به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس مسئولان صنعت نفت و گاز ایران بارها از تریبون‌های رسمی و غیر رسمی سهم ایران را از ذخایر گاز و نفت دنیا اعلام کرده اند و گفته اند ایران بعد از کشور روسیه دارنده دومین ذخایر گاز در دنیا است.
بر این اساس آنچه از عملکرد مسئولان شرکت ملی گاز بر می آید، این است که به دنبال تبدیل ایران به هاب گازی منطقه هستند تا مسیر راحتی را برای انتقال انرژی از شرق به غرب دنیا فراهم کنند و احداث خطوط 35 هزار کیلومتری فشار قوی و افزایش طول این خطوط در سطح کشور نیز حاکی از این امر است.
نگاهی به برنامه تکلیفی صنعت نفت و گاز در برنامه پنجم توسعه نشان می‌دهد که باید روزانه 200 میلیون متر مکعب گاز از ایران صادرشود.
بنا بر این گزارش اکنون که دومین سال از اجرای برنامه پنجم توسعه را پشت سر می گذاریم باید گفت ایران تنها از کشور ترکمنستان گاز طبیعی وارد می کند. حجم واردات گاز نیز روزانه به طور متوسط 20 میلیون متر مکعب و سالانه 8 میلیارد متر مکعب است که براساس توافقات صورت گرفته قرار است این حجم واردات به سالانه 20 میلیارد متر مکعب افزایش یابد.
دلیل واردت گاز ایران از ترکمنستان نزدیکی خط لوله آن برای گازرسانی به مناطق شمالی کشور است، هر چند پس از قطع گاز در زمستان سال 86 خط لوله گاز کشور از جنوب نیز برای پشتیبانی احداث شد.
در کنار این حجم واردات، ایران گاز خود را از طریق خط لوله به برخی از کشورها سوآپ، تهاتر و صادر می کند که در زیر روند صادرات گاز ایران را بررسی می کنیم.
*صادرات روزانه 30 میلیون متر مکعب به ترکیه
هم اکنون ایران روزانه حدود 30 میلیون متر مکعب گاز طبیعی به ترکیه صادر می کند که حجم سالانه این صادرات براساس قرار داد ایران با شرکت بوتاش ترکیه سالانه 10 میلیارد متر مکعب است. به گفته جواد اوجی مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران قرار است روزانه 5 میلیون متر مکعب به حجم صادرات کنونی افزوده شود.
*صادرات به پاکستان تا پایان سال 2014
از طرفی نیز براساس قرار داد خط لوله صلح ، تاپایان سال 2014 میلادی ایران باید گاز خود را به کشور پاکستان صادر کند که پس از آن نیز این گاز به هند، چند کشور جنوب شرقی آسیا و چین صادر خواهد شد.
براین اساس در مذاکرات اولیه با کشور پاکستان مشخص شده است که ایران باید روزانه 25 میلیون متر مکعب گاز به این کشور صادر کند که به گفته مدیر عامل شرکت ملی گاز ایران براساس توافقاتی که اخیرا صورت گرفته است حجم صادرات گاز به پاکستان افزایش یافته و قرار است ایران روزانه 30 میلیون متر مکعب گاز به این کشور صادر کند.
*تهاتر گاز با برق ازمنستان و سوآپ با آذربایجان
گزارش خبرنگار اقتصادی فارس حاکی است ایران علاوه بر صادرات گاز عملیات تهاتر و سوآپ گاز را نیز انجام می دهد به طوری که به ازای دریافت هر 3 کیلووات برق از کشور ارمنستان یک هزار متر مکعب گاز تهاتر کرده که قرار است حجم این تهاتر به سالانه 2 میلیارد و 300 میلیون متر مکعب برسد. بابت عملیات سوآپ گاز نیز باید گفت ایران روزانه حدود 2 میلیون متر مکعب گاز را از جمهوری آذربایجان دریافت کرده و به ازای آن گاز خود را به نخجوان ارسال می کند.
براین اساس تمام قرار دادهایی که در مرحله اجرا است همین حجم صادرات گاز است که در بالا به آن اشاره شد و مجموع آن تا برنامه تکلیفی وزارت نفت فاصله زیادی دارد.
*قراردادهای در دست اجرا
براین اساس ایران در حال مذاکره و انعقاد قرار دادهای جدید صادرات گاز است که بارزترین این قرار دادها که قرار است به زودی به مرحله اجرا درآید صادرات گاز ایران تا 18 ماه آینده به کشور عراق است. براساس مذاکرات انجام شده ایران روزانه 25 میلیون متر مکعب گاز به این کشور صادر خواهد کرد و در مراحل بعدی این گاز صادراتی به کشور سوریه، لبنان و هچینین از طریق دریای مدیترانه کشورهای اروپایی نیز از گاز ایران بهره مند می شوند.
از طرفی نیز ایران در حال مذاکره با چند کشور اروپایی مانند سوئیس و یونان برای صادرات گاز خود به این کشورها است که بنا به اظهارات یکی از مسئولان شرکت ملی گاز ایران به زودی سه قرار داد جدید صادراتی که این قرار داد ها با یک کشوراروپایی و دو کشور حاشیه خلیج فارس است منعقد می شود.
براساس این گزارش همچنین در برنامه پنج ساله شرکت ملی گاز آمده است که باید تا پایان سال 94 گاز ایران به کشورهای کویت ،عمان، بحرین و امارات نیز صادر شود که پس از انعقاد این قرار دادها می توان انتظار داشت ایران به اهداف این برنامه یعنی صادرات روزانه بیش از 200 میلیون متر مکعب گاز برسد.