به گزارش خبرنگار مهر، امارات متحده عربی از فرصت هشت سال جنگ تحمیلی ایران استفاده کرد و با راهاندازی مخازن ذخیره سازی و مراکز عرضه دریایی سوخت به کشتیها (بانکرینگ) در خلیج فارس درآمدی سالانه 20 تا 22 میلیارد دلاری را هدف گذاری کرد.
در حال حاضر حدود 80 درصد بازار فروش بانکرینگ منطقه خلیج فارس و تنگه هرمز در اختیار سرمایه گذاران اماراتی است به طوری که از بندر فجیره این کشور شیخ نشین به عنوان دومین مرکز سوخت رسانی دریایی به کشتیها و نفتکشها در جهان یاد می شود.
با این وجود، این کشور عربی بخش عمدهای از خوراک مورد نیاز مراکز بانکرینگ بندر نفتی فجیره را با واردات نفت کوره با کیفیت و کم گوگرد از پالایشگاههای نفت ایران تامین و پس از خرید نفت کوره ایران با یک مرحله پالایش امکان عرضه آن به کشتیها و نفتکشهای عبوری خلیج فارس را فراهم میکند.
آمارهای رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران نشان میدهد سال گذشته به طور متوسط روزانه 31 میلیون لیتر نفت کوره از ایران به کشورهای مختلف حاشیه خلیج فارس، چین و شرق آسیا صادر شده که یکی از بزرگترین مشتریان خارجی نفت کوره ایران بندر فجیره امارات بوده است.
از سوی دیگر، پس از تنگ تر شدن حلقه تحریمها و فشارهای بینالمللی علیه صنعت نفت ایران، کشور همسایه امارات متحده عربی هم از افزایش این تحریمها علیه جمهوری اسلامی ایران حمایت کرد و حتی محدودیتهایی را برای تجار و بازرگانان دو کشور در مناطق تجاری این کشور همچون دبی به وجود آورد.
افزایش تحریمها توسط دولت ابوظبی و کاهش تبادلات بانکی بین ایران و امارات، در نهایت دامن صنعت بانکرینگ این کشور عربی را هم گرفته است به طوریکه در حال حاضر سرمایهگذاران بندر فجیره قادر به پرداخت منابع مالی خرید نفت کوره از ایران نیستند.
گرانی سوخت صدای اعراب را درآورد
در چند روز گذشته کاهش صادرات نفت کوره ایران به بندر نفتی فجیره واکنشهایی را در رسانههای حاشیه جنوبی خلیج فارس به همراه داشته است به طوریکه اماراتیها مدعی شدهاند که ایران به جای این کشور عربی، نفت کوره مرغوب خود را به بازار چین و یا سنگاپور عرضه میکند.
تجار نفتی امارات هم با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی واردات سوخت مایع از ایران غیر ممکن شده است، تاکید کرده اند: کاهش عرضه نفت کوره توسط ایران منجر به گرانی بهای سوخت کشتیها در بندر فجیره شده است.
در همین حال، بانک بارکلیز انگلیس اخیرا با انتشار گزارشی، اعلام کرده است: در نتیجه تحریمهای غرب علیه ایران صادرات نفت کوره ایران از امارات به سمت سنگاپور در حال تغییر جهت است و این مسئله بندر فجیره را با افزایش هزینههای خود مواجه ساخته است.
در شرایط فعلی بندر فجیره امارات، تقریبا یک سوم خرید ماهانه یک میلیون تنی نفت کوره خود را از ایران تامین می کند که با سخت تر شدن تحریمها، احتمالا نفت کوره ایران به قطب دریایی سنگاپور صادر خواهد شد که چهار برابر بندر فجیره امارات، نفت کوره خرید و فروش می کند.
کاهش صادرات نفت کوره ایران به امارات علاوه بر گران شدن بهای سوخت کشتی ها و نفتکشها، حتی اختلالاتی را هم برای عبور و مرور کشتی ها در خلیج فارس به دلیل کمبود و گرانی سوخت به وجود آورده است.
شرایط ایران برای فروش سوخت به امارات
سیدمحسن قمصری در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه شرکت ملی نفت ایران ایران قصد توقف صادرات نفت کوره به امارات را ندارد، گفت: در شرایط فعلی هر خریداری که بهتر نفت کوره را بخرد، سوخت می فروشیم.
مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت ایران، افزود: علاوه بر خرید با قیمت مناسب شرایط پرداخت منابع مالی حاصل از فروش سوخت هم در اولویت شرکت ملی نفت قرار دارد.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه بر خلاف نفت خام بر روی بازار هدف نفت کوره حساسیت نداریم، تصریح کرد: بر این اساس، ایران بر اساس شرایط بازار امکان عرضه نفت کوره خود به چین، سنگاپور و یا کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس را دارد.
وی همچنین با اعلام اینکه صادرات نفت کوره ایران به امارات ادامه دارد، یادآور شد: شرکت خارجی باید توان پرداخت منابع مالی حاصل از خرید نفت کوره را داشته باشد.
با این وجود ،در شرایط فعلی یکی از مهمترین نگرانیهای فعالان صنعت بانکرینگ در سواحل و بنادر ایرانی در خلیج فارس فروش و صادرات نفت کوره توسط پالایشگاههای نفت داخلی به شیخ نشینان اماراتی است به طوریکه صادرات بی رویه نفت کوره حتی منجر به تسریع در ورشکستگی تعدادی از مراکز عرضه سوخت به کشتیها در بنادر ایران شده است.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی از اعمال تحریمهای اتحادیه اروپا و آمریکا علیه صنایع نفت و گاز این روزها به عنوان فرشته نجات صنایع بانکرینگ ایران یاد می کنند.
--------------------------------------
گزارش از محمدعلی زمان خانی