در حال مذاکره با ایران برای تامین نفت خود است. این منبع به دلیل حساسیت این موضوع به صورت ناشناس به رویترز گفته که طرف هندی منتظر شفاف‌‌‌تر شدن مسائل پیرامون توافق هسته‌‌‌ای ایران است.
ترمز برجامی بازار نفت
روز جمعه بازار نفت شاهد افت قیمت و حرکت به سوی ثبت کاهش هفتگی پیش رفت، زیرا دورنمای بازگشت عرضه نفت خام ایران به بازار جهانی با پیشرفت مذاکرات هسته‌‌‌ای قابل دسترس‌‌‌تر از هر زمانی است. تا زمان تنظیم این گزارش در ساعت ۱۵ روز جمعه به وقت تهران، نفت خام وست‌تگزاس اینترمدییت با افتی ۳۴/ ۲ دلاری به بهای ۴۲/ ۸۹ دلار در هر بشکه معامله می‌شود که نشانگر عقب‌نشینی ۵۵/ ۲درصد قیمت این شاخص نفتی در روز جمعه است. همچنین هر بشکه نفت خام برنت نیز با کاهشی ۱۸/ ۲ دلاری به قیمت ۷۹/ ۹۰ دلار معامله می‌شود که افتی ۳۴/ ۲درصدی نسبت به قیمت بسته شده روز پنج‌شنبه را نشان می‌دهد. گفتنی است که هر
۲ شاخص برجسته بازار روز پنج‌شنبه نیز هر کدام حدود ۲درصد افت قیمت داشتند. هر ۲ شاخص نفتی برجسته روز دوشنبه گذشته به بالاترین سطح خود از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۴ به این سو دست یافتند؛ اما پس از آن، با انتشار خبرها و گزارش‌هایی مبنی بر شکل‌گیری توافقی برای احیای توافق هسته‌‌‌ای ایران با قدرت‌‌‌های جهانی، طلای سیاه با کاهش قیمت به سمت اولین سقوط هفتگی خود در ۹ هفته اخیر حرکت کرد. بهای نفت خام در سال ۲۰۲۲ در هر هفته افزایشی بوده و حالا این روند تحت فشار اخبار برجامی تغییر می‌کند. به گزارش رویترز، دیپلمات‌‌‌های غربی گفته‌‌‌اند که پیشنویس توافق با ایران مجموعه‌‌‌ای از مراحل را مشخص می‌کند که در نهایت به اعطای معافیت از تحریم‌های نفتی منجر می‌شود. این امر می‌تواند حدود یک‌میلیون بشکه در روز نفت ایران را به بازار بازگرداند، اما کماکان نمی‌توان درباره زمان آن قضاوتی کرد. واندانا هاری، بنیان‌گذار شرکت تحلیل بازار نفت واندا اینسایتس (Vanda Insights)، در یادداشتی گفت: «فشار نزولی بر نفت خام با ایجاد چشم‌‌‌انداز یک توافق احتمالا ادامه پیدا خواهد کرد. مگر اینکه طرفین، آخرین دور مذاکرات را که هنوز در بن‌‌‌بست قرار دارد به پایان برسانند.» هاری همچنین افزود که افزایش قیمت ناشی از ترس حمله روسیه به اوکراین کم‌کم در حال از بین رفتن است. با این حال، تحلیلگران انتظار ندارد که حتی با وجود چشم‌‌‌انداز بازگشت نفت ایران به بازار، قیمت‌ها در کوتاه‌مدت کاهش چشمگیری داشته باشد؛ زیرا اوپک‌پلاس برای رسیدن به اهداف تولیدی خود دچار مشکل است. ویوک دار، تحلیلگر کامان‌‌‌ولث‌بنک (Commonwealth Bank) نیز در یادداشتی گفت: «با توجه به اینکه ذخایر جهانی نفت در حال رسیدن به پایین‌‌‌ترین سطح ۷ ساله خود است و ظرفیت اضافه اوپک‌پلاس نیز با توجه به رشد ناامیدکننده عرضه اوپک و متحدانش زیر سوال رفته، بازار نفت در برابر اختلالات عرضه آسیب‌‌‌پذیر هستند.» کامان‌‌‌ولث‌بنک می‌‌‌گوید با توجه به اینکه تقاضای نفت با افزایش سفرهای هوایی و ترافیک جاده‌‌‌ای بهبود می‌‌‌یابد، قیمت نفت برنت در کوتاه‌مدت بین ۹۰ تا ۱۰۰ دلار هر بشکه خواهد بود و در صورت تشدید تنش‌‌‌ها بین روسیه و اوکراین، بهای نفت به راحتی از ۱۰۰ دلار در هر بشکه عبور می‌کند.