سوخت، سیگار و موبایل، رتبه های اول تا سوم کاهش قاچاق

 بیان عددهای متعدد باعث شد تا به سراغ سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برویم و از وی درباره عدد قاچاق کالا وچگونگی کاهش آن بپرسیم.

قاسم خورشیدی در ابتدا این موضوع را گوشزد کرد که ستاد قاچاق کالا یک ستاد فرا قوه‌ای است و در مورد حجم  قاچاق هیچ مرجعی به غیر از ستاد قابل استناد نیست.

وی گفت: در دوسال 93 و 94 برآوردهای اولیه نشان می دهد نزدیک به 10میلیارد دلار از قاچاق کشور کاسته شده و حجم قاچاق در سال گذشته به حدود 15 میلیارد دلار رسیده است و روند کاهشی برای سال جاری ادامه خواهد داشت.

سال 93 میزان قاچاق کالا 8/19 میلیارد دلار بود و این مجموعه با انجام فعالیت‌های مختلف توانست سهم قاچاقچیان را از بازار با سرعت خوبی کم کند.

خورشیدی  توضیح داد: سه دسته  اتفاق باعث شد که حجم کالای قاچاق کاهش پیدا کند. اولین دسته مربوط به اقتصاد کلان است.نرخ تورم کاهش پیدا کرد و این امر سبب شد تا قاچاق تا حدودی از صرفه خارج شود.

دومین مسأله تثبیت نرخ ارز بود. زمانیکه این بخش کمترین نوسان را تجربه کرد بر حجم قاچاق توانست اثرگذار باشد.

سومین نکته تغییر استراتژی دولت در واردات کالاهای لوکس یا کالاهایی که در گروه کالایی 10 قرار گرفته است.در حالی که دولت گذشته واردات این نوع کالاها راممنوع کرده بود و این امر باعث قاچاق گروه کالایی 10 شده بود دولت یازدهم محدودیت‌ها را برداشت.لذا با واردات رسمی دیگر قاچاق آن منفعتی ندارد، چرا که ریسک آن زیاد است.

چهارمین دلیل تنزل قاچاق کالا به کشور،کاهش طبقات تعرفه‌ای از 14 به 10 است. این عدد سال 92 حدود 27 درصد بود و سال 94 به 18 درصد رسید.

 سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، نکته دیگری که همه بر آن اذعان دارند را در رکود دانست و اظهار داشت:رکود عمیق و بی‌سابقه در بازار باعث شد که میزان قاچاق کالا افت پیدا کند.بر این اساس در بخش اقتصاد کلان می‌توان به این نتیجه دست یافت که  کاهش صرفه قاچاق در نتیجه ثبات قیمت‌ها و قابل پیش‌بینی بودن اقتصاد بود.

وی به آمار واردات هم اشاره‌ای کرد و افزود:سال 92 میزان واردات کالا به کشور 63 میلیارد دلار،93 حدود 53 میلیارد دلار و سال 94  به 42 میلیارد دلار رسید. لذا این امر نشان می‌دهد که رکود بازار بر تمام بخش‌ها اثرگذار بوده است.سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز سطح دوم را در انجام اقدامات پیشگیرانه تقسیم بندی کرد و گفت:توسعه گازرسانی و اصلاح الگوی مصرف سوخت از فرآورده‌های مایع یارانه‌ای به گاز طبیعی بویژه در مصارف نیروگاهی و صنعتی،اصلاح نظام تسهیم و توزیع فرآورده‌های نفتی یارانه‌ای بویژه در بخش حمل و نقل،صنعت و کشاورزی،تامین تقاضای موجود در بازار کشورهای همسایه و آب‌های خلیج فارس و دریای عمان از طریق توسعه فروش مرزی، صادرات رسمی و بانکرینگ و نهایت تشدید مبارزه با قاچاق سوخت از جمله کارهایی بود که صورت گرفت.

وی تأکید کرد: بخشی از قاچاق سوخت به صورت تهاتر بود. یعنی وقتی سوخت به کشورهای همسایه می‌رفت در قبال آن کالای قاچاق گرفته می‌شد ولی اکنون این امر بشدت افت داشته است.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز دسته سوم  را که باعث شد قاچاق کالا افت کند  در تشدید اقدامات مقابله‌ای در مبارزه با قاچاق کالا دانست و گفت:هزینه قاچاق و ریسک برای قاچاقچیان بشدت افزایش پیدا کرده است.بر این اساس میزان کشفیات قاچاق در سال‌های  92 حدود 1200 میلیارد تومان و سال 1800،93 میلیارد تومان بود ولی در سال 94 این رقم به 5هزار میلیارد تومان رسید.

این امر نشان می‌دهد که میزان ریسک قاچاق سیر تصاعدی به خود گرفته است. وی خاطرنشان کرد: رشد 18 درصدی محکومیت‌های مالی شعبه های  تعزیرات حکومتی در سال 94 به نسبت سال 93 از حدود 4200 میلیارد تومان به 5 هزار میلیارد تومان و رشد وصولی جرایم به 23 درصد از دیگر اتفاق‌های مثبتی است که در حوزه مبارزه با قاچاق کالا رخ داده است.

سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اظهار داشت:سال 92 برای مصرف 5 فرآورده سوختی شامل بنزین،نفت سفید، نفت کوره، نفت گاز و گازمایع، دولت 109 هزار میلیارد تومان یارانه پرداخت می‌کرد و مصرف روزانه 247 میلیون لیتر بود.اما اکنون مصرف میانگین 20 میلیون لیتر در روز به 8 میلیون لیتر رسیده است. در حقیقت 6 میلیارد دلار از ارزش قاچاق سوخت کم شده است.

وی با بیان اینکه سوخت، رتبه اول قاچاق کالا در کشور را داشت، ودومین کالا سیگار بود، گفت:به صورت میانگین میزان مصرف سالانه سیگار 55 میلیارد نخ است.در این میان در سال 94 حدود 30 میلیارد نخ تولید داخلی و 16 میلیارد نخ از محل واردات تأمین شده است و حدود 9 میلیارد نخ از طریق قاچاق تأمین شده است.این در حالی است که سال 92 میزان قاچاق سیگار بیش از 15 میلیارد نخ بوده است.

خورشیدی به برجام نیز اشاره‌ای کرد و افزود: از زمانی‌ که دولت یازدهم استقرار یافته و تحریم در حال برداشته شدن است میزان قاچاق کالا روند نزولی به خود گرفته است و از همه مهمتر  اینکه دیگر پوشش قاچاق نداریم.در گذشته کالایی به اسم پارچه وارد می‌شود اما موقع بررسی گمرک مشخص می‌شد که آن کالا پارچه نبوده است و در نهایت واردکننده این‌گونه توجیه می‌کرد که به خاطر تحریم شرکت مبدا برای آنکه مشمول مجازات‌های تحریمی نشود اسناد را تغییر داده است.خوشبختانه در مقطع جدید تمام این فرصت طلبی هاو فسادها پاک شده است.