ورود واسطه‌ها به تجارت نفت ظرفیت بسیار خوبی برای بازاریابی و مقابله با تحریم است،اما این راهبرد نیازمند سازوکاری قاعده‌مند و شفاف است و خارج از ساختاری ضابطه‌مند مانند بورس، عرضه نفت خام به واسطه‌ها با ابهامات و تردید‌های فراوان همراه خواهد بود.
با اعلام رسمی شروع تحریمهای نفتی اتحادیه اروپایی، خبرنگاران و خبرگزاری‌ها اقدامات مسوولان نفتی در این راستا را جویا شده‌اند، اما باید توجه کرد که این تاریخ در حقیقت پایان فرصتی شش ماهه برای پالایشگران اروپایی و مسوولان نفتی ایران است.
مسئولان نفتی بعد از گذشت شش ماه و با از دست دادن فرصت زمستان برای قطع صادرات به اروپا و اقدام فعال در زمینه تحریم، به تازگی راهبردهای جدیدی را اعلام و بخشنامه‌ها و آیین‌نامه‌های جدیدی را صادر کرده‌اند.
یکی از این راهکارها فروش نفت به واسطه‌ها است. این راهکار اگر چه دیر اما یکشنبه گذشته توسط سید محسن قمصری مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌ها عنوان شد و وی از تعریف شرایط جدید برای فروش نفت به واسطه‌ها سخن گفت.
با وجود مخالفت بعضی افراد و رسانه‌ها در زمان عرضه‌های اولیه نفت خام در بورس کالا با ورود واسطه‌ها به تجرات نفت خام، ورود واسطه‌ها به تجارت نفت ظرفیت بسیار خوبی برای بازاریابی و مقابله با تحریم است اما این راهبرد نیازمند سازوکاری قاعده‌مند و شفاف است،چرا که هر شرکت واسطه‌ای برای خرید و فروش کالا، بر سر قیمت چانه‌زنی خواهد کرد؛ مخصوصاً اگر آن کالا نفت تحریم شده ایران باشد.
بنابراین لازم است با ایجاد رقابت میان واسطه‌ها و خریداران امکان پیشنهاد قیمتهای پایین از واسطه‌ها گرفته شود. رایج‌ترین بستر برای ایجاد رقابت میان واسطه‌ها و مشتریان واقعی و فروش نفت به بالاترین قیمت ممکن بورس نفت است. از این روی اگر مسئولین نفتی در فروش نفت به واسطه‌ها مصمم هستند، بهترین سازوکار آن بورس نفت است.
باید بر این نکته تاکید کرد که فروش نفت خام به واسطه‌ها قطعا با قیمت‌هایی متفاوت از قیمت قراردادهای عادی لانگ ترم یا spot انجام خواهد شد و بر این اساس خارج از ساختار ضابطه‌مندی مانند بورس، عرضه نفت خام به واسطه‌ها با ابهامات و تردید‌های فراوانی همراه خواهد بود. حتی اگر این واسطه‌ها ارتباط سازمانی یا غیر سازمانی با شرکت ملی نفت داشته باشند نیز چنین ابهاماتی بر جای خود باقی خواهند ماند،اما این همه در حالی است که سال گذشته و پیش از مطرح شدن موضوع تحریم نفتی ایران توسط اتحادیه اروپایی، بورس نفت ایران به دلایل متعدد با شکست مواجه شد و عرضه نفت خام در آن متوقف شد.
امروز جای خالی بورس نفت در فرآیندهای فروش نفت ایران به خوبی محسوس است و همه مسئولان، اعم از مقامات شرکت ملی نفت و مسئولین سازمان بورس و شرکت بورس کالا باید برای راه‌اندازی هر چه سریعتر این سازوکار مهم دست به کار شوند.
از این رو ضروری است به منظور راه اندازی بورس نفت، وزارت نفت مکلف به تحویل نفت خام با شرایط معین به شرکت بورس به نمایندگی از وزارت اقتصاد شود و شرکت بورس نیز با راه اندازی آن زمینه رقابت برای خرید نفت را توسط واسطه ها به صورت شفاف ایجاد کند.