سـازنـدگـان تـجهیزات نفتی تلاش دارند تا کمبود کـیـفـیـت هـای لازم در تولیدات شان را به نبود تفکر خرید از داخل برخی مدیران نفتی الصاق کنند و این در حالی است که به باور خود سازندگان کمبود استاندارد های بین المللی ساخت در تولیدات دور از حقیقت نیست. با این وجود در فضای پساتحریم تولیدکنندگان تجهیزات نفتی برای جبران ضعف های شان به دولت تکیه کرده اند تا سهمی در سبدهای خرید پیمانکاران داشته باشند.
خودکفایی در ساخت بخش عمده تجهیزات نفتی موضوع کم اهمیتی نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. باور به تولید 70 درصدی کالای مورد نیاز صنعت نفت بیانگر این مهم است که آینده ای خوش در انتظار تولیدکنندگان داخلی است، اما فاصله برای دستیابی به این آینده مستلزم تلاش بی وقفه است. در حال حاضر در برخی محصولات که از آن به عنوان 10 گروه کالای اساسی صنعت نفت یاد می شود، کیفیت محصولات با برخی محصولات خارجی برابری می کند، اما سرعت تولید در این اقلام به صورت انبوه قابل قیاس با مشابه خارجی نیست. در این میان اگرچه پیمانکاران داخلی از تولید ساخت داخل در صنعت نفت بهره می برند، اما در بیشتر مواقع گلایه از نبود کیفیت لازم را نیز عنوان می کنند.
فارس هاشم زاده، مدیرعامل شرکت ارتعاشات صنعتی با بیان اینکه نبود کیفیت در تجهیزات ساخت داخل دور از حقیقت نیست به «فرصت امروز» می گوید: تولید ما با تولیدات یک کشور صنعتی متفاوت است و قادر نیستیم همانند برخی شرکت های خارجی محصولات با استاندارد بین المللی تولید کنیم به همین دلیل انتظار داریم دولت فضای حمایتی خودرا از ما داشته باشد که سازندگان داخلی بال و پر بگیرند تا رقابت با شرکت های خارجی مهیا شود.
وی در واکنش به این موضوع که نبود کیفیت لازم در محصولات نفتی، ریسک رابالا می برد، می افزاید: این انتظار به معنای فداکردن ایمنی نیست، اما ممکن است عمر استفاده از تجهیزات داخلی باهزینه هایی همراه باشد که شکیبایی پیمانکاران را می طلبد تا صنعت نفت از این بحران عبور کند ولی اگر این وضعیت بهانه ای باشد برای عدم خرید از تجهیزات داخلی هرگز خودکفا نخواهیم شد.
عقب ماندگی در ساخت تجهیزات نفتی داخلی
باتوجه به اینکه این تجهیزات دائما در حال ارتقا هستند، دغدغه ای جدی برای تولیدکنندگان داخلی است. دراین میان ایجاد فضای تعامل با شرکت های خارجی می تواند فاصله عقب ماندگی را تاحدودی کاهش دهد. هاشم زاده در این باره به بسته بودن درهای تعامل با شرکت های پیش از تحریم اشاره می کند و می گوید: اگر فضای سیاسی دولت شرایط را برای تعامل ایجاد کند عقب ماندگی ما قابل جبران است البته شرط آن باور خرید از محصولات داخلی است.
سیدتقی حجازی از سازندگان تجهیزات نفتی با بیان اینکه گلایه برخی پیمانکاران بجاست، به «فرصت امروز» می گوید: پیمانکار داخلی ادله های مختلفی برای این شعارشان دارند که محصولات ساخت داخل در مقایسه با مشابه خارجی کیفیت لازم را ندارند، اما من این ادله را نمی پذیرم و از محصولات ساخت داخل حمایت می کنم زیرا در بسیاری از مواقع تولیدات ما استانداردهای بین المللی و اروپایی دارد. وی می افزاید: برخی پیمانکاران با افرادی برای خرید کالا وارد مذاکره می شوند که تولیدکننده نیستند و تنها محصولات برخی کشورها از جمله چین را به نام خود مونتاژ می کنند در این مواقع من نیز هم نظر با پیمانکاران داخلی می شوم و می گویم این محصولات کیفیت ندارند. حسن کاظمی، دیگر تولیدکننده تجهیزات نفتی و مدیرعامل شرکت پارت سازی مشهد با بیان اینکه تولیدات داخلی در صنعت نفت از کیفیت بالایی برخوردار نیستند به «فرصت امروز» می گوید: این به آن معنا نیست که تمامی محصولات این فاکتور لازم را ندارند، بلکه در بسیاری از محصولات، استانداردهای بین المللی را کسب کرده اند البته ما برای برنده شدن در رقابت با محصولات خارجی باید تلاش بیشتری داشته باشیم و دولت نیز از تولیدکننده با خرید کردن حمایت کند. وی با بیان اینکه پیمانکاران با برخی سیاست گذاری ها فضای رقابتی ناسالم را مهیا می کنند، می افزاید: حدود 70 درصد تجهیزات نفتی تولید داخل قابلیت صادرات دارد، اما برای صادرکردن این محصولات مسائل دیگری از جمله سیاست دخیل است از این رو می بینیم با وجود نیاز کشورهای همسایه به این محصولات، کالای ما کمتر مورد اقبال قرار می گیرد.
کاظمی در واکنش به این مسئله که در صورت وجود استانداردهای لازم و قیمت مناسب قطعا کالا خریدار خواهد داشت، می گوید: همواره این گونه نیست و اگر کالای با استاندارد ما خریداری نمی شود تنها به دلیل نداشتن کیفیت لازم نیست. بدون شک تجهیزات نفتی ساخت داخل رو به رشد است در این میان نمی توان انتظار داشت که کالایی که بیش از یک قرن توسط شرکتی تولید می شود با کالای مشابه ایرانی در یک سطح قرار گیرد از سویی با توجه به حساسیت های لازم در این صنعت، تکیه بر توان داخلی حساسیت زا خواهد بود با این وجود دیدگاه وزارت نفت حمایت از ساخت داخل است. در این میان اگر تولیدکنندگان به ضعف های شان به جای تلاش برای انکار آن بپردازند، می توان به آینده این صنعت نیز امیدوار بود.