با وجود اینکه سه وزیر سابق و فعلی نفت بر اهمیت و مزایای سوآپ نفت خام تاکید داشته و دارند، باید دید ایران میتواند باز هم بازارهای از دست رفته خود را در این زمینه به دست آورد؟
به گزارش خبرنگار انرژی خبرگزای دانشجویان ایران (ایسنا) از خرداد سال 1389 سواپ نفت خام با تصمیم مسعود میر کاظمی ـ وزیر سابق نفت ـ به دلیل این که وی سوآپ نفت خام را نوعی واردات نفت خام به کشور میدانست، متوقف شد.
این موضوع در حالی بود که پس از برکناری میرکاظمی از وزارت نفت، انتقادات نسبت به توقف سوآپ علنی شد. با وجود این وی در پاسخ به انتقاداتی که درباره توقف سوآپ نفت در دوره وزارت او مطرح میشد، به ایسنا گفته بود که "من در همان دوران به شرکت ملی نفت ابلاغ کرده بودم که 500 هزار بشکه سوآپ کنند، اما آنچه من ابلاغ کرده بودم، سوآپ به معنای خرید نفت نبود."
میرکاظمی: آنچه انجام میشد "شواپ" بود نه سواپ
میرکاظمی وزیر سابق نفت
وی تاکید کرده بود که "وقتی ما سهمیه اوپک را داریم نباید به اسم سوآپ، نفت خام بخریم و به همین دلیل من جلو آنچه را که به اسم سوآپ در رابطه با خرید نفت انجام میشد، گرفتم."
میرکاظمی با بیان اینکه آنچه به عنوان معاوضه نفت خام انجام میشد "شواپ" بود نه سواپ، آنچه انجام میشد را صراحتا «خیانت به کشور» برشمرده و با این توجیه این طرح را متوقف کرده بود.
با وجود توقف سواپ نفت خام توسط میرکاظمی قطعا وی به اهمیت و مزایای این عملیات آگاه و اعتراض وی تنها به شیوه انجام سواپ در آن دوره بود.
** نوذری تاکید کرد: لزوم توجه به بحث سوآپ نفت
نوذری وزیر سابق نفت
در همین مورد غلامحسین نوذری ـ وزیر اسبق نفت ـ معتقد است که سوآپ نفت امری استراتژیک و فرصتی است که باید جدی گرفته شود.
وی چندی پیش در گفتوگو با ایسنا در مورد اهمیت عملیات سوآپ از مسیر ایران گفته بود: سوآپ گذشته از جنبههای اقتصادی امری استراتژیک محسوب میشود و از این طریق ایران میتواند به هابی برای کشورهای منطقه تبدیل شود.
وی با بیان اینکه در دوره وزارتی او خط نکا ـ جاسک کلید خورده و مطالعات آن صورت گرفته است، ادامه داد: توان و ظرفیت انتقال نفت ما به گونهای است که میتوانیم روزانه یک میلیون بشکه نفت دریای خزر را به دریای عمان انتقال دهیم و به همین دلیل باید از این توان و ظرفیت بهطور مناسب بهرهگیری شود.
نوذری در ادامه حجم سوآپ نفت در دوره وزارت خود را حدود 100 تا 150 هزار بشکه در روز دانست و بار دیگر بر لزوم توجه به بحث سوآپ نفت تاکید کرد.
** قاسمی: سواپ نفت مزیتهایی برای کشور دارد
رستم قاسمی وزیر نفت
اهمیت سواپ نفت آنقدر زیاد است که حتی رستم قاسمی چند روز پس از رسیدن به وزارت نفت در مورد موضع خود در این زمینه اعلام کرد: سوآپ دارای مزیتهایی زیادی برای کشور است؛ چراکه نفت شمال کشور به لحاظ مرغوبیت مزایایی به دنبال خواهد داشت.
وی همچنین با حضور در اتاق بازرگانی ایران از حضور بخش خصوصی داخلی در انجام عملیات سواپ از مسیر ایران هم استقبال کرد اما باوجود تایید ادامه معاوضه نفت از مسیر ایران توسط مسوولان نفتی، خط سواپ در حال خشکیدن است.
**مسیر ناهموار سواپ ایران
به گزارش ایسنا، اگر چه دو اشکال اساسی که میرکاظمی به اجرای سوآپ در دوران تصدیش بر وزات نفت وارد کرده بود، نرخ پایین سوآپ و فروش نفت سوآپ شده در خلیج فارس توسط ایران بود که در واقع ایران را به واردکننده نفت تبدیل کرده بود اما با وجود نظر مساعد وزیر نفت و مسوولان نفتی در این زمینه هیچ اقدامی مفیدی در سال گذشته برای ادامه سوآپ نفت خام رخ نداد.