چشم انداز مبهم قیمت نفت به رغم روند صعودی کنونی آن

به گزارش ایرنا، سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک)، چندی پیش اعلام کرد که برخی ابراز نظرها درباره احتمال توافق میان تولیدکنندگان نفت عضو و غیرعضو این نهاد نفتی سبب شده است از آغاز ماه اوت امسال (2016)، قیمت های نفت رو به افزایش بگذارد.
قرار است اعضای اوپک در حاشیه نشست مجمع بین‎المللی انرژی که از پنجم تا هفتم مهر ماه در الجزایر برگزار می شود، برای گفت‎و‎گو درباره شرایط بازار گرد هم بیایند و قیمت های نفت خام از هنگام اعلام برگزاری نشست غیررسمی اوپک برای بررسی قیمت ها و عرضه، حدود ١٣ درصد افزایش یافته است.
محمد بارکیندو دبیر کل اوپک با اشاره به این موضوع که مدیریت تولید برای تقویت قیمت نفت لازم است، از کشورهای عمده تولید کننده نفت خواست مدیریت تولید نفت خام را با هدف تقویت قیمت ها در پیش گیرند.
بارکیندو به روزنامه الحیات چاپ لندن گفت: شاهد درک فزاینده ای درون و بیرون این نهاد نفتی درباره ضرورت اقدام برای مدیریت تولید نفت خام به منظور تقویت قیمتها هستیم.
وی افزود: واقع بینی فزاینده ای درون و بیرون اوپک وجود دارد که تولید کنندگان عضو و غیرعضو این نهاد نفتی باید مواضع فعالانه تری برای مدیریت تولید به منظور تکمیل نیروهای سنتی بازار در پیش گیرند.
به گفته بارکیندو، ما شاهد بوده ایم که رویکرد عدم مداخله در قیمت ها در سال ٢٠١٤ به کجا انجامیده است.
وی در باره احتمال دستیابی به توافقی برای محدودکردن سطح تولید نفت گفت: هیچ چیز در وضع کنونی غیرممکن نیست و من میدانم که هیچ کشوری در داخل اوپک از آسیبها و زیانهای قیمتهای پایین نفت، در امان باقی نمانده است.
پس از کاهش چشمگیر قیمت های نفت از اواسط سال 2014 که طی آن قیمت نفت برنت دریای شمال از حدود 115 دلار در هر بشکه در ژوئن 2014 (خرداد 1393) به حدود 45 دلار در هر بشکه در ژانویه 2015 (دی 1394) رسید، از ابتدای سال 2016 تاکنون سطح قیمت ها نسبت به سال گذشته 23 درصد افزایش یافته است.
«اویشتین برنتسن» مدیرعامل شرکت «استرانگ پترولیوم» سنگاپور به پایگاه خبری فورچون آمریکا گفت: انتظار ندارم در نشست ماه سپتامبر اوپک، با فریز تولید یا با تاثیرگذاری بر بازارها موافقت شود، زیرا کشورهای مهم اوپک بیشتر نگران سهم خود در بازار هستند.
وی افزود: با توجه به مازاد کنونی عرضه نفت در بازارها که بیش از 2 سال آینده، قیمت ها را به طرف پایین سوق خواهد داد، پیش بینی می شود روند کاهش موجودی انبارهای نفت در جهان از قدرت کافی برای حفظ قیمت های نفت در سطوح بیش از 50 دلار در هر بشکه برخوردار نباشد. 
شبکه خبری سی.ان.بی.سی آمریکا نیز گفت که کاهش تقاضای نفت کشورهای پیشرفته در سال 2017 مانع افزایش قیمت آن می شود.
بر اساس پیش بینی تحلیلگران بانک مریل لینچ مبنی بر کاهش تقاضای نفت کشورهای پیشرفته در سال 2017، افزایش ملایم قیمت نفت ممکن است سال آینده محدودتر شود.
یک گروه بین المللی تحقیقات نفت به رهبری «فرانسیسکو بلانچ» اعلان کرد که تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه (او.ایی.سی.دی) ممکن است سال آینده میلادی (2017) نیز همچنان مشکل بازارهای جهانی باشند.
این بانک پیش بینی می کند، تقاضای نفت کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه - متشکل از 35 کشور پیشرفته جهان- در سال 2015 به میزان 200 هزار بشکه در روز افزایش یابد اما در سال 2017 معادل 120 هزار بشکه در روز کاهش پیدا می کند.
بانک یاد شده پیش بینی می کند در حالی که بخش بزرگی از تقاضای سال 2016 نفت ناشی از افزایش استفاده آمریکایی ها از خودروهای شخصی برای پیمودن بیش از سه میلیارد مایل بوده است، تقاضای نفت در سال میلادی آینده کاهش می یابد که علت آن تا حدودی جایگزینی خودروهای کارآتر به جای خودروهای پرمصرف کنونی است.
بنا به پیش بینی بانک مریل لینچ آمریکا، انتظار می رود جهان سال آینده میلادی نفت کمتری مصرف کند.
پیش بینی بانک مریل لینچ آمریکا همسو با پیش بینی آژانس بین المللی انرژی (آی.ایی.ای) و اوپک است. 
آژانس بین المللی انرژی (آی.ایی.ای) پیش بینی کرده است که تقاضای جهانی نفت از یک میلیون و 400 هزار بشکه در روز در سال 2016 به یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز در سال 2017 کاهش یابد.
اوپک نیز پیش بینی کرده است که تقاضای جهانی نفت از مقدار پیش بینی شده یک و 210 هزار بشکه در روز در سال 2015، به یک میلیون و 150 هزار بشکه در روز در سال 2017 کاهش می یابد.
بر اساس پیش بینی اخیر بانک مریل لینچ آمریکا، تقاضای جهانی نفت در سال 2017 به یک میلیون و 200 هزار بشکه در روز می رسد.
در حالی که قیمت نفت شاخص برنت از ابتدای ماه اوت تاکنون 18 درصد افزایش پیدا کرده است، بانک «مورگان استنلی» آمریکا اعلام کرد از هم اکنون تا زمان برگزاری نشست تولیدکنندگان نفت در حاشیه اجلاس سپتامبر مجمع بین المللی انرژی در الجزایر، به احتمال زیاد بازار نفت در تلاطم باقی می‎ماند. 
بانک آمریکایی گلدمن ساکس نیز پیش‎بینی کرد قیمت نفت تا تابستان سال آینده، در بازه ٤٥ تا ٥٠ دلار برای هر بشکه نوسان خواهد داشت.
این بانک هشدار داد: رشد پایدار عرضه نفت کشورهایی که پیش از این دچار اختلال تولید شده بودند، ما را وادار می‎کند که برآورد خود را از میانگین قیمت شاخص دبلیو تی آی به ٤٥ دلار برای هر بشکه کاهش دهیم.
این بانک همچنین اعلام کرد پیشنهاد برخی کشورهای عضو اوپک و دیگر تولیدکنندگان نفت همچون روسیه برای تثبیت تولید نفت در سطح کنونی، سبب می‎شود عرضه نفت جهان در سطحی بی‎سابقه باقی بماند و در نتیجه، این تصمیم چندان سودی برای بازگشت توازن به عرضه و تقاضای نفت نخواهد داشت.
در همین زمینه، بانک فرانسوی بی ان پی پاریباس اعلام کرد: سخنان خوش بینانه درباره بازگشت سریع توازن به بازار نفت، با موانعی چالش‎برانگیز رو‎به‎رو شده است.
این در حالیست که خالد الفالح وزیر انرژی عربستان سعودی بزرگترین تولید کننده عضو اوپک و صادر کننده نفت جهان گفت که بازار نفت در مسیر درستی پیش می رود و نیازی به مداخله در بازار نیست.
سخنان الفالح در لس آنجلس، امیدها را به دستیابی به توافقی در میان اعضای اوپک، برای محدود کردن سطح تولید، کاهش داد.
وزیر انرژی عربستان سعودی گفته است: تصور نمی کنیم که مداخله قابل توجهی در بازار لازم باشد به جز اینکه به عرضه و تقاضا امکان دهیم که بازار را تنظیم کنند.
الفالح که برای نخستین بار به صورت علنی در چند هفته اخیر باره طرح محدود کردن سطح تولید نفت، سخن می گفت، افزود: هنوز هیچگونه مذاکرات ویژه ای در باره تثبیت سطح تولید اوپک حتی با وجود بالا باقی ماندن عرضه جهانی نفت، صورت نگرفته است.
از سخنان الفالح که در آن به ایجاد توازن مجدد در بازار و ثابت باقی ماندن تقاضا اشاره شده، چنین بر می آید که فرصت های دستیابی به توافق در باره محدود کردن سطح تولید، در پائین ترین حد است.
تولید کنونی نفت عربستان به ١٠ میلیون و ٦٧٠ هزار بشکه در روز رسیده که در تاریخ بی سابقه است و الفالح روز پنجشنبه (چهارم شهریور ماه) گفت که تولید این کشور در حوالی این سطح باقی مانده است، هر چند که رقم مشخصی برای ماه اوت ذکر نکرد.
از سوی دیگر، مسئولان صنعت نفت ایران بارها اعلام کرده‎اند تا زمان بازپس گیری سهم خود از بازار نفت، هیچ محدودیتی را برای تولید نفت نمی پذیرند.
ایران با اعلام آمادگی برای همکاری با دیگر تولیدکنندگان برای تثبیت بازار نفت، انتظار دارد دیگر اعضای اوپک نیز حقوق آن را رعایت کنند. 
بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان با تاکید بر اینکه ایران باید به سهمی که پیش از تحریم ها در اختیار داشت بازگردد، گفت: تهران از هر اقدامی برای مدیریت بازار و ایجاد ثبات در بازار جهانی نفت حمایت می کند.
سخنان زنگنه درباره تایید حضور ایران در سطح وزیر در نشست غیررسمی اعضای اوپک در الجزایر، بازتابی گسترده در رسانه‎های جهان داشت و قیمت نفت خام در معاملات بازارهای جهانی در پی تایید شرکت وزیر نفت کشورمان در نشست الجزایر، حدود نیم دلار افزایش یافت. 
زنگنه گفته است که تولید نفت این کشور از هنگام رفع تحریم ها در ماه ژانویه سال جاری (2٠١٦) تاکنون به سه میلیون و ٨٥٠ هزار بشکه افزایش یافته که هنوز پائین تر از هدف چهار میلیون بشکه در روز در پایان سال جاری است.
رویترز نیز در گزارشی جداگانه، تعیین شرایط ایران برای همکاری با اعضای اوپک را با هدف تثبیت قیمت و بازارهای جهانی نفت خام مورد توجه قرار داد.
شبکه خبری بلومبرگ در بررسی پیامدهای سخنان وزیر نفت، نوشت: قیمت نفت در پی تصمیم ایران برای شرکت در نشست الجزایر افزایش یافت.
امانوئل ایبه کاچیکوو وزیر نفت نیجریه، روز (پنجشنبه، ٢٨ مرداد ماه) گفت: هر چند که کاهش تولید سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک)، بعید است، اما این امیدواری وجود دارد که نشست تولید کنندگان عمده نفت در ماه آینده (سپتامبر) در الجزایر، به بهبود قیمتهای نفت خام، کمک کند.
وی ادامه داد: این نشست در صورت پیشرفت در مذاکرات با روسیه، آمریکا و مکزیک، ممکن است به بالا رفتن قیمتهای جهانی نفت کمک کند.
تهیه و تنظیم: محسن شریفی