مباحث مطرح شده در یازدهمین نشست کمیسیون تسهیل کسبوکار اتاق تهران تحت تاثیر سیاستهای تسهیل پولی دولت برای ایجاد تحرک در بخش تقاضا بود. در این نشست محمدرضا نجفیمنش، رییس این کمیسیون به اعطای وام خرید خودرو اشاره کرد و گفت: «خودروسازها در ماههای گذشته با مشکل موجودی انبار مواجه نبودند بلکه مساله این بود که مردم پیشخرید خودرو را متوقف کرده بودند.» او افزود: «اعطای وام خرید خودرو، موجب رونق در کسبوکار خودروسازها شده است.»
تداوم کاهش نرخ سود با کاهش نرخ تورم
کوروش پرویزیان عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و مدیرعامل بانک پارسیان، نیز از اعلام آمادگی بانکها برای کاهش سود سپردهها خبر داد و گفت: «باید میان نرخ سود سپردهها و نرخ تسهیلات رابطه منطقی برقرار کرد.» وی به تسهیلات خرید خودرو تا سقف 25 میلیون تومان اشاره کرد و افزود: «این تسهیلات به خریداران خودروهای داخلی با نرخ 16 درصد داده میشود و اتفاق خوبی برای خودروسازان داخلی است اما در حال حاضر بازار دست دوم خرید و فروش وام 25 میلیون تومانی به سرعت شکل گرفته است و ممکن است به اصل مصوبه دولت آسیب وارد کند.» پرویزیان در بخش دیگری از سخنانش، گفت: «نرخ سود را باید به صورت تدریجی کاهش داد که به نظر میرسد با روند نزولی نرخ تورم، کاهش بیشتر نرخ سود نیز تداوم یابد.»
هزینه تمام شده پول چقدر است؟
پس از سخنان مدیرعامل بانک پارسیان، علی موحد دبیر انجمن شیرینی و شکلات با انتقاد از بانکها، گفت: «قیمت تمام شده پول در ایران، 12 درصد است در حالی که بانکها نرخ سود 24 درصد را همچنان اعمال میکنند.» به گفته او، عملکرد بانکها غیرشفاف است و آمار سپردههای دیداری، برای کسانی که متقاضی آن هستند، غیرقابل دسترسی است. موحد ادامه داد: «در کشور، نظام بانکداری بدون ربا به هیچوجه اجرا نمیشود.» در واکنش به اظهارات علی موحد، کوروش پرویزیان گفت: «در حال حاضر نرخ متوسط هزینه پول در بانکهای دولتی حدود 19 درصد و در بانکهای خصوصی این مقدار در حدود 22 درصد است.»
بازی خطرناک بانکها
مریم خزاعی، رییس مرکز بررسیهای اقتصادی اتاق تهران نیز بر این عقیده بود که نرخ 12 درصدی قیمت تمام شده پول توجیهی ندارد. او با بیان به اینکه آمار سپردههای دیداری و غیردیداری روی سایت بانک مرکزی در دسترس است، گفت: «اگرچه بخش خصوصی درخواست کننده تسهیلات است، اما باید سوی دیگر این مساله یعنی بانکها را هم مورد توجه قرار داد. نظام بانکی در شرایط کنونی با بحران مواجه است و صورتهای مالی بانکها نشان میدهد که برخی از آنها در مرز ورشکستگی قرار گرفتهاند. او افزود: «انتظار این بود که با کاهش نرخ تورم، نرخ سود بانکی کاهش پیدا کند. اما بانکها اکنون برای جذب منابع بیشتر با نرخ سود بالاتر، بازی خطرناکی را آغاز کردهاند و این رویکرد ناشی از کمبود منابع در بانکهاست.»
محسن رزمخواه، کارشناس کمیسیون تسهیل کسبوکار نیز گفت: «نظام بانکی ایران بیمار است و این بیماری متاثر از نظام اقتصادی کشور است. هنوز مشخص نیست که محور توسعه، نفت است یا تولید و تجارت؟ متغیر بودن سیاستهای اقتصادی و تشتت مراکز سیاستگذاری به مشکلات این نظام اقتصادی افزوده است.»رزمخواه ادامه داد: «تعیین نرخ سود بانکی بیش از آنکه تابع قواعد اقتصادی باشد، تابع سمت و سوی بازارهای پولی است.»
در نهایت پس از آنکه حاضران کمیسیون نظرات خود را در مورد هزینه تمامشده پول عنوان کردند، مقرر شد، این موضوع با حضور تعداد بیشتری از صاحبنظران و اعضای هیات نمانیدگان در کمیتهای ویژه مورد بررسی قرار گیرد. همچنین مقرر شد کمیسیون تسهیل کسبوکار اتاق تهران نیز مانند سایر کمیسیونهای 8 گانه، در مورد تکتک مجوزهای صادر شده در محیط کسبوکار نظرات اصلاحی خود را به هیات رئیسه اتاق اعلام کند تا به دولت فرستاده شود.