بار دیگر پرونده بسته نشده سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها ورق خورد. این بار «شمس‌الدین حسینی» وزیر امور اقتصاد و دارایی وارد چالش چند ماهه دولت و تولید شد و از پرداخت 10هزار‌میلیارد تومان یارانه به بخش تولید خبر داد.
چند ماهی است که پرونده سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها ورق می‌خورد، هر از گاهی جنجالی می‌شود و بعد کمی آرام می‌گیرد اما چندی نمی‌گذرد که اظهارنظری یا خبری بار دیگر ماجرای پرداخت شدن و پرداخت نشدن این سهم را داغ می‌کند: سهمی که بخش تولید و مجلسی‌ها مبنی بر نادیده گرفته شدن سهم تولید در فاز نخست هدفمندی یارانه‌ها را در یک کفه ترازو و دولتی‌ها را در کفه‌ای دیگر قرار می‌دهد. بخش تولید در سال نخست اجرای طرح، بارها و بارها اعلام کرد که در فاز نخست نادیده گرفته شده و سهمی که در سه ماه پایانی سال 89، 30درصد تعیین شده بود و در سال 90، به 20درصد کاهش یافته بود به این بخش نرسید و تولید را با چالش‌هایی مواجه کرد که تبعات جبران‌ناپذیری همچون، تعدیل نیروها را در پی داشت.
در این میان دولتی‌ها هیچ‌گاه این عدم تخصیص سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها را نپذیرفتند و در نیمه‌راه، فهرستی را ارایه کردند تا کفه ترازوی پرداخت‌کردن یا پرداخت‌نکردن سهم را به نفع خود سنگین کنند. در همین خصوص مهدی نیازی، دبیر ستاد عملیاتی هدفمند کردن یارانه‌ها با اشاره به پرداخت تسهیلات به 31 رشته فعالیت صنعتی در قالب بسته حمایتی صنایع اعلام کرد که در این زمینه منابع اختصاص یافته به حدود هزارو153واحد آجری، 410واحد ریخته‌گری، 329واحد نساجی، 261واحد لبنیات، 261واحد سنگبری، 122واحد تولید خمیرکاغذ و مقوا، 122واحد گچ، 105واحد کاشی و سرامیک، 96واحد فولاد، 92واحد چای‌سازی و 70واحد صنایع شیمیایی پرداخت شد. به گفته وی، 11واحد تولید روغن موتور، 29واحد اوراق فشرده چوبی، 19واحد آهک، 13واحد تولید تایر و تیوب لاستیکی، 25واحد تولید نسوز، هشت‌‌واحد معدنی، 19واحد فورجینگ، پنج‌‌واحد غذایی، 9واحد آلومینیوم و چهار واحد از سایر رشته‌ها و دیگر واحدهای تولیدی بودند که تاکنون از بسته‌های حمایتی پرداختی به صنایع کشور برخوردار شده‌اند. این فهرست، پاسخ‌هایی را از سوی‌واحدهای تولیدی به همراه داشت. نامه‌هایی نوشته شد و از دولتی‌ها خواسته شد تا اسامی واحدهایی را که یارانه دریافت کرده‌اند اعلام کنند. صنایع چوب ایران یکی از این صنایعی بود که در نامه‌هایی، از مسوولان وزارت صنایع و معادن خواست تا اسامی واحدها و اسناد و مدارک مربوط به پرداخت یارانه به این واحدها را به انجمن اعلام کند. ماه‌ها یکی پس از دیگری سپری می‌شد و ماجرای پرداخت شدن و نشدن سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها همچون توپی بین بخش تولید و دولت در حرکت بود. دیگر هدفمندی یارانه‌ها یک‌ساله شده بود و کم‌کم مجلسی‌ها نیز وارد ماجرا شدند و به حمایت از بخش تولید پرداختند و گفتند دولت در فاز نخست اجرای طرح تولید را نادیده گرفت. تولیدکنندگان و فعالان صنعتی یک‌به‌یک در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام کردند که سهم خود از یارانه‌ها را ندیده‌اند و تنها می‌شنوند که دولت سهم تولید را پرداخت کرده است. دولتی‌ها نیز اعداد و ارقامی می‌دادند و اعلام می‌کردند که سهم تولید را در قالب یارانه سوخت یا کارت‌های انرژی پرداخت کرده‌اند و این در شرایطی بود که تولیدکنندگان می‌گفتند، قرار بود به تولید تسهیلاتی در جهت نوسازی و بهسازی خطوط تولید پرداخت شود تا به این ترتیب تکنولوژی‌های انرژی‌بر از واحدهای تولیدی خداحافظی کنند و هزینه‌های تولید را کاهش دهند که در این رابطه دولت کمکی به بخش تولید نکرد و تنها به کمک‌های موردی به تولید بسنده کرد تا بتوانند هزینه‌های انرژی خود را تامین کنند. در جریان این چالش یارانه‌ای تولید و دولت، وزیر اقتصاد خبری جدید برای تولیدکنندگان دارد. خبری که فعالان صنعتی آن را نمی‌پذیرند و بار دیگر از دولت می‌خواهند شفاف‌سازی کند و اسامی واحدهایی که یارانه گرفته‌اند، اعلام شود. شمس‌الدین حسینی، وزیر امور اقتصاد و دارایی، مدعی پرداخت یارانه 10هزار‌میلیارد تومانی به تولید در سال اول اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها شده و خطاب به مدعیان عدم حمایت دولت از تولید گفته است: آنهایی که این انتقاد را وارد می‌کنند، حمایت دولت از تولید را منحصر به پرداخت‌های نقدی می‌دانند در حالی که نظر دولت، در حمایت از تولید منحصر به پرداخت‌های نقدی نیست. وی تصریح کرد: به طور مثال با اعمال قیمت‌های تبعیضی به نفع تولید (صنعت، کشاورزی و حمل‌ونقل) در یک‌سال اول اجرای قانون حدود 80هزار‌میلیارد ریال تخفیف قیمتی یا معادل اعتبار انرژی و گندم در اختیار بخش‌های تولیدی قرار گرفته است. حسینی افزود: البته از سایر منابع ممکن نیز 19هزار و 600میلیارد ریال کمک نقدی (یارانه سود) به صنعت، حمل‌ونقل و کشاورزی پرداخت شده است.
حق داریم بپرسیم سهم صنعت کجا هزینه شد
اظهارات جدید وزیر، پاسخ‌های تکراری از سوی تولیدکنندگان به همراه داشت. پاسخ‌هایی که این عدد و ارقام را نمی‌پذیرد و در عین حال با دیده تردید نسبت به حمایت‌های دولت از بخش تولید در فاز دوم که دولت عزم اجرای آن را دارد، نگاه می‌کند. در همین خصوص «ابراهیم جمیلی» عضو اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران به شرق می‌گوید: اگر واقعا این پرداخت‌ها صورت گرفته است، اعلام کنند که به چه صنایعی یارانه داده‌اند و چه صنایعی این یارانه را دریافت کرده‌اند. قطع یقین واحدهایی که یارانه دریافت کرده‌اند باید عملکرد خود را اعلام کنند که در یک سال گذشته با حمایتی که از آنها شده چگونه عمل کرده‌اند. وی تصریح می‌کند: بعید می‌دانم این ارقام به تولید تزریق شده باشد، شاید این ارقام به صورت تسهیلات در اختیار تولید قرار گرفته باشد اما تا جایی که می‌دانیم سهمی از هدفمندی یارانه‌ها به تولید پرداخت نشده است. این فعال صنعتی، با اشاره به اینکه دولت باید اعلام کند چه بخش‌هایی یارانه دریافت کرده‌اند و چه بخش‌هایی محروم مانده‌اند، توضیح می‌دهد: در صورت شفاف‌سازی در این خصوص می‌توان جلوی افزایش قیمت در بخش‌هایی که یارانه گرفته‌اند را گرفت تا به این ترتیب کل صنایع، زیر بار فشار افزایش هزینه‌های تولید نروند. وی ادامه می‌دهد: حق داریم بپرسیم که سهم تولید که به نام تولید تمام شده است، کجا هزینه شده است.
می‌پرسیم به کجا رفت، چون منابع ملی است
فعال صنعتی دیگری که اظهارات وزیر را به نقد کشیده و او نیز می‌خواهد که دولت شفاف‌سازی کند که این رقم به چه بخش‌هایی پرداخت شده است، حسین ساسانی، دبیر کنفدراسیون صنعت ایران است که به «شرق» می‌گوید: بخشی از این پرداخت‌ها به صورت خطوط اعتباری بوده اما پرسشی که از دولتی‌ها داریم این است که این یارانه‌ها آن هم به صورت خطوط اعتباری به چه بخش‌هایی داده شده است. وی ادامه می‌دهد: می‌پرسیم زیرا منابع ملی است و مردم باید بدانند که منابع در چه بخش‌هایی صرف شده، این در حالی است که در این خصوص شفاف‌سازی نمی‌شود و اطلاعاتی که می‌خواهیم محرمانه تلقی می‌شود. ساسانی گام نخست اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها را، که دولت عزم خود را برای اجرای آن جزم کرده است، اعتماد می‌داند و یادآور می‌شود این اعتماد با شفاف‌سازی فراهم می‌شود.
کسی از دولت صدقه نمی‌خواهد
حمید حسینی دیگر فعال اقتصادی است که اظهارات وزیر اقتصاد را بی‌پاسخ نمی‌گذارد اما از زاویه دیگری به این موضوع نگاه می‌کند و در گفت‌وگو با شرق اعلام می‌کند که هم دولت در این خصوص درست می‌گوید هم بخش تولید. اما رقم‌ها فاصله بسیاری با رقمی که وزیر اعلام کرده است دارد. وی خاطرنشان می‌کند که وزارت صنایع و معادن اعلام کرده است که هزار و 500میلیارد تومان وام انرژی به‌واحدهای انرژی پرداخت کرده است. این اقدام در شرایطی بود که واحدها توان پرداخت هزینه‌های انرژی خود را نداشتند و چاره‌ای جز این نبود. در ادامه این راه زمانی که واحدها در تامین گازوییل و مازوت خود دچار مشکل بودند دولت قیمت گازوییل و مازوت را تعدیل کرد و قیمت‌های‌گران‌شده را پایین آورد تا تولید نخوابد اما بعید می‌دانم، بتوان اسم این اقدام را پرداخت یارانه به بخش تولید گذاشت. حسینی با اشاره به اینکه قرار بود دولت به بخش تولید در راه اصلاح خطوط کمک کند، یادآور می‌شود که کسی از دولت صدقه نمی‌خواهد. از ابتدا قرار بود دولت از طرح‌های واحدها برای بهسازی خطوط تولید در جهت کاهش مصرف انرژی حمایت کند که در این راه گامی برداشته نشد و تولید هم نمی‌تواند بدون حمایت و یک‌شبه خطوط تولید را بهسازی کند تا مصرف انرژی را کاهش داده و هزینه‌های خود را پایین بیاورد. وی ادامه می‌دهد: موضوعی که درخصوص پرداخت‌شدن یا پرداخت‌نشدن سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها مطرح می‌شود عدم کمک دولت در جهت بهسازی خطوط تولید و کاهش مصرف انرژی در‌واحدهای تولیدی است که نادیده گرفته شد.
به این ترتیب پرونده سهم تولید از هدفمندی یارانه‌ها بار دیگر ورق خورد. دولتی‌ها همچون گذشته از پرداخت گفتند و تولیدکنندگان از ندیدن سهمشان و مطرح‌کردن درخواستی که پیش از این نیز مطرح کرده بودند. اعلام کنید سهم تولید به چه‌واحدهایی پرداخت شد و کجا رفت؟
کاهش ۳۰درصدی اشتغالزایی صنعتی
ایسنا: آخرین آمار منتشرشده نشان می‌دهد که اشتغال ایجادشده در کشور براساس پروانه‌های بهره‌برداری صنعتی صادر شده طی سال 1390 نزدیک به 30درصد کاهش یافته است. بر این اساس در 11ماه سال گذشته بالغ بر 95 هزار و 180 شغل براساس پروانه‌های بهره‌برداری صادره صنعتی در کشور ایجاد شد که این رقم نسبت به مدت مشابه در سال 1389 کاهش 8/27درصدی را نشان می‌دهد. آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد که در 11 ماه سال 1390 اشتغالزایی در چهار گروه تولیدی چوب و محصولات چوبی به جز مبل، محصولات لاستیکی و پلاستیکی، ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات و بازیافت افزایش یافته، اما در سایر رشته‌های صنعتی که معادل 20 رشته می‌شود، با کاهش مواجه شده است.