جمهوری خواهان آمریکا در مجلس نمایندگان و سنا با اعطای مجوز فعالیت مجدد به بانک صادرات-واردات این کشور به دلیل نقشی که می تواند در تجارت با ایران داشته باشد مخالفند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، پایگاه آمریکایی دی فدرالیست طی گزارشی نوشت: در روز 9 اکتبر، 218 عضو مجلس نمایندگان آمریکا از جمله 42 جمهوری خواه، درخواستی را برای احیای بانک صادرات-واردات امضا کردند. این درخواست که به ابتکار جمهوری خواهان تهیه شده بود، موجب شده تا 26 اکتبر موعد رای گیری در مورد اعطای مجوز مجددبه بانک صادرات-واردات تعیین شود.
جمهوری خواهان محافظه کار در مجلس نمایندگان و سنا با اعطای مجوز فعالیت مجدد به بانک صادرات-واردات مخالف اند و این بانک را به فساد، تضاد منافع و استفاده از روش هایی برای پنهان کردن ریسک های واقعی بازار در اعطای وام هایش متهم می کنند.
اما یک دلیل دیگر برای زیر سوال بردن اعطای مجوز مجدد به این بانک 80 ساله وجود دارد: ادبیات خاص موجود در توافق هسته ای دولت اوباما که به ممنوعیت تامین مالی صادرات کالا به ایران توسط بانک صادرات-واردات پایان می دهد. پشتیبانی مالی از فروش کالاهای آمریکایی به دولت ایران نیز در این بین جای می گیرد.
در متن برنامه اقدام مشترک در 3 جا (شروط کلی، ضمیمه شماره دو و ضمیمه شماره پنج) آمده است: «خاتمه دادن دستورات اجرایی 13574، 13590، 13633 و 13645 . بخش های پنج، هفت و پانزده دستور اجرایی 13628.»
بر اساس اعلام سرویس تحقیقات کنگره، اوباما می تواند با اختیار خود این دستورات اجرایی را لغو کند. بر این اساس، 4 مورد از این دستورات اجرایی تامین مالی موسسات تحت تحریم توسط بانک صادرات-واردات را ممنوع می سازد.
به محض اینکه توافق هسته ای ایران در اوایل سال 2016 اجرایی شود، تمام این 5 دستور اجرایی که تامین مالی بانک صادرات-واردات را محدود می سازد، لغو خواهد شد. در آن صورت این بانک می تواند از فروش کالا حتی برای بنگاه های اقتصادی دولت ایران و سپاه پاسداران پشتیبانی مالی کند. در این صورت صدها شرکت متعلق به سپاه از توافق ایران منتفع خواهند شد. رئیس جمهور می تواند تمام قوانینی که ممکن است همچنان بانک صادرات-واردات را از تامین مالی منع می کند را مستثنی نماید.
در حقیقت، انتظار می رود ممنوعیت های وضع شده علیه برخی شرکت های آمریکایی طرف معامله با ایران نیز برداشته شود که از جمله می تواند به ممنوعیت فروش کالا به شرکت ایران ایر اشاره کرد. بوئینگ و جنرال الکتریک از سال 2014 مجوز فروش قطعات یدکی و قطعات موتور هواپیما به ایران ایر را دریافت کرده اند.
شرکت های بوئینگ و جنرال الکتریک همچنین دو مورد از بزرگترین دریافت کنندگان تامین مالی از بانک صادرات-واردات هستند. بر اساس اعلام موسسه مرکاتوس سنتر، در سال 2014، بوئینگ 68 درصد تضمین های وام بلند مدت بانک صادرات و واردات را دریافت کرد و با دریافت 8.3 میلیارد دلار، 40 درصد کل کمک های مالی این بانک را به خود اختصاص داد. جنرال الکتریک نیز 2.6 میلیارد دلار دریافت کرد.
به همین دلیل، این دو شرکت لابی گری های گسترده ای برای اعطای مجوز مجدد به بانک صادرات-واردات انجام داده اند. اگر آنها موفق شوند، این بانک میلیاردها دلار صرف تامین مالی شرکت های متعلق به دولت ایران جهت خرید هواپیما از بوئینگ و موتور هواپیما از جنرال الکتریک خواهد کرد. توافق هسته ای ایران راه را برای لغو این 5 دستور اجرایی رئیس جمهور آمریکا هموار می سازد.