غزاله طایفه: با نزدیک شدن به پانزدهمین سال برپایی روز صنعت و معدن، فعالان صنعتی و اقتصادی گردهم آمدند تا دلایل و علل ریشه ای موانع و مشکلات مزمن تولید داخلی را به بحث بگذارند. همایشی که در آن تقویت بخش خصوصی و تعامل بیشتر دولتمردان و مسوولان کشوری بیش از هر موضوع دیگری محور گفت‌وگوهای فعالان صنعتی قرار گرفت.
به گفته فعالان صنعتی برای برون‌رفت از مشکلات تولید، بخش خصوصی باید توانمند شود و استراتژی مستقلی داشته باشد. از سوی دیگر، ارتقای شاخص‌های آزادی اقتصادی و رعایت قوانین و مقررات از دیگر مواردی است که می‌تواند مسائل بخش تولید را مرتفع کند.
این همایش در سه نشست تخصصی نقش دولت‌ها و تولیدکنندگان در حفظ و توسعه بازارهای ملی و بین‌المللی، حکمرانی مطلوب و جایگاه اندیشه در توسعه صنعتی و موانع کسب‌وکار و تولید و فرصت‌های بهبود برگزار شد.
لزوم حمایت دولت از تولید
در ابتدای نشست تخصصی نقش دولت‌ها و تولیدکنندگان در حفظ و توسعه بازارهای ملی و بین‌المللی، محسن خلیلی عراقی، رییس هیات مدیره کنفدراسیون صنعت ایران با تاکید بر رفع مشکلات فعالان عرصه صنعت و تولید، از مسوولان خواست تا حمایت‌های بیشتری را برای رونق بخشیدن به این بخش از اقتصاد کشور انجام دهند.
وی با بیان اینکه برای افزایش سهم صنعت در تولید ملی نیازمند پشتوانه و حمایت دولتمردان هستیم، گفت: ظرفیت و فرصت‌های تولید در کشور بالا است، اما پیشرفت در فعالیت‌های صنعتی نیازمند حمایت است.
به گفته رییس هیات مدیره کنفدراسیون صنعت ایران، توسعه منابع انسانی، ارتقای بهره‌وری و تعالی سازمانی و توانمندسازی بخش صنعت و تولید در گرو توجه به خواسته‌ها و نیازهای فعالان این حوزه است که توجه مسوولان را نیاز دارد. به گفته وی، برای داشتن اقتصادی بدون اتکا به نفت باید به دنبال راه‌‌های دیگر بود که دراین میان بخش صنعت و تولید می‌تواند تاثیر بسزایی داشته باشد.
تاثیر آزادی اقتصادی بر درآمد سرانه
در ادامه این همایش حسین ساسانی، دبیرکل کنفدراسیون صنعت با اشاره به شاخص‌های آزادی اقتصادی در کشورها اظهار کرد: در کشورهایی که شاخص‌های آزادی اقتصادی بالا است، میزان درآمد سرانه آنها نیز افزایش می‌یابد.
از سوی دیگر، هر چقدر شاخص‌های آزادی اقتصادی بالاتر باشد، میزان نوآوری و کارآفرینی در کشورها نیز بالاتر خواهد بود.
پایبند به قانون باشید
در ادامه این همایش، محمدرضا مرتضوی، عضو هیات مدیره کنفدراسیون صنعت ایران نیز با تاکید بر مدیریت مناسب بنگاهی با استفاده از تجربیات فعالان اقتصادی، خواستار توجه جدی مسوولان به رفع مشکلات مزمن‌شده بخش صنعت و تولید در کشور شد. وی با بیان اینکه ما معتقدیم مسوولان نسبت به مشکلات صنعت کم توجه هستند، گفت: در حال حاضر راهکارها و برنامه‌ریزی‌های لازم برای برون رفت از مشکلات شناسایی و مطرح می‌شود، اما در نظام اجرایی کشور به آن توجه نمی‌شود.
در ادامه این نشست نوفرستی از فعالان صنعتی دلیل مزمن شدن مشکلات تولید را عدم اجرای قوانین بالادستی دانست و گفت: در ابتدای سال و بعد از نامگذاری سال 91 به نام تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد که اگر امسال به نام تولید نامگذاری نمی‌شد، آخرین نفس‌های تولید نیز گرفته می‌شد. وی ابراز امیدواری کرد که همه فعالان دولتی و خصوصی صنعت خود را ملزم به رعایت قانون بدانند.
نهضتی، عضو هیات مدیره انجمن طراحی-مهندسی و طراحی- مونتاژ نیز مهم‌ترین راهکار برای عبور از مشکلات صنعت را شایسته سالاری در انتخاب مدیران ارشد بخش صنعت و اقتصاد دانست و اظهار کرد: در حال حاضر این مشکل در بخش صنعت وجود دارد که مدیران اطلاعات را می‌گیرند، اما اجرایی نمی‌کنند که این منجر به صرف هزینه می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به نقش تشکل در تصمیمات دولتی گفت: در حال حاضر در برخی استان‌ها استاندارها و فرماندار‌ها اعتقادی به تشکل‌ها ندارد که لازم است که این دید تغییر کند.
انتقادات از سود بالای تسهیلات
در پایان این نشست تخصصی یکی از فعالان صنعتی با اشاره به اینکه انتقادات ما از بخش دولتی بارها تکرار شده است، گفت: لازم است آنچه صنعت به آن نیاز دارد مشخص شود و از مجلس بخواهیم که راهکار قانونی برای آن تدوین کند.
وی با بیان اینکه امروز به تنها بخشی که توجه نمی‌شود، تولید است، به سود بالای تسهیلات اشاره کرد و گفت: در حال حاضر یک صنعتگر با سود 7 تا 15درصدی چگونه می‌تواند سود تسهیلات 25درصدی پرداخت کند و در کنار آن بهره‌وری نیز داشته باشد.
وی همچنین به نحوه تنظیم قراردادهای دولتی با بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: بخش خصوصی هیچ نقشی در تدوین قراردادها ندارد و صرفا ملزم به امضای آن است.
فقط سیستم بانکی مقصر نیست
در ادامه حسین سلیمی، عضو هیات مدیره انجمن مدیران صنایع با بیان اینکه مشکلات صنعت کاملا مشخص است، اظهار کرد: مشکلات بخش صنعت فقط به سیستم بانکی مربوط نمی‌شود، بلکه افزایش نرخ تورم، نوسانات نرخ ارز، افزایش نرخ سرمایه‌گذاری و... از دیگر عواملی هستند که مشکلات این بخش را افزایش داده است.
عامری، استاد دانشگاه امیرکبیر نیز از دیگر کسانی بود که در مورد مزمن شدن مشکلات بخش تولید، گفت: در سمینارها معمولا مشکلات بخش صنعت به بانک‌ها ختم می‌شود، اما اگر راه حل اقتصادی برای صنعت می‌خواهیم باید چارچوب و سیستم اقتصادی کشور را بررسی کنیم و از دیدگاه کلان ببنیم.
استراتژی مستقل تدوین شود
در ادامه دبیرکل کنفدراسیون صنعت با جمع‌بندی مسائل مطرح شده اعلام کرد که اگر می‌خواهیم کشوری توسعه یافته شویم باید از مکانیزم‌های اقتصاد دولتی دور شویم و به مکانیزم اقتصاد آزاد روی بیاوریم.
محسن خلیلی عراقی نیز در تکمیل این صحبت اعلام کرد که در حال حاضر بخش خصوصی تنها 20درصد از تولید ناخالص داخلی را در اختیار دارد که این روند با خصوصی‌سازی افزایش می‌یابد.
وی با بیان اینکه بخش خصوصی
در مقابل توان دولت قلیل است، گفت: ما باید برنامه‌ریزی و استراتژی مستقل داشته باشیم.
در نشست دوم این همایش که با عنوان حکمرانی مطلوب و جایگاه اندیشه در توسعه صنعتی برگزار شد، علی دینی، از دیگر فعالان صنعتی مشکل این حوزه را در دو مساله دانست و گفت: سازمان درونی دولت و عدم تعریف مناسب رابطه دولت با نیروهای اجتماعی دلیل مشکلات این بخش است.
وی با اشاره به اقتصاد متکی به نفت در ایران اظهار کرد: دولت هیچ وقت حاضر نمی‌شود که نفت را کنار بگذارد؛ اما در خصوص نحوه توزیع درآمدهای ارزی حاصل از نفت می‌توان بحث کرد.
دینی با اشاره به اینکه در حال حاضر درآمدهای ارزی صرف گروه اجتماعی خاص می‌شود، گفت: این موضوع باعث می‌شود که تنها گروه‌های خاصی در کشور رشد کنند.
حمایت تولیدکننده از تولید
در ادامه این همایش امامی،فعال صنعتی با اشاره به نقش دولت، حکمرانان، مردم و بخش خصوصی در حل مشکلات صنعت گفت: لازم است که برای شکوفایی صنعت نقش هر کدام از بخش‌ها مشکل شود.
وی با طرح این سوال که کمتر می‌گوییم که حمایت تولیدکننده از تولید چگونه باید باشد، اظهار کرد: باید تولیدکنندگان جایگاه خود را تعریف کنند. بیشتر صنعتگران عادت کرده‌اند که مشکلات خود را به نهادهای بالاسری نسبت بدهند؛ اما سوال این است که خود تولیدکننده چه حمایتی از تولید کرده است؟
ثبات در قوانین و مقررات
شبیری از دیگر فعالان صنعتی نیز در این نشست به لزوم ثبات در قوانین و مقررات اشاره کرد و گفت: ثبات در قوانین باعث ایجاد آرامش و امنیت در حوزه صنعت می‌شود. یکی از مشکلات که امروز با آن روبه‌رو هستیم این است که قوانین و نحوه اجرای آن مدام در حال تغییر است.
وی در ادامه با بیان اینکه صرف بیان مشکلات راهگشا نیست، گفت: فعالان صنعتی به یک فکر جدید و انقلابی نیاز دارند تا بتوانند جایگاهی را که مستحق آن هستند به دست آورند و در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها مشارکت داشته باشند.
صنعت نیازمند متولی قوی
در ادامه نشست حکمرانی و جایگاه اندیشه در توسعه صنعتی، محبی از دیگر فعالان صنعتی با بیان اینکه موانع تولید آن‌قدر پیچیده است که قابل حل نیست، گفت: در حال حاضر بانک‌ها به صنعتگرانی که دارای بدهی معوق و چک برگشتی است، تسهیلات نمی‌دهند. این در حالی است که اگر صنعتگران این مشکل را نداشتند که نیازی به دریافت وام نبود.
وی با اشاره به روند سخت‌تر شدن مقررات بانکی در کشور گفت: صنعتگران نمی‌توانند بدون داشتن یک متولی قوی کاری از پیش ببرند.
هموار شدن مسیر سرمایه‌گذاری
در ادامه این نشست علی دینی برای تکمیل صحبت‌های محبی با بیان اینکه برای افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد و تولید ناخالص داخلی تنها یک راه وجود دارد، اظهار کرد: واگذاری بنگاه‌ها به بخش خصوصی یکی از این راه‌ها است که در حال حاضر دولت به هر دلیلی حاضر به انجام آن نیست. راه حل دوم این است که دولت راه را برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی هموار کند.
خلیلی عراقی نیز در همین زمینه معتقد است: یک زمانی سهم صنعت از تولید ناخالص داخلی 0/8درصد بود که این میزان در حال حاضر به 22درصد افزایش یافته است. بنابراین ما باید صبر و حوصله داشته باشیم تا موفق شویم.
به گفته وی، اقتصاد کشور یک اقتصاد دولتی است که بخش خصوصی تازه دارد در آن پا می‌گیرد.
وی با بیان اینکه در حال حاضر بخش خصوصی به دنبال دیکته قوانین و مقررات از سوی دولت است، گفت: ما باید توان داشته باشیم تا دولت حرف ما را بپذیرد. رییس هیات مدیره کنفدراسیون صنعت با بیان اینکه بخش خصوصی باید به سرنوشت خود علاقه‌مند باشد، اظهار کرد: لازم است بخش خصوصی سیاست‌های خودش را تعیین کند.
حذف انحصار از بازار
در نشست سوم این همایش که با عنوان موانع کسب‌وکار و تولید و فرصت‌های بهبود برگزار شد، اکبری از جمله فعالان صنعتی اعلام کرد: وظیفه دولت حفاظت از بازار رقابتی است. ما نمی‌گوییم که دولت در تصمیمات مداخله نکند، بلکه دولت باید در جهت حذف انحصار و ایجاد بازار برابر حرکت کند.