به گزارش گروه اقتصاد بین الملل فارس جان کول در مقاله‌ای در پایگاه اینترنتی اویل پرایس به تشریح دلایل مقاومت ایران در برابر تحریمهای آمریکا و اروپا پرداخته و ضمن بیان این دلایل، نقش لابی صهیونیستی در پیگیری این تحریمها را نیز متذکر شدهاست.
وی اگر چه به عنوان یک آمریکایی تحریمها علیه ایران را به ضرر آمریکا می‌داند و برای جلوگیری از این ضررها با سیاستهای دولت آمریکا مخالفت می‌کند اما پرداختن او به مسائلی مانند عدم توانایی عربستان برای افزایش تولید، افزایش تقاضای آسیا برای نفت و نقش صهیونیستها در اعمال تحریمها از جمله نکات قابل توجه این نوشته است. متن یادداشت کول را به اتفاق مرور کنیم:
نومحافظه‌کاران به ما اطمینان داده بودند و قرار نبود موضوع اینگونه پیش برود. قرار بود با تحریمهای آمریکا ایران به سرعت از پا بیفتد. اما دو ناو جنگی ایران به راحتی از کانال سوئز عبور کردند تا در بندر تارتوس سوریه لنگر بیاندازند. رژیم سابق مصر و حکومت مبارک هرگز اجازه چنین چیزی را نمی‌داد اما بهار عربی دولتی را در مصر به قدرت رسانده است که تمایل دارد استقلال خود از واشنگتن را به نمایش بگذارد.
نفت برنت امروز به 126 دلار در هر بشکه رسید؛ بالاترین قیمت در ۹ ماه گذشته و رکوردی جالب توجه، آن هم در شرایطی که بحرانهایی مانند جنگ لیبی بازار را تحت تأثیر قرار نداده است. دلیل اصلی این بود که بازارها از اخبار قطع صادرات ایران به انگلیس و فرانسه بیمناک هستند. (نفت ایران تنها 1 درصد از واردات انگلیس و 4 درصد از واردات فرانسه را تشکیل می‌دهد.)
اروپایی‌ها فروشنده‌های جدیدی را پیدا خواهند کرد یا اینکه با استفاده از واسطه‌هایی نفت ایران را به دست خواهند آورد، پس خبر قطع صادرات چندان محلی از اعراب ندارد اما به هر حال مبادله‌گران بازار بسیار حساس هستند. برنامه تحریمهای نفتی‌ای که توسط اسرائیل و لابی صهیونیستی در آمریکا، بر دولت آمریکا تحمیل شده است، قرار بود موجب افزایش زیاد قیمت نشود. اما در واقع، نه تنها قیمت را افزایش داده است بلکه صهیونیستها به دلیل مطرح کردن موضوع جنگ این افزایش را تشدید کرده‌اند.
در حالی که قیمتهای فوریه رکوردی تاریخی را برای این زمان از سال ثبت کرده است و پیش‌بینی می‌شود قیمت بنزین آمریکا در تابستان امسال 5 دلار در هر گالن باشد، ایران هنوز آرامش خود را حفظ کرده است. اما به هر حال اقتصاد شکننده آمریکا و اروپا از افزایش هزینه‌های حمل و نقل آسیب خواهد دید. (آمریکا احتمالا با کاهش سفرهای تابستانی و گردشگری داخلی مواجه خواهد شد.) همان جمهوری خواهانی که از اوباما به خاطر اینکه با ایران به شدت برخورد نکرده است، انتقاد می‌کنند، به دلیل افزایش قیمت سوخت، در حال برنامه‌ریزی برای به راه انداختن کمپینی بر ضد اوباما هستند. این در حالی است که آنها نقش تحریم ایران و تنشهای آمریکا با این کشور در افزایش قیمتها را نادیده می‌گیرند. دوست ندارم این جمله را تکرار کنم اما «من قبلا تذکر داده بودم»
چه چیزی باعث می‌شود ایران بتواند با مجموعه تحریمهای ظالمانه و سخت‌گیرانه آمریکایی-اسرائیلی-اروپایی مقابله کند؟
1. تحریمهای مالی آمریکا و اتحادیه اروپایی به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده بود که درآمد ایران از نفت را از طریق افزایش هزینه‌های بیمه و مبادله مالی، 10 تا 15 درصد کاهش دهد. اما قدرت‌نمایی ایران مثلاً در مانور تنگه هرمز، در کنار اظهارات جنگ‌افروزانه آمریکا و اسرائیل منجر به افزایش 10 تا 15 درصدی قیمت نفت در بازارهایی که نگران تنشها هستند، شدهاست. این یعنی از منظر ایران اثرات منفی تحریمها به وسیله اثرات مثبت مطرح شدن بحث جنگ با ایران خنثی شده است.
2. برنامه تحریمها علیه ایران که مورد حمایت دو روشنفکر لابی صهیونیستی مارک دوبوویتز و روئل مارک (تحلیلگر سابق CIA) است، در محاسبات خود به شدت دچار خطا و اشتباه شده است. چرا که احتمال اختلال در عرضه (سودان و سوریه) و افزایش شدید تقاضا (هند، ژاپن، کره‌جنوبی، چین) را در نظر نگرفته است. (جان کمپ در مقاله خود این موضوع را به صورتی منطقی توضیح داده است.)
3. عربستان نتوانست آن طور که برای متحدان آمریکایی و اروپایی‌اش لاف افزایش تولید را زده بود، تولید نفت را به سرعت زیاد کند. ذخایر عربستان سالانه 3% کاهش می‌یابد و این موضوعی است که از نظر اکثر تحلیلگران مغفول مانده است.
4. سودان جنوبی به دلیل منازعه با سودان بر سر دزدی مقداری از نفت، ناگهان صادرات نفت از خارطوم را متوقف کرد. این اقدام 350 هزار بشکه نفت در روز را از بازار خارج کرد.
5. همچنین وقایع سوریه تولید 400 هزار بشکه نفت در روز را متوقف کرده است و مشکلاتی هم در نیجریه ایجاد شده است. بنابراین علاوه بر اینکه عربستان نتوانست 2 میلیون بشکه نفت در روز به بازار جهانی اضافه کند، مقدار اندک افزایش تولید این کشور هم با کاهش تولید در مناطق دیگر دنیا جبران شد.
6. هند بر خلاف میل دولت آمریکا، بر خرید نفت از ایران و مبادله با این کشور تأکید کرده است. اما من تعجب می‌کنم که نیکولاس برنز چگونه به این نتیجه رسیده است که هند با توجه به فشردگی بازار نفت و افزایش تقاضای آسیا، می‌تواند بدون نفت ایران به برنامه‌های اقتصادی خود ادامه دهد. از سوی دیگر، اطمینان از اینکه مصرف‌کننده‌های هندی نفت یارانه‌ای در اختیار خواهند داشت، یک موضوع انتخاباتی و مهم در هند است.
7. کره‌جنوبی و ژاپن معتقدند که نمی‌توانند واردات نفت از ایران را با دیگر عرضه‌کنندگان نفت جایگزین کنند و به همین دلیل مؤدبانه به واشنگتن و نومحافظه‌کاران گفته‌اند در قضیه تحریم نفت ایران «کاری به کار ما نداشته باشید و به کار خودتان برسید.»
8. همچنین ترکیه در برابر فشار آمریکا برای خرید نفت از عربستان به جای ایران، مقاومت می‌کند. برخی تحلیلگران معتقدند عربستان نمی‌تواند تولید 11.8 میلیون بشکه‌ای خود را حفظ کند و اگر تولید عربستان کاهش یابد، ترکیه در شش ماه تا یک سال آینده برای قراردادهای جدید آن هم در فضایی با رقابت شدیدتر، به زحمت خواهد افتاد.
9. ایران و چین بر سر قراردادی که به موجب آن واردات چین از ایران افزایش می‌یابد، به توافق رسیدند. چین در برابر تلاشهای آمریکا برای کشاندن این کشور در زمره همراهان تحریم ایران، کاملا غیر قابل نفوذ بوده است.
10. ایران هنوز مورد حمایت همسایگانش است. همسایگانی که به کمک ایران نیاز دارند. عراق به شدت به مبادلات با ایران وابسته است. همچنین در یک نشست سه جانبه بین ایران، افغانستان و پاکستان، رئیس جمهور پاکستان آصف علی زرداری تأکید کرد فشارهای بیرونی اثری بر روابط خوب تهران و اسلام‌آباد ندارد. پاکستان به بحران انرژی دچار شدهاست و متقاضی سوخت و برق از ایران است. بنابراین اساساً متحدان آمریکا، افغانستان و پاکستان هیچ توجهی به تلاشهای آمریکا برای ملحق کردن آنها به حلقه تحریم ایران ندارند. در واقع آنها مخالف این موضوع هستند. این سه کشور به دنبال ایجاد یک بلوک منطقه‌ای هستند که شاید شامل چین هم بشود.
آخرین برنامه احمقانه نومحافظه‌کاران، یعنی اشغال عراق، تا کنون 1 تریلیون دلار هزینه برای آمریکایی‌ها داشته است و 5000 سرباز را به کشتن داده است. بازی‌ای که اکنون با ایران شروع شده است دست کم سه برابر شکست ما در عراق هزینه خواهد داشت. از نمایندگان کنگره خود مطالبه کنید و انگشت اتهام را به سوی متهم اصلی یعنی آیپک ببرید.