کارشناس ارشد مطالعات راهبردی هند با اشاره به ذخایر غنی گاز در ایران و افزایش تقاضا در آسیا و اروپا معتقد است، گاز ایران از جذابیت زیادی برای هند، پاکستان و اروپا برخوردار است و این کشورها مشتاق واردات گاز از ایران هستند.
به گزارش ایرنا - خانم «شی بونتی ری دووال» روز سه شنبه با انتشار مقاله ای در پایگاه اطلاع رسانی موسسه مطالعات راهبردی هند نوشت: بسیاری از کشورهای اروپایی برای پیدا کردن جایگزین مناسب گاز روسیه تلاش می کنند و ایران می تواند در این خصوص جایگزین مناسبی باشد.
وی در ادامه تقاضای زیاد و درحال رشد برای گاز آسیا از یک سو و رو به کاهش گذاشتن ذخایر گاز طبیعی در دیگر مناطق را از دلایل افزایش تقاضا برای گاز طبیعی ایران دانست و نوشت: آسیا در حال حاضر 75 درصد از گاز طبیعی مایع (ال ان جی) جهان را وارد می کند . انتظار می رود میزان تقاضا تا سال 2025 از 240 میلیون تن در سال به 360 میلیون تن افزایش یابد .
به عقیده این کارشناس انرژی در چنین وضعیتی گاز ایران در کوتاه مدت و بلند مدت می تواند جذابیت زیادی داشته باشد.
وی در ادامه با اشاره به اشتیاق کشورهای جنوب آسیا برای واردات گاز از ایران می نویسد: هند و پاکستان مشتاق احیای طرح های گازی ایران که چندین دهه به دلیل تحریم ها متوقف شده بود هستند.
دربخش دیگری ازاین مطلب با اشاره به متوقف شدن طرح خط لوله گاز پاکستان-هند و ایران براثر تحریم های امریکا نوشت:واشنگتن خواستار اجرای طرح ترکمنستان ،افغانستان-پاکستان-هند است و رئیس جمهور ترکمنستان دستور ساخت بخش ترکمنستانی این خط لوله را صادر کرده است . با این وجود ، این طرح به سبب مشکلات امنیتی در افغانستان همچنان مورد نگرانی قرار دارد.
کارشناس ارشد انرژی درادامه این مقاله نوشت:پس از دستاورد ژوئیه 2015 و موفقیت در مذاکرات هسته ای ایران، رهبران پاکستان گاه و بیگاه اظهاراتی را در مورد از سرگیری طرح خط لوله ایران به پاکستان مطرح می کنند.
«خاقان عباسی» وزیر نفت پاکستان در ماه اوریل اعلام کرد ترمینال گاز طبیعی مایع (ال ان جی ) در گوادر که بودجه آن را چین تامین می کند و خط لوله مرتبط به آن در واقع می توانند به عنوان بخشی از «کریدور اقتصادی چین و پاکستان» در امتداد خط لوله گاز پاکستان و ایران گسترش یابد.
نویسنده درادامه با اشاره به سخنان 'درمندرا پرادهان' وزیر نفت هند نوشت: هرچند هند مشتاق واردات گاز طبیعی مایع (ال ان جی) از ایران است ولی با توجه به اینکه ایران هنوز به فناوری مایع سازی گاز دسترسی ندارد، این کشور ممکن است درصدد واردات گاز از طریق خط لوله یا ال ان جی از طریق یک کشور سوم با تکنولوژی لازم باشد.
ایران و عمان اواخر سپتامبر 2015 توافقی را در خصوص مطالعه دو طرح امضاء کردند.
این طرحها شامل خط لوله زیر دریا و نیز یک خط لوله درون ساحلی برای حمل گاز ایران به ارزش 60 میلیارد دلار به عمان در 25 سال آینده است. اجرای این طرح ها از دو سال و نیم دیگر آغاز می شود.
این کارشناس راهبردی هند در ادامه می نویسد: بخشی از این گاز صادراتی مورد استفاده عمان قرار می گیرد و بقیه برای تولید گاز طبیعی مایع استفاده می شود. موضوع جالب اینکه ، ایران مالک گاز طبیعی مایع خواهد بود و مسوول بازاریابی آن نیزمی باشد.
وی درادامه به نقل از بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران نوشت صادرات گاز این کشور به عمان و ورود به بازار خرده فروشی آن، فروش گاز طبیعی به منطقه بویژه کشورهای آسیایی را ممکن می کند.
در ادامه این مقاله آمده است:ایران و هند می توانند تجارت گاز خود را با ساخت خط لوله دریایی عمان - هند و با گاز موجود در ایران از سر بگیرند. این طرح که «خط لوله آب عمیق خاورمیانه به هند» نام دارد ابتدا در دهه 1990 پیشنهاد شده بود. این خط لوله به هند امکان می دهد پاکستان را دور بزند.
درادامه این مقاله اضافه شده است:این خط لوله می تواند روزانه 31 میلیون متر مکعب گاز از چابهار و راس الجفان در ساحل عمان به پوربندر در ایالت غربی گجرات هند منتقل کند. انتقال این گاز به وسیله یک خط لوله دریایی در زیر دریای عرب صورت می گیرد.
با این حال، این پیشنهاد ممکن است پس از کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق دریاها در مارس 2015 مبنی بر گسترش قلمرو بستر پاکستان به میزان 50 کیلومتر دیگر نسبت به 200 مایل دریایی قبلی ، ممکن نباشد. به این ترتیب ، اسلام آباد حقوقی ویژه از جمله تولید انرژی، در منطقه تحت حاکمیت خود پیدا می کند.
با این وجود، گزینه دیگری وجود دارد که می تواند مورد بررسی قرار گیرد و آن مبادله گاز بین هند، ایران و ترکمنستان است.
نویسنده این مقاله در ادامه اضافه کرد تهران می تواند گاز را برای استفاده در استانهای شمالی از ترکمنستان وارد کند و همین میزان گاز را از طریق بنادر جنوبی در اختیار هند قرار دهد. این شیوه اجازه می دهد هند به انجام تجارت با هر دو کشور ایران و ترکمنستان بپردازد. گاز سپس می تواند زمانی که تحریم ها برداشته شد یا به شکل ال ان جی از راه عمان به طور مستقیم با استفاده از یک خط لوله زیر دریا به هند برسد.
نارندرا مودی نخست وزیر هند در دیدار ژوئیه 2015 از عشق آباد اعلام کرده بود هند به طرح ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند متعهد است ولی گزینه های متعدد دیگری از جمله یک مسیر زمینی - دریایی از طریق ایران دنبال می شود.
قرارداد مبادله گاز میان ترکمنستان، ایران و هند با استفاده از « خط لوله آب عمیق خاورمیانه به هند » در ازای گاز فرستاده شده ترکمنستان به ایران می تواند یک گزینه باشد.
در بخش دیگری از این مقاله آمده است، به تازگی ایران یک معامله مشابه را به روسیه پیشنهاد کرده است که در آن ایران گاز طبیعی ، نفت و محصولات نفتی را از طریق پایانه های شمالی خود از روسیه دریافت می کند. ایران محصولات مشابه را از پایانه های جنوبی خود به مشتریان خود می فروشد. همین کار می تواند در مورد هند انجام شود و این کشور یکی از مشتریان باشد.
این مقاله در پایان می افزاید گزینه های مختلفی وجود دارد که می تواند برای انتقال گاز غرب آسیا و ایران به هند مورد بررسی قرار گیرد.