در هجدهمین نشست کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران محورهای سمینار صادرات غیرنفتی که هر ساله توسط اتاق تهران برگزار می‌شود، مورد بررسی قرار گرفت.
محسن بهرامی ارض اقدس، رییس این کمیسیون توضیح داد که در سال‌های گذشته، سمینار صادرات غیرنفتی اتاق تهران در فاصله سمینار صادرات تبریز و بانک توسعه صادرات برگزار می‌شد تا پرچم توسعه صادرات غیرنفتی افراشته نگاه داشته شود. او گفت: با توجه به اینکه یکی از محورهای اصلی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، برون‌نگری و توسعه صادرات غیرنفتی است، دولت و بخش خصوصی نباید از هیچ تلاشی برای تحقق این اصل فروگذار کنند. از این روز برای برافراشته نگاهداشتن این پرچم در نظر داریم، همایش صادرات غیرنفتی را با نظر مساعد رییس و اعضای هیات رییسه اتاق تهران، در ابعادی بزرگتر و با میزان اثرگذاری بیشتر برگزار کنیم.
فرصت‌های جذب سرمایه در راه ابریشم
پیش از آنکه اعضای این کمیسیون، پیشنهادات خود را در مورد مضامین و محورهای این همایش صادراتی مطرح کنند، برخی از مهمترین رویدادهای حوزه تجارت نیز مورد اشاره اعضا قرار گرفت.ابتدا بهمن عشقی، دبیرکل اتاق تهران به گردهمایی مسوولان دولتی و بخش‌خصوصی شهرهایی که در امتداد جاده ابریشم قرار دارند، در شهر فوجو چین خبر داد و گفت: اجلاس ائتلاف شهرهای زمینی-دریایی راه ابریشم به منظور احیای مسیر تاریخی و توسعه زیرساخت‌های فرهنگی وگردشگری جاده ابریشم برگزار شده است. او افزود: چینی‌ها به شدت از جانب آمریکا تحت فشار قرار دارند؛ نخست به این دلیل که آمریکا رقابت تسلیحاتی بزرگی را در منطقه آغاز کرده است و دلیل دیگر آن است که آمریکا در صدد است متحدان قدیمی چین را به دشمنان امروز این کشور تبدیل کند. از این رو چین نیز با سرمایه‌گذاری 5 میلیارد دلاری در صندوق راه ابریشم و صندوق توسعه آسیایی، به دنبال ایجاد ائتلاف و نیز احیای مسیر باستانی راه ابریشم است. عشقی افزود: البته چین به دنبال آن نیز هست که گردشگری اتباع خود را در کشورهای قرارگرفته در این مسیر تقویت کند و با توجه به شکل‌گیری این ظرفیت در منطقه به نظر می‌رسد اتاق تهران باید در این زمینه بیشتر فعال شود.
معضل چندگانگی نهادهای تصمیم‌گیر
اسداله عسگراولادی، عضو کمیسیون تسهیل تجارت اتاق تهران که ریاست اتاق مشترک ایران و چین را نیز بر عهده دارد، درباره برنامه چین برای احیای جاده ابریشم گفت: اتاق ایران و چین از سال 2008 به عضویت شورای عالی جاده ابریشم که 32 کشور در آن عضو هستند، درآمده است و من به عنوان نماینده ایران، هر ساله در این اجلاس شرکت کرده‌ام.» عسگراولادی افزود: ایران برای تصمیم‌گیری در این مورد دچار چندگانگی نهادهای تصمیم‌گیر است. وزارت امور اقتصادی و دارایی امور مربوط به جاده ابریشم را به سازمان سرمایه‌گذاری‌های خارجی واگذار کرده و این سازمان وقت کافی برای رسیدگی به این امور را ندارد. او اضافه کرد: در سال 2010 که رییس دولت وقت به چین سفر کرد، چینی‌ها پیشنهاد سرمایه‌گذاری در چابهار را به دلیل قرار گرفتن در مسیر راه ابریشم مطرح کردند، اما رییس دولت این پیشنهاد را نپذیرفت و آنها 15 میلیارد دلار در بندرگوادر پاکستان سرمایه‌گذاری کردند. عسگراولادی ادامه داد: امسال دوباره پیشنهاد کردیم که آنها به چابهار بازگردند اما دولت حاضر به اعطای این مجوز نشد که آنها با شرط داشتن اختیار در این بندر سرمایه‌گذاری کنند. در حالی که ایران می‌تواند 10 تا 12 میلیارد دلار سرمایه از این محل جذب کند. او پیشنهاد واگذاری امور مربوط به جاده ابریشم را به اتاق بازرگانی یا سازمان توسعه تجارت مطرح کرد. این عضو کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران گفت: ما حتی پیشنهاد ایجاد اتاق مشترک کشورهای خاورمیانه‌ای را ارائه کرده‌ایم اما اتاق ایران هنوز این پیشنهاد را نپذیرفته است.
با بیان این توضیحات مقرر شد، چگونگی استفاده از فرصت‌های احیای جاده ابریشم به عنوان یک پروژه مطالعاتی در اتاق تهران مورد برررسی قرار گیرد و نتایج آن به نهادهای ذی‌صلاح ارائه شود. در ادامه این نشست ولی‌اله افخمی‌راد، رییس سازمان توسعه تجارت از کاهش عوارض وارداتی برخی کالاهای از جمله محصولات کشاورزی در کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا خبر داد.
از واقعی‌سازی نرخ ارز تا توجیه رایزنان بازرگانی
پس از آن اعضای کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق تهران، دیدگاه‌های خود را در مورد نحوه برگزاری همایش صادراتی اتاق تهران و مباحث اولویت‌دار برای طرح در این همایش مطرح کردند. مواردی نظیر واقعی‌سازی نرخ ارز، ضرورت ایجاد شرکت‌های مدیریت صادرات، جلوگیری از خام‌فروشی و تقویت رقابت‌پذیری، دعوت از رایزنان بازرگانی و وزیر امور خارجه از جمله اولویت‌های مورد اشاره از سوی اعضای کمیسیون هستند. گروهی بر این عقیده بودند که همایش داخلی باشد و گروهی دیگر توصیه کردند که در بعد بین‌المللی برگزار شود. در این میان برخی از اعضای کمیسیون نیز بودند که برگزاری چنین همایش‌هایی را به دلیل کم‌توجهی مسوولان دولتی، فاقد اثر بر رفع موانع صادراتی و توسعه آن برشمردند. پس از آنکه فعالان اقتصادی نظرات خود را بیان کردند، مقرر شد این موضوعات پس از جمع‌بندی برای تصمیم‌گیری به هیات رییسه اتاق تهران ارجاع شود.
