اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا دومین گزارش خود را درباره تاثیر قانون تحریم ایران بر بازار نفت منتشر کرد. مهمترین نکته این گزارش وجود 500هزار بشکه نفت خام مازاد بر تقاضا در بازار جهانی نفت با وجود تحریم نفتی ایران است.
«با وجود تحریمها علیه ایران، هماکنون 500هزار بشکه نفت مازاد بر تقاضا در بازار انرژی وجود دارد.» این مقدار نفت اضافه از طرفی شرایط را برای بازیهای سیاسی تسهیل خواهد کرد و از سوی دیگر فشار روانی را از مصرفکنندگان نفت برمیدارد. اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا، موظف است هر دو ماه یکبار، تاثیرات تحریمهای ایران بر بازار انرژی را گزارش کند. این اداره افزایش تولید نفت در عربستان و افزایش تدریجی صادرات نفت لیبی را از عوامل تاثیرگذار بر تثبیت عرضه نفت معرفی کرده است: «تولید و صادرات نفت عربستان و لیبی طی ماههای اخیر تا حد زیادی کاهش تولید و صادرات نفت ایران را جبران کرده است.» براساس این آمار، صادرات نفت ایران در چهار ماهه سال 2012، نسبت به سال گذشته 400هزار بشکه کاهش داشته است. به گزارش رویترز، اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا همچنین پیشبینی کرده است که به دلیل ناتوانی ایران در جذب سرمایهگذاری برای جبران کاهش تولید چاههای قدیمی، ظرفیت تولید نفت ایران رو به پایین حرکت کند.
اوپک: تولید ایران 3میلیون و 348هزار بشکه
گزارش اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا در حالی منتشر شده است که سازمان اوپک در آخرین گزارش ماهانه خود، به نقل از منابع معتبر ثانویه، تولید نفت ایران را در ماه مارس (ماه گذشته میلادی) سهمیلیون و 348هزار بشکه در روز اعلام کرده است. این رقم نسبت به آغاز سال میلادی، روزانه 112هزار بشکه کاهش یافته است. اوپک همچنین در گزارش ماهانه خود تولید روزانه نفت عربستان را 9میلیون و 834هزار بشکه در روز اعلام کرد. اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا، در گزارش روز جمعه خود، به کاهش 100هزار بشکهای صادرات نفت عراق به دلیل اختلاف بین اقلیم کردستان عراق و دولت این کشور هم اشاره کرده است.
افزایش صادرات نفت سعودی به آمریکا
اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا قیمت نفت را در دوماهه دوم سالجاری نسبت به دو ماه ابتدایی سال میلادی، کاهنده توصیف کرده و با اشاره به اینکه مصرف هیدروکربور مایع در جهان در ماه آوریل به 2/88میلیون بشکه در روز رسیده گفته است: «متوسط قیمت نفت برنت حدود 120 دلار و متوسط قیمت نفت خام آمریکا حدود 104 دلار در هر بشکه بوده است.» این اداره افزایش صادرات نفت عربستان به آمریکا را از عوامل مهم کنترل قیمت نفت عنوان کرده است. صادرات سعودیها در سه هفته اول ماه جاری میلادی 130هزار بشکه نسبت به ماه گذشته افزایش یافته است. گزارش اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا درباره تاثیر تحریم نفتی ایران بر بازار نفت، در حالی منتشر شد که وزیر نفت سریلانکا دیروز اعلام کرد 500میلیوندلار برای ارتقای سیستم تنها پالایشگاه نفت این کشور هزینه خواهد شد تا بتواند علاوه بر نفت ایران، نفت سایر کشورها را هم پالایش کند.
گفتوگوی «شرق» با نماینده ایران در اوپک
نماینده ایران در اوپک در واکنش به گزارش اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا به «شرق» گفت: «ارقام انتشار یافته توسط EIA دولتی است و ممکن است سیاسی باشد. نمیتوان درباره درستی یا نادرستی آن قضاوت دقیقی داشت.»
آقای خطیبی، در گزارش اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا، عنوان شده که بازار نفت با وجود تحریم ایران،در دو ماهه اخیر، 500 هزار بشکه، مازاد عرضه داشته است. آیا مفهوم آن آزادی عمل بیشتر مصرفکنندگان برای تشدید تحریمها نیست؟
«این یک بحث فنی است. کیفیت نفتخامها فرق میکند. اگر پالایشگاهی یک بشکه نفت فلان کشور را بخواهد، حتی اگر دو بشکه نفت از جای دیگر هم به آن بدهند به کارش نمیآید. ضمن اینکه آنها هر کاری میخواستند کردهاند. مگر میتوانند از این بیشتر تحریم کنند. به فلان کشور گفتند بیشتر تولید کند. اما نکته مهم این است که جایگزینی کیفیت نفت کار سادهای نیست. هزینه دارد و زمان میخواهد که در شرایط فعلی برای آنان دشوار است.» نماینده ایران در اوپک با اشاره به سقف تولید 30 میلیون بشکهای اوپک گفت: «لیبی میتواند تا رقم 6/1 میلیون بشکهای قبلی خود نفت تولید کند.» وی با دولتی خواندن آمار اداره نظارت بر منابع انرژی آمریکا (EIA) احتمال سیاسی بودن آن را رد نمیکند: «اگر فرض کنیم که مازاد عرضه نفت در بازار وجود دارد یعنی عرضهکنندگان اوپک و غیراوپک نفت، بیش از نیاز بازار، نفت عرضه کردهاند سوال اینجاست که چرا قیمتها پایین نیامده است.» محمدعلی خطیبی دلیل این امر را نگرانیهای ژئوپلیتیک بر میشمارد: «نگرانیها از آینده باعث شده که مصرفکنندگان، نفت بیشتری بخرند. بنابراین، این نگرانیها، کمکی به مصرفکنندگان نکرده است.» نماینده ایران در اوپک در گفتوگویش با «شرق» از مصرفکنندگانی که باعث دامن زدن نگرانیهای ژئوپلیتیک شدهاند خواست تا در جهت کمک به مردم کشورهایشان و واقعی شدن قیمتها، عوامل فشار و نگرانی در بازار نفت را بردارند.