اعضای حاضر در جلسه عبارتند از:
آقایان: اسپندیاری (دبیرکل)، تاجیک(رئیس کمیسیون)، فقیهی (نخل بهارستان پردیس)، فروتن (عایق اصفهان)، ملک‌دار و مشاور مدیرعامل (فومن شیمی گستر)، نوری (اعتدال اروند)، شمس امیری (آپادانا پترو بازرگانی)، دهقانپور (شیمی تجارت نقش جهان)، مختاری (فراشیمی روز)، ورزشکار (پالایش نفت جی) و خانم ها سعیدی (آرمیتیس پرشیا)، مختاری (نفت پاسارگاد)، احمدی و قیامی (توسعه قیر هرمزگان)، رضایی (قیر دژپا)، خورشیدی (رهام اسپرلوس)
دومین جلسه کمیسیون قیر سال 1395 رأس ساعت 15:00 روز یکشنبه مورخ 95/03/16 با حضور افراد فوق‌الذکر در محل دبیرخانه اتحادیه برگزار گردید.
اخبار کمیسیون:
- قرارداد بیمه تکمیلی درمان اعضاء اتحادیه با شرکت بیمه رازی تمدید شده است و اطلاعات آن در وب‌سایت اتحادیه درج شده است.
- جلسه مشترک هیات مدیره اتحادیه با جناب آقای وزیری هامانه قائم‌مقام محترم وزیر نفت در تاریخ 09/03/95 برگزار شد.
- به آگاهی می‌رساند، این اتحادیه در راستای گسترش فعالیت‌های بین‌المللی و ایجاد و توسعه بازارهای هدف، نسبت به امضاء دو تفاهم‌نامه همکاری با «اتحادیه سراسری شرکت‌های نفت و گاز افغانستان» و «فدراسیون صنایع پتروشیمی و شیمیایی چین» در حاشیه بیست و یکمین نمایشگاه بین‌المللی نفت، گاز و پتروشیمی ایران اقدام نموده است. اعضاء محترم می‌توانند، جهت آگاهی از مفاد تفاهم‌نامه‌های مذکور با دبیرخانه اتحادیه تماس حاصل فرمایند.
- مجمع عمومی عادی به‌طور فوق‌العاده و مجمع فوق‌العاده صندوق توسعه صادرات فرآورده‌های نفتی ایران در تاریخ 95/03/10 برگزار شد.
در ادامه بخش اخبار موارد ذیل بیان گردید:
· اخیراً دو جلسه پیاپی در وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص توسعه صادرات قیر ایران، برگزارشده است. در سال گذشته حدود 3/170/000 تن قیر صادرشده که بیشترین حجم صادرات قیر در سال گذشته انجام‌گرفته است. قیمت فروش قیر در سال گذشته به‌طور متوسط 400 دلار و قیمت متوسط قیر فله بندرعباس 370 دلار بود که در نیمه دوم سال قبل با کاهش مواجه شد. اینک نیز قیمت قیر حدود 110 الی 115 دلار کاهش‌یافته است. در نظر است که این میزان فروش به 1/5 میلیارد دلار برسد. موقعیت خوبی ایجادشده است. در سنوات گذشته در مورد صادرات قیر چند هدف پیگیری شده که عبارتند از:
1- V.B در بورس عرضه گردد، سقف رقابت %5، اجرا شود و به نحوی عمل شود که این میزان هیچ‌وقت از این رقم بالاتر نرود.
2- معافیت مالیاتی صادرات قیر برقرار شود.
3- فرمول قیمت‌گذاری V.B اجرا شود.
· در دوره قبل از خصوصی‌سازی، شرکت پخش متولی عرضه قیر در کشور بود و اجباراً حدود 2000 تن قیر در روز به علت مازاد بر مصرف داخلی صادر می‌گردید. تعیین قیمت قیر صادراتی تقریباً به‌طور سلیقه‌ای انجام می‌گرفت، گاهی به قیمت نفت کوره و گاهی به نفت خام اشاره می‌گردید قیمت تعیین شده در منطقه خیلی رقابتی نبود.
· برای سال جاری میزان صادرات برای شرکت نفت پاسارگاد حدود 1/100/000 تن و نفت جی حدود 1/100/000 تن و سایر واحدها حدود 1/800/000 تن در نظر گرفته شده است.
· طی مذاکرات انجام‌گرفته در جلسه وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار شد عملکرد دفتر صادرات گمرک در رابطه با صادرات قیر ماهی یکبار به کمیته‌ای که در وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل‌شده است، گزارش گردد.
· حداقل بایستی معافیت مالیاتی صادرات قیر در برنامه ششم توسعه لحاظ گردد و جهت اجرا به دولت ابلاغ گردد. در جلسات برگزارشده در وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص موضوعات فوق صحبت شد. بحث خوراک و فرمول قیمت‌گذاری نیز مطرح گردید. البته بحث خوراک ارتباط زیادی با محصول قیر ندارد. مقامات وزارت صنعت، معدن و تجارت قول هرگونه همکاری را در مورد رفع مشکلات داده‌اند.
· بحث استاندارد اجباری قیر را نیز پذیرفته اند. اتحادیه در این مورد می‌تواند کمک نماید. سازمان ملی استاندارد عقیده دارد، نمی‌توان استاندارد را تحمیل نمود. در استانداردسازی بحث آزمایشگاه و نمونه‌برداری و هزینه‌ها مطرح است. وزارت صنعت، معدن و تجارت اصرار دارد که برای قیر صادراتی استاندارد تعریف شود. قیرهای صادراتی به برخی از کشورها بیشتر از %40 مواد اضافی مانند شن و... داشته است و حتی در برخی موارد مشاهده‌شده که حدود %20 بشکه‌های قیر دارای ضایعاتی مانند شن و یا سایر فراورده ها بوده است که استفاده از این نوع قیر در تولید آسفالت مشکل ایجاد کرده است.
· در بحث عدم رعایت استانداردسازی چند پرونده تشکیل‌شده که یکی از آنها مربوط به عضو اتحادیه می‌باشد. اگر قیر فاقد استاندارد صادر شود به برند قیر کشور لطمه وارد می‌سازد.
· علیرغم این مشکلات، نظر اتحادیه بر استانداردسازی استوار است. به‌هرحال مسئولین ارگان‌های ذیربط در مورداجرای برنامه‌های مربوط به استانداردسازی موافقت نموده‌اند.
· درخواست شرکت کاینتیک مالتی پلایر پارس مبنی بر عضویت در اتحادیه مطرح و بنا به دعوت قبلی نماینده آن شرکت در جلسه حضور یافته و توضیحاتی در مورد فعالیت‌های شرکت مزبور ارائه نمود. سپس نسبت به تقاضای آن شرکت رأی‌گیری به عمل آمد و با توجه به نتایج حاصله ( 6 رأی موافق، 4 رأی ممتنع و 3 رأی مخالف) کمیسیون نظر مثبت و مساعد خود را نسبت به تقاضای شرکت فوق‌الذکر اعلام نمود.
· در حاشیه بررسی درخواست فوق‌الذکر عنوان گردید؛ از پیوستن شرکت‌های جدید به اتحادیه استقبال می‌شود. هرچند در راستای رعایت ضوابط و مقررات مربوط به تشکل‌گرایی لازم است نسبت به تدوین منشوری اقدام به عمل آید تا اعضاء ملزم با امضاء و اجرای مفاد آن باشند. چنانچه فعالیت شرکت‌ها زیر نظر اتحادیه انجام پذیرد و اتحادیه نیز اعلام نماید که آنها اصول مشخصی را دنبال می‌نمایند و مورد تأیید اتحادیه نیز می‌باشند، خریداران نیز به این نکته توجه خواهند نمود. حضور شرکت‌های عضو در جلسات بی‌تأثیر نیست و موجب تعامل بیشتر در این صنعت می‌شود.
· شرکت‌هایی که از امروز به بعد می‌خواهند عضو اتحادیه شوند باید خیلی از مسائل را رعایت کنند. پیشنهاد می‌شود که این منشور در اسرع وقت تدوین شود.
· حضور شرکت‌ها در اتحادیه نتیجه‌بخش و بهتر از عدم حضور آنها است. براساس آمارها تخلف شرکت‌هایی که عضو اتحادیه هستند خیلی کمتر از شرکت‌هایی است که عضو اتحادیه نمی‌باشند.
· در گزارشی که قرار است به‌طور ماهیانه به وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه شود به موضوع ارزیابی شرکت‌ها که تا حدی انجام می‌شود، بایستی اشاره گردد.
· اتحادیه در بعضی از تصمیم‌گیری‌ها دخیل است. یکی از این موارد همین جلسه وزارت صنعت، معدن و تجارت است. این وزارتخانه می‌توانست درخصوص توسعه صادرات قیر به‌تنهایی تصمیم بگیرد؛ اما صلاح دانست که از مشورت اتحادیه و کمیسیون قیر در تدوین روش‌ها و راهکارهای توسعه قیر استفاده نماید. از اعضاء درخواست می‌شود که در این خصوص نظرات خود را اعلام نمایند.
· مشکل اصلی عرضه قیر در بورس کالاست. این بحث مطرح است که عرضه قیر از بورس خارج شود. مشتریان بعضاً تمایلی ندارند که از بورس خرید نمایند؛ اما اگر بخواهیم به سمت مشتری و مصرف‌کننده نهایی برویم حذف عرضه قیر از بورس منطقی نیست.
· موضوع دیگر بحث خرید VB و رقابت و شرایط نابرابری که در خرید آن وجود دارد. حل این مشکلات شاید عمده مشکل اعضاء را برطرف نموده و امکان رقابت ایجاد خواهد شد.
· از مشکلات اساسی سیستم، فقدان مدیریت کلان است که اصلاً موردتوجه قرار نمی‌گیرد. در جهت رفع مشکل فوق بایستی ملاقاتی با شرکت‌های تولیدی عمده انجام‌گرفته و سعی شود تا حضوراً مشکلات مطرح و موردبررسی قرار گیرند.
· پیشنهاد گردید تا موضوع تعیین قیمت VB در بندرعباس در دستور جلسه بعدی کمیسیون قرار گیرد.
· عنوان گردید هرچند هزینه‌های سربار زیاد است، اما تعیین قیمت VB غیرممکن نیست. باید یک راهکار منطقی پیشنهاد گردد تا با همین شرایطی که وجود دارد قیمت VB را با فرمول موجود، تعیین نمایند. بایستی با قیمت تعیین شده برای VB، امروز به‌جایی برسیم که محصول تولیدشده بازار داشته باشد. به این مبلغ تعیین شده باید %20 نیز سود بازرگانی ناخالص اضافه شود. در این صورت قیمت امروز باید به 468000 تومان در هر تن به 400000 تومان به‌صورت تحویل Exwork پالایشگاهی تحویل شود، و در این صورت قیمت مطلوب خواهد بود.
· با توجه به صحبت‌هایی که در مورد مشکلات صادراتی و راهکارهای آن انجام گرفت، دو بحث مطرح است. یک: بحث خارجی، این است که با توجه به اینکه هنوز تحریم‌ها به‌طور کامل برداشته نشده‌اند، نمی‌توانیم بازارهای جدید پیدا کنیم و مشتری‌های ما عمداً همان واسطه‌هایی هستند که از قبل بوده‌اند و تا تحریم‌ها به‌طور کامل لغو نشود و شرایط بانکی اصلاح نشود نمی‌توانیم در مورد بازارهای جدید صحبت کنیم. دو: موضوعی که می‌توانیم در مورد آن صحبت کنیم، بحث فروش داخلی است. قیمت‌گذاری و عرضه کالا در بورس از عمده‌ترین مشکلات است. صادرکننده کالا را از بورس کالا خریداری می‌کند و ظرف 3 روز باید تسویه کند. درصورتی‌که در بهترین حالت 2 ماه بعد از فروش، وجه از مشتری وصول می‌شود. برای افزایش تولید و صادرات به سرمایه در گردش بسیار زیادی نیاز است. شرایط سیستم بانکی هم با بهره %22 از دیگر مشکلات است. مشکل نقدینگی باعث شده که واحدها نتوانند تولیدشان را افزایش دهند. موضوع دیگری که مطرح است، مساله ارزش‌افزوده %9 است که صادرکنندگان بایستی بابت خرید از بورس پرداخت نمایند. علیرغم اینکه صادرات از پرداخت مالیات معاف است اما پروسه طولانی باید طی شود تا این مبلغ برگشت داده شود. در بهترین حالت این پروسه 7 الی 8 ماه به طول می‌انجامد. این مشکل یک خلأ قانونی دارد. وزارت دارایی مایل هست این مشکل را برطرف کند؛ اما تاکنون اقدام مؤثری در این خصوص انجام نگرفته است.
· ازآنجاکه کالا از طریق بورس و رینگ صادراتی خریداری می‌شود درواقع نبایستی مالیات ارزش افزوده دریافت گردد.
· براساس آخرین استعلاماتی که از وزارت دارایی صورت گرفت، سازمان های امور مالیاتی موظفند، ظرف مدت یک ماه نسبت به بررسی موضوع و استرداد مالیات ارزش‌افزوده اقدام نمایند؛ اما واقعیت این‌طور نیست. یک ماه زمان می‌برد تا پرونده را بررسی کنند که گاهی تا دو ماه هم به طول می‌انجامد. پروسه پرداخت هم 3 الی 4 ماه طول می‌کشد. قانوناً بایستی مالیات بر ارزش‌افزوده ظرف یک ماه استرداد گردد، اما عملاً طی یک ماه استرداد نمی‌شود. بررسی پرونده‌ها سروقت انجام نمی‌شود و با تأخیر همراه است. بعد از رسیدگی هم زمان زیاد طول می‌کشد تا مبلغ پرداخت شود. در بهترین زمان چنانچه هیچ ایرادی در مدارک نباشد این پروسه کمتر از 7 الی 8 ماه طول نمی‌کشد. در وزارت صنعت، معدن و تجارت هم موضوع استرداد مالیات بر ارزش‌افزوده طی یک ماه مطرح شد که بعد از سه دوره پرداخت کردند، به علت پرداخت این مالیات کل توان خرید شرکت ها بلوکه می گردد. در جلساتی که در وزارت صنعت، معدن و تجارت برگزار گردیده، این درخواست مطرح‌شده که در صورت تایید وزارت امور اقتصاد و دارایی، تمام صادرکنندگانی که حداقل اتحادیه آنها را تایید می کند به جای اینکه مبلغ مالیات بر ارزش‌افزوده را پرداخت کنند، چک شرکت را با پشت‌نویسی مدیرعامل تحویل دهند.
· راه‌حل دیگری است که در کشورهای دیگر مورداستفاده قرار می‌گیرد، تهاتر است. به‌هرحال یکی از معضلات و مشکلات، بحث مالیات بر ارزش‌افزوده است. این راه‌حل حتی در کشورهای افریقایی هم اجرا می‌شود. وقتی از دوستی طلبکار هستید و حالا بدهی هم به او دارید، این دو مبلغ را باهم تهاتر می کنند.
· بحث‌هایی که مطرح می‌شود از مشکلات بین‌الملل است. واحد امور بین‌الملل اتحادیه برای کمک به اعضاء فعال‌شده است. بایستی بازارهای جدید را پیدا کنیم و بازارهای فعلی تثبیت شوند. تولیدکنندگان عمده باواسطه‌ها و شرکت ها سرو کاردارند و معمولاً به این شکل عملی کنند که وقتی در یک بازار وارد می شوند با شرکت های دیگری رقابت می‌کنند که این بحث فقط به قیر مربوط نمی‌شود و در مورد سایر فراورده‌ها نیز همین بحث مطرح است. نتیجه این می شود که شرکت ها به تولیدکننده‌های عمده وابسته می‌شوند. اولویت‌بندی و سیاست کاری شرکت ها موجب پایین آوردن قیمت و ورود کالاهای بی‌کیفیت به بازارها می شود. اتحادیه تفاهم‌نامه‌ای را با مجله آرگوس برای برگزاری سمینار و کنفرانسی در ایران امضاء نموده. فرصت بسیار مغتنمی به وجود آمد و تخفیفات بسیار خوبی در نظر گرفته شد اما متأسفانه از اعضاء اتحادیه به‌غیراز 3-2 برند مشخص، اعضاء دیگری حضور نداشتند. بحث نیاز به بازارهای جدید مطرح است. واقعاً فکر می‌کنید شرکت های ایرانی و اعضاء اتحادیه چقدر رغبت دارند که بازارهای جدید ایجاد کنند. چه تعداد شرکت ها حاضر هستند هزینه‌های مالی و معنوی برای ایجاد بازارهای جدید را پرداخت کنند؟ بحث طراحی دیتا بیس در اتحادیه مطرح‌شده است تا بر اساس آن اعضاء رتبه‌بندی شوند. چقدر آماده‌ایم به بازارهای جدید نگاه کنیم؟
· در خصوص مسائل بانکی مطرح شد، ما ازنظر بازل بانکی به شدت عقب‌افتاده‌ایم. سوئیفت هم برقرارشده؛ اما بانک ها به هم لینک نشده اند. بازارهای ما حداقل 2 تا 3 ماه عقب‌افتاده است. باز نگاه همه به یک سری بانک های دبی، ابوظبی و هندی است. هیچ‌وقت سراغ بانک های کوچک و متوسط شرق اروپا نرفته‌ایم. مقاله‌ای در این زمینه آماده خواهد شد. بسیاری از بانک های کوچک و متوسط شرق اروپا چندین بار اعلام آمادگی کردند که با شرکت‌های خصوصی ایرانی کار کنند؛ اما در حال حاضر هنوز معامله با دلار مشکل است، بانک های بزرگ که با آمریکا روابط تجاری دارند در فکر این هستند که اگر حرکتی با بانک های ایرانی انجام دهند، در نظام تجاری آنها در امریکا اختلال ایجاد شود. اغلب مدیران شرکت ها درگیر مسائل داخلی هستند و بعضاً هیچ تلاشی برای ورود به بازارهای جدید ندارند. لطفاً راهنمایی کنید که اتحادیه چگونه می‌تواند در این زمینه عمل کند و حالا که قیمت‌ها افت کرده است، آیا در شرکت ها این پتانسیل به وجود آمده که برای ایجاد بازارهای جدید سرمایه‌گذاری کنند؟
· عنوان گردید برخی از اعضاء از ایجاد بازارهای جدید استقبال می‌نمایند و در این زمینه نیاز به مساعدت و کمک دارند زیرا ادامه بقای آنها در ایجاد بازارهای جدید است.
· عده‌ای با شرق اروپا کارکرده‌اند؛ اما از حدی بیشتر اجازه ترانسفر پول را نمی‌دهند هزینه‌ها آن‌قدر بالاست که عملیات مقرون‌به‌صرفه نیست.
· . از وقتی موضوع لغو تحریم‌ها مطرح‌شده و توافق‌نامه‌هایی به امضاء رسیده، متأسفانه شرکت‌هایی که در دبی به ثبت رسیده اند، بیشتر با مشکل روبه‌رو می‌شوند.
· به‌هرحال ما روی کشورهای عربی نباید حساب کنیم؛ اما مساله این است که انقدر کشورهای CIS از روابط تجاری با ایران ناراضی بوده اند که به سمت کشورهایی مثل ترکیه رفته اند.
· درخواست به عمل آمد تا اعضاء نظرات خود را در خصوص موضوع وزارت صنعت، معدن و تجارت و راهکارهای توسعه تولید و صادرات قیر کتباً به اتحادیه اعلام کنند که به آن وزارت خانه اعلام شود.
موضوع تعیین قیمت انواع قیر صادراتی برای ماه ژوئن مطرح و پس از بحث و تبادل‌نظر قیمت‌ها به‌قرار زیر اعلام گردید:
قیمت قیر در بسته‌بندی به‌صورت بشکه FOB بندرعباس 255-250 دلار
قیمت قیر به‌صورت فله FOB بندرعباس 195-190 دلار
این جلسه رأس ساعت 17:30 با ذکر صلوات خاتمه یافت.