چین در حالی به بزرگترین خریدار محصولات پتروشیمی ایران تبدیل شده که در صدور برخی از محصولات پتروشیمی ایران جایگاه عربستان را در این بازار تصاحب کرده است.
روند صادرات محصولات پتروشیمی در برنامه چهارم توسعه از روندی رو به رشد برخوردار بوده به طوری که از سال 1384 تا پایان سال گذشته به ترتیب سالانه 2.3 ، 3.3 ، 6 ، 7.8 و 6.5 میلیارد دلار انواع محصولات پتروشیمیایی از ایران صادر شده است.
بر اساس هدف گذاری انجام شده باید میزان صادرات محصولات پتروشیمی تا پایان سالجاری به 18 میلیون تن افزایش یابد که با صدور این میزان فرآورده پتروشیمی حدود 9 میلیارد دلار درآمد نصیب اقتصاد ملی خواهد شد.
در کنار برنامه ریزی برای افزایش ظرفیت تولید صنایع پتروشیمی به 100 میلیون تن تا پایان برنامه پنجم، اقداماتی هم برای متنوع سازی سبد محصولات صادراتی پتروشیمی برای رقابت با قطر و عربستان به عنوان مهمترین رقبای منطقه ای آغاز شده است.
مسئولان وزارت نفت در کنار حفظ بازارهای سنتی قصد دارند بازارهای جدیدی را برای صادرات محصولات پتروشیمی ایران بازگشایی کنند که از کشورهای شمال آفریقا و آمریکای جنوبی همچون مصر، اکوادر، برزیل، آرژانتین و بولیوی به عنوان بازارهای جدید یاد می شود.
در حال حاضر کشورهای خاور دور و خاورمیانه به ترتیب با سهمی 41.5 درصدی و 23.9 درصدی بزرگترین خریداران محصولات پتروشیمیایی ایران به شمار می روند که پس از این 2 بازار، هند و اتحادیه اروپایی با 10.7 درصد و 13.9 درصد عمده خریداران محصولات شیمیایی کشور هستند.
صادرات محصولات پتروشیمی به چین افزایش یافت
بررسی وضعیت صادرات محصولات پتروشیمی به چین در پنج سال گذشته حاکی از رشد پلکانی و صعودی معاملات پتروشیمیایی ایران با این قطب بزرگ اقتصادی جهان است.
میزان صادرات محصولات پتروشیمی به این کشور آسیایی از 482 میلیون دلار در سالهای گذشته به بیش از یک میلیارد و 650 میلیون دلار در سال 1388 افزایش یافته است.
بر اساس آمارهای رسمی از ابتدای سالجاری حدود 850 میلیون دلار محصول پتروشیمی به چین صادر شده که منجر به افزایش سهم این کشور آسیایی از 16 درصد به 27 درصد در بازار محصولات صادراتی پتروشیمیایی ایران شده است.
برآوردهای انجام شده نشان می دهد که میزان صادرات محصولات پتروشیمی ایران به چین تا اسفند ماه سالجاری با ثبت یک رکورد جدید از مرز دو میلیارد دلار فراتر برود.
یوسف مسافر مدیر برنامه ریزی شرکت بازرگانی پتروشیمی بالا بودن سرانه مصرف را یکی از دلایل افزایش صادرات محصولات به چین عنوان کرده و معتقد است: این کشور آسیایی همواره در سالهای اخیر به عنوان بازار هدف صادراتی پتروشیمی جایگاه قابل توجه ای برای ایران داشته است.
به گفته وی با اشاره به رشد 2 برابری جمعیت شهری این کشور آسیایی تا سال 2030 میلادی، پیش بینی می شود میزان سرانه فرآورده های پتروشیمیایی چین هم افزایش یابد.
این مقام مسئول از همکاری با چین برای فروش محصولات پتروشیمی در قالب قراردادهای تک محموله (spot) و بلند مدت (contract) خبر داد و افزود: در حال حاضر ایران در دو منطقه شانگهای و تیانجین چین انبارهای ذخیره سازی محصول در اختیار دارد که می تواند منجر به افزایش صادرات به این کشور شود.
مسافر با اعلام اینکه برای برخی از نقاط شرق و جنوب چین به منظور افزایش صادرات مواد شیمیایی و پلیمری هدف گذاری کرده ایم، تصریح کرد: در شرایط فعلی مطالعات اولیه و توجیهی این بازارها انجام می شود.
ایران جای عربستان در بازار پتروشیمی چین را گرفت
از ابتدای سالجاری تاکنون متانول پرطرفدارترین محصول پتروشیمی ایران در بازار چین بوده به طوری که در این مدت حدود 45 درصد متانول صنایع پتروشیمی به قطب اقتصادی جهان صادر شده است.
رضا حمزه لو مدیر عامل شرکت بازرگانی پتروشیمی با بیان اینکه سال گذشته میلادی ایران در بازار متانول چین پس از عربستان در جایگاه دوم قرار داشت به خبرنگار مهر گفت: اما از ابتدای سالجاری میلادی ایران جایگاه اول فروش متانول در بازار پتروشیمی چین را در اختیار گرفته است.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر رقابتی جدی با عربستان سعودی برای صادرات محصولات پتروشیمیایی به چین وجود دارد، بیان کرد: در سالجاری در حالی ایران بیشترین میزان صادرات متانول به بازار چین را داشته که قیمت فروش این محصول پتروشیمی به مراتب بالاتر از عربستان بوده است.
مدیر برنامه ریزی شرکت بازرگانی پتروشیمی هم با اشاره به اینکه رقیب اصلی صادرات متانول ایران در چین 13 درصد جایگاه پایین تری دارد، گفت: ایران در سالجاری میلادی از میان کشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا در صادرات پلی‌اتیلن به چین رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
از سوی دیگر در حالی میزان صادرات محصولات پتروشیمی به چین افزایش یافته است که مذاکرات شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران و کنسرسیوم چینی برای تامین یک میلیارد دلار فاینانس طرحهای پتروشیمی ادامه دارد.