آژانس بین‌المللی انرژی در تازه‌ترین گزارش خود از بازار نفت از احتمال در کف بودن قیمت‌ها و شروع بازگشت بازار نفت خبر داد. در این گزارش، کاهش تولید نفت تولیدکنندگان خارج از سازمان کشورهای صادرکننده نفت(اوپک) مهم‌ترین عامل آغاز روند صعودی بازار اعلام شده است. نظر این سازمان درخصوص قیمت نفت نسبت به گزارش ماه قبل تغییر کرده است. در گزارش ماه فوریه آژانس اعلام کرده بود که متغیر عرضه در بازار بیشتر از پیش در نفت غرق خواهد شد.
به گزارش بلومبرگ، آژانس بین‌المللی انرژی در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد، علائمی مشاهده می‌شود که نشان می‌دهد بازار نفت در حال فاصله گرفتن از کف قیمتی 12 ساله خود است، قیمت نفت با اعلام کاهش تولید نفت شیل در ایالات متحده و همچنین دیدار کشورهای روسیه، عربستان، ونزوئلا و قطر در دوحه و مذاکره بر سر فریز تولید نفت، حدود 50 درصد نسبت به کف قیمتی خود رشد کرده است. با این وجود آژانس بر این باور است که طرح فریز نمی‌تواند در نیمه اول سال 2016 بر بازار نفت اثرگذار باشد. در این گزارش همچنین اعلام شده که قیمت نفت با کاهش تولید در نیجریه و عراق حمایت شده و در عین حال افزایش تولید نفت ایران کمتر از مقداری که این کشور قبل از لغو تحریم‌ها اعلام می‌کرد، بوده است.
بر‌اساس این گزارش، تولید نفت روزانه کشورهای خارج از اوپک در سال جاری میلادی 750 هزار بشکه کاهش می‌یابد. این در حالی است که در گزارش ماه قبل این سازمان کاهش تولید کشورهای غیر عضو 600 هزار بشکه برآورد شده بود. چشم‌انداز این سازمان از تعادل بازار نفت در نیمه اول سال جاری میلادی نسبت به گزارش ماه قبل تغییری نکرده است، اما درخصوص نیمه دوم سال پیش‌بینی مازاد عرضه کاهش داشته است. بر اساس این گزارش، میزان مصرف روزانه نفت در سال جاری 2/ 1 میلیون بشکه افزایش خواهد یافت که به کاهش مازاد عرضه نفت از 7/ 1 میلیون بشکه در نیمه اول سال به 200 هزار بشکه در شش ماه آخر سال 2016 کمک خواهد کرد. در گزارش ماه قبل میزان مازاد عرضه در نیمه دوم سال 300 هزار بشکه اعلام شده بود. از سویی آژانس اعلام کرده است که بازگشت قیمت نفت ممکن است برآورد تقاضا برای نفت را کاهش دهد، چراکه افزایش قیمت نفت ممکن است میزان مصرف بنزین در ایالات متحده آمریکا را تحت‌تاثیر قرار دهد.
آژانس بین‌المللی انرژی که سازمانی مستقر در پاریس است، در سال ۱۹۷۴ در پی بحران نفتی سال ۱۹۷۳ تاسیس شد. بحران نفت ۱۹۷۳ از زمانی شروع شد که اعضای عرب سازمان کشورهای صادرکننده نفت به اضافه کشورهای سوریه و مصر، صادرات نفت به کشورهای اروپایی و آمریکا را تحریم کردند و در پی آن قیمت نفت از بشکه‌ای ۳ دلار به حدود ۱۲ دلار افزایش یافت. این سازمان به نوعی در برابر اوپک برای حمایت از کشورهای واردکننده نفت بنیان‌گذاری شد. آژانس بین‌المللی انرژی با اسم اختصاری IEA در حال حاضر 29 عضو دارد که با پیوستن ترکیه در سال جاری تعداد اعضای آن به 30 عضو خواهد رسید. آژانس به کشورهای عضو درخصوص امنیت انرژی، توسعه اقتصادی و حفاظت از محیط زیست مشاوره می‌دهد. این سازمان کشورهای عضو را متعهد کرده است که حداقل به اندازه واردات 90 روز خود نفت انبار کنند.
بازگشت آهسته ایران
اما آژانس بازگشت آهسته ایران را یکی از دلایل بازگشت قیمت نفت می‌داند. این سازمان بر این باور است که ایران نتوانسته برنامه افزایش 500 هزار بشکه‌ای تولید نفت خود را محقق کند و در ماه فوریه تنها 320هزار بشکه بر تولید خود افزوده و آن را به 22/ 3 میلیون بشکه در روز رسانده که بیشترین مقدار ظرف 4 سال اخیر است. بلومبرگ در گزارش دیگری با توجه به گزارش آژانس اعلام کرد که ایران در ماه فوریه توانسته برای اولین‌بار از سال 2012، به اروپا نفت صادر کند. میزان این صادرات 140 هزار بشکه در روز اعلام شده است. پالایشگاه‌هایی چون توتال فرانسه، اسپانولا‌د پترولئوس اسپانیا و لوک‌اویل روسیه از جمله خریداران نفت از ایران در ماه فوریه بوده‌اند. با این وجود ایران همچنان برای صادرات نفت به اروپا با مشکل مواجه است. نگرانی بانک‌ها و مالکان کشتی‌ها برای شروع مجدد تجارت با ایران، افزایش صادرات نفت ایران را کند کرده است. خریداران آسیایی نفت نیز که برخی از آنها در طول تحریم‌ها نیز اجازه واردات نفت ایران را داشته‌اند، بعد از رفع تحریم‌ها میزان خرید خود از ایران را افزایش داده‌اند. کره‌جنوبی در دو ماه گذشته حدود 200 هزار بشکه در روز از ایران نفت وارد کرده که این رقم افزایش 100درصدی نسبت به سال 2015 داشته است. میزان صادرات نفت ایران در ماه فوریه به بیش از 4/ 1 میلیون بشکه در روز رسیده، در حالی که این میزان پیش از رفع تحریم‌ها 15/ 1 میلیون بشکه در روز بوده است. همچنین داده‌های اولیه نشان می‌دهد که صادرات روزانه نفت ایران در ماه مارس (ماه جاری میلادی) 150 هزار بشکه دیگر افزایش می‌یابد. آژانس بین‌المللی انرژی در بخش دیگری از گزارش خود به کاهش 90هزار بشکه‌ای تولید روزانه نفت 13 عضو اوپک اشاره کرده است. بر اساس این گزارش، در حالی که ایران در ماه فوریه تولید خود را افزایش داده است، تولید نفت از سوی کشورهای نیجریه، عراق و امارات متحده عربی کاهش یافته و تولید نفت اوپک را به 61/ 32 میلیون بشکه در روز رسانده است. با این حال اوپک همچنان 700 هزار بشکه در روز بیشتر از مقداری که برای نفت این سازمان تقاضا وجود دارد، تولید می‌کند. صادرات نفت عراق در ماه فوریه به دلیل مسدود شدن خط لوله شمالی صادرات نفت این کشور، 600 هزار بشکه کاهش یافت. نیجریه نیز به دلیل مشابهی با کاهش 250 هزار بشکه‌ای صادرات مواجه شده است.
آژانس درخصوص تولید نفت آمریکا اعلام کرد که تولید نفت این کشور در سال 2016 حدود 530 هزار بشکه در روز کاهش خواهد یافت چراکه به دلیل افت قیمت نفت سرمایه‌گذاری‌ها و حفاری در میادین نفتی این کشور کاهش یافته است. این سازمان همچنین چشم‌انداز خود از میزان تولید نفت برزیل و کلمبیا را کاهش داده است. بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، در حالی که انتظار نمی‌رود تقاضا برای نفت رشد چشمگیر داشته باشد، بار به تعادل رسیدن بازار روی دوش تولیدکنندگان پر‌هزینه می‌افتد تا زمانی که از بازار حذف شوند. هرچند که این مسیر به کندی طی خواهد شد، بنابراین بهای نفت به آهستگی افزایش خواهد یافت.