سقوط قیمت نفت و لغو تحریم‌های ایران باعث ایجاد دو دیدگاه مختلف شده است.
به گزارش گروه تلکس شانا به نقل از روزنامه دنیای اقتصاد، برخی کارشناسان بر این باورند لغو تحریم‌های ایران تاثیر بسزایی بر سیر نزولی بهای نفت خام نداشته و این امر را حاکی از آن می‌دانند که به دلیل انتظار نسبتا طولانی‌مدت برای بازگشت ایران به بازار، بازیگران طلای سیاه به تدریج اخبار را در تصمیمات خود وارد کرده اندو به این ترتیب به بازار جهانی نفت شوک وارد نشده و روند خود را دنبال کرده است؛ حال آنکه برخی دیگر عقیده دارند بازگشت ایران را نمی‌توان در کاهش قیمت‌ها نادیده گرفت و این موضوع در کنار اثر روانی یک پشتوانه واقعی نیز به همراه دارد که آن تقویت میزان عرضه نفت در بازار واقعی است. در همین خصوص اخیرا یک موسسه معتبر بین‌المللی از متخصصان سه کشور تولید‌کننده طلای سیاه یعنی روسیه، قزاقستان و آذربایجان یک نظرسنجی به عمل آورده و بر اساس آن نظرات کارشناسانی از این سه کشور درباره کاهش احتمالی بهای نفت با ورود ایران خواسته شده است. این نظرسنجی البته موضوعات دیگری را نیز در‌بر‌دارد؛ تولید عراق، اقدامات فدرال رزرو آمریکا برای تغییر نرخ بهره ایالات متحده و تغییرات ارزش دلار در بازارهای جهانی و... از جمله موضوعات مورد بررسی در این نظرخواهی محسوب می‌شوند.
این سه کشور از جمله کشورهایی هستند که دولت هایشان در فکر تجدید نظر در بودجه‌های خود با توجه به قیمت کنونی نفت خام هستند؛ چراکه در آمد نفت در سبد بودجه‌ای این کشورها نقشی اساسی ایفا می‌کند. به گزارش «دنیای اقتصاد»، بهای نفت در بودجه سال جاری کشورهای روسیه و قزاقستان ٥٠ دلار برای هر بشکه در روز محاسبه شده و این در حالی است که قیمت نفت خام در حال حاضر رقمی حدود ٣٠ دلار برای هر بشکه است و بستن بودجه با قیمت بیش از این مقدار کشورها را با کسری بودجه مواجه می‌کند و دولت‌ها را در شرایطی قرار می‌دهد که مجبور به استفاده از ذخایر ارزی یا فشار مالیاتی روی تولید‌کنندگان خود خواهند بود. در این بررسی، موسسه اقتصادی Zhangeldy Shimshikov به بیان چند علت برای تشریح قیمت‌های پایین نفت پرداخته است. این موسسه دلیل اول کاهش قیمت نفت را کاهش سرعت رشد اقتصادی چین (اصلی‌ترین مصرف‌کننده انرژی در جهان) دانسته و اعلام کرده است که نتیجه این افت کاهش تقاضای جهانی نفت خام در جهان است. بررسی‌ها حکایت از نرخ رشد زیر ٧ درصدی اقتصاد چین دارد که در ٢٥ سال اخیر بی‌سابقه بوده است.
دلیل دوم بن بست‌های سیاسی و اقتصادی برخی کشورهای اروپایی و روسیه است که از آن جمله می‌توان به بحران ورشکستگی یونان و چالش‌های ترکیه و روسیه اشاره کرد. دلیل سوم از سر گرفته شدن تولیدات صنعتی آمریکا پس از بحران جهانی با رشدی مناسب است. از زمان بحران جهانی تاکنون شاخص تولیدات صنعتی ایالات متحده آمریکا به بالاترین میزان از زمان بحران جهانی رسیده است و به این ترتیب خروج این کشور از رکود اقتصادی شدت بیشتری گرفته است. این امر از نگاه کارشناسان به رونق ارزش دلار در بازارهای جهانی منتهی شده که می‌تواند محرکی قوی برای کاهش بیشتر قیمت نفت باشد. دلیل دیگر در بررسی صورت گرفته شده ورود به عصر انرژی‌های جایگزین و فناوری‌های در حال توسعه و سریع به جای سیستم‌های سنتی است که نوع جدید نفت‌ها از جمله شیل از این نوع فناوری‌ها محسوب می‌شوند.
در این بین اما موضوع مهم مورد بحث در این نظرسنجی ورود قدرتمند ایران به میزان دو برابر مقدار کنونی تولید و صادرات (رقمی در حدود ٤ میلیون بشکه در روز تولید و حدود ٢ میلیون بشکه صادرات در خوشبینانه ترین حالت) است. مدیر صندوق ملی روسیه کنستانتین سیمونوف بر این عقیده است که بازگشت ایران باید با صراحت مورد بررسی قرار بگیرد. به گفته وی باید به این نکته توجه کنیم حتی در زمان تحریم‌ها ایران هرگز بازارهای جهانی را به‌طور کامل ترک نکرد و به‌صورت کنترل شده صادرات خود را به برخی کشورها انجام داد و بازگشتش به بازارهای بین‌المللی اگر اثری داشته، نتایج آن طی چند ماه مذاکره بر بازار مشاهده شده است.
سیمونوف در ادامه تصریح کرد: ایران برای سازگاری با بازار طلای سیاه نیاز به سرمایه‌گذاری سنگینی در بخش نفت و گاز برای رسیدن به سطح تولید سابق خود دارد و قصد دارد حجمی اضافی تر از قبل را وارد بازارها کند و با توجه به نفت ٣٠ دلاری برای هر بشکه جذب سرمایه برای ایران کار سختی خواهد بود و ترسیدن از بازگشت ایران بی مورد است و باید به عوامل دیگر که وضعیت بازارها را اینگونه رقم زدند توجه کنیم. به عقیده وی دلیل اصلی وضعیت کنونی بازارها سیاست آگاهانه فدرال رزرو است. او بر این نکته تاکید دارد شرایط تمام بازارهای کالایی متاثر از رشد دلار آمریکا است. در این رابطه یک محقق برجسته علم اقتصاد آکادمی ملی جمهوری آذربایجان نیز همین نظر را تایید می‌کند و معتقد است عامل فروپاشی کنونی قیمت نفت بیشتر به سیاست‌های اقتصادی فدرال رزرو مربوط است. وی در ادامه گفت با اقدام سیاسی فدرال رزرو ارزش روبل روسیه به شدت کاهش یافته و شرایطی را برای روس‌ها به وجود آورده که به دلیل بی ارزش شدن پولشان به خرید ارز خارجی روی آوردند و همین امر به تقویت بیشتر ارزش دلار در بازارها منتهی شد.
در این بین اما معاون مدیر کل موسسه نفت و گاز قزاقستان معتقد است قیمت‌گذاری فعلی طلای سیاه وحشت مشترکی را برای همگان به وجود آورده است. ویاچسلاو، رئیس مرکز مطالعات بازارهای جهانی انرژی کولاگین، ایران را یکی از فاکتورهای موثر بر قیمت می‌داند. وی به این نکته اشاره کرد که ایران تولید خود را افزایش داده اما هنوز چیزی به بازارها تحویل نداده است اما بازگشتش به بازارهای جهانی بازارها را با مازاد عرضه رو به رو خواهد کرد. وی معتقد است این نکته زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که بدانیم عراق هم تولید خود را افزایش داده و برنامه‌هایی برای افزایش بیشتر تولید نفت در دست دارد. به گفته وی شاهد این مدعا افزایش ٤٠ درصدی تولید طلای سیاه در پنج سال گذشته در این کشور است.
به عقیده وی با این حال هنوز اما و اگرهایی درباره بازگشت ایران به بازار نفت وجود دارد. ایران در شرایطی به سر می‌برد که برای توسعه صنعت نفت و گاز خود نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان شرکت‌های خارجی است. وی افزود: همچنین به جذب فناوری، تکنولوژی و... کشورهای پیشرفته دنیا نیازمند است، اما به عقیده وی بسیاری از سرمایه گذاران خارجی از ترس خطرات احتمالی (بازگشت به شرایط تحریم‌ها، بازگشت سرمایه، نقل و انتقال پول و...) به سراغ ایران نمی‌روند. به عقیده ویاچسلاو، بسیاری از سرمایه گذاران غربی تا سال گذشته به سرمایه‌گذاری در عراق پرداخته‌اند تا عراق توانسته تولیدات خود را ٤٠ درصد افزایش دهد و همین عامل هم باعث می‌شود که سرمایه گذارانی که در عراق سرمایه‌گذاری کردند به سراغ ایران نروند. وی همچنین به واکنش سعودی‌ها به برداشتن تحریم‌ها اشاره کرده و معتقد است این مسأله هم می‌تواند عاملی باشد تا شرکت‌های خارجی از سرمایه‌گذاری در ایران پرهیز کنند. معاون مدیر کل موسسه نفت و گاز قزاقستان با اشاره به ارزیابی‌های صورت گرفته توسط شرکت نفتی اکسون موبیل اعلام کرد طبق گزارش این موسسه طی پنج سال آینده سهم نفت در مصرف جهانی ٣٢ درصد خواهد بود. وی در ادامه گفت: در برآورد ما عرضه و تقاضای بازارهای طلای سیاه در نیمه اول سال باید متعادل شوند و در اواخر سپتامبر سال جاری بهای نفت به ٥٠ تا ٦٠ دلار برای هر بشکه برسد و از همین ماه روند افزایشی قیمت نفت شروع می‌شود.
به گزارش «دنیای اقتصاد» ایران به دنبال بازپس‌گیری سهم خود از بازارهای جهانی است و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از کاهش بهای نفت می‌کند. شاهد این مدعا آخرین جلسه اعضای اوپک بود که دولتمردان کشورمان همه سعی خود را برای تعیین سقف تولید اوپک و سهم هر یک از اعضا از این مقدار کردند اما قدرتمندترین عضو اوپک (عربستان) و به دنبال آن کشورهایی همچون کویت، امارات و.... دست از استراتژی خود برنداشته و با اینکه خود هم در شرایط خوبی از نظر اقتصادی به سر نمی‌برند تولید نفت با قیمت پایین را بر تعیین سقف ترجیح دادند. با این حال ایران به زودی به بازار جهانی نفت بازخواهد گشت و این موضوع با فروش ٣٠٠ هزار بشکه نفت به اروپا که روز شنبه اخبار آن از طریق رسانه‌ها اطلاع رسانی شد کلید خورده است. کارشناسان معتقدند فروش نفت به اروپا برگ برنده ایران در تصمیم خود برای بازگشت به بازار است؛ برگی که قادر است بدون تغییری جدی در قیمت نفت ایران را به هدف جدی خود نزدیک کند.