بخش قابل توجهی از ذخایر ایران به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر نفت و گاز جهان ، در مناطق مرزی آبی و خاکی قرار گرفته است. بنابراین یکی از مهمترین دغدغه ها در طول سالیان گذشته ، بهره برداری هرچه بیشتر و سریع‌تر از این میادین مشترک است که کشورهای مقابل با حداکثر تلاش در حال بهره برداری هستند.
به گزارش ایسنا، دولت یازدهم از ابتدای فعالیت، طرح های توسعه و بهره برداری از میادین مشترک را در دو حوزه غرب کارون (هم مرز با عراق) و پارس جنوبی (مشترک با قطر) را در دستور کار قرار داد و در این راستا به دستاوردهای خوبی نیز دست یافت. میادین مشترک نفت و گاز ایران در دو حوزه دریا و خشکی قرار دارند. این میادین بخش قابل توجهی از منابع و ذخایر اثبات شده نفت و گاز ایران را در بر می گیرند. در سال های اخیر بهره‌برداری از آنها با مشکل مواجه بوده است و در مقابل رقبا با سرمایه‌گذاری‌های کلان و با مشارکت شرکت‌های خارجی به سرعت در حال برداشت هستند.
تعداد این میادین به روایتی ۲۳ میدان (۱۷ میدان نفتی و ۶ میدان گازی) است که از این ۱۷ میدان، تعداد ۶ میدان در خشکی با کشور عراق و تعداد ۱۱ میدان هم در خلیج‌فارس قرار دارد. ایران یک میدان گازی مشترک با ترکمنستان نیز در شمال دارد.
موقعیت جغرافیایی میادین غرب کارون
از اوایل دهه‌ی ۱۳۸۰ شمسی جغرافیای خاصی در صنعت نفت کشور به نام «غرب کارون» مورد توجه قرار گرفت. این جغرافیا مشتمل بر تعداد ۱۳ میدان نفتی شامل چند میدان بزرگ و مهم و تعدادی میدان کوچک‌تر است. میادین نفتی غرب کارون با توجه به فعال شدن عراق در برداشت از این میادین در سال های اخیر از اهمیت و حساسیت بالایی برخوردار شد. این میدان عظیم نفتی در بخش عراق با عنوان مجنون شناخته می شود. دلیل نام‌گذاری این میدان به مجنون (دیوانه) وجود حجم عظیمی نفت در یک مساحت محدود بوده است.
کار توسعه این میدان در عراق از سال ۱۹۷۵ آغاز شد که بعد از حفاری ۲۰ حلقه چاه، با آغاز جنگ توسعه میدان این فعالیت متوقف شد و حتی در دوره‌ای بخشی از میدان توسط ایران تسخیر شد.
شرکت انگلیسی شل و وزارت نفت عراق، قراردادی برای توسعه این میدان در ژانویه ۲۰۱۰ امضا کردند که نتیجه آن افزایش تولید به متوسط ۲۱۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۳ میلادی بود. حجم ذخایر اغلب مشترک غرب کارون به حدی زیاد است که پس از چهار دهه از شروع اکتشافات، هنوز اخبار جدیدی از اکتشافات آن منتشر می‌شود. به عنوان مثال، در اواخر سال ۲۰۱۳ خبر کشف ذخایر نفتی در میدان سندباد عراق و نزدیکی مرز با ایران منتشر شد.
عملیات اکتشافی اولیه میدان سندباد در سال ۱۹۷۴ ناموفق بود؛ اما اکتشافات جدید از وجود ذخایر نفت و گاز اقتصادی در این میدان خبر می‌دهند. ذخایر نفتی این حوزه حدود ۶۰ میلیارد بشکه نفت درجا برآورد شده است. این رقم فقط برای ۳ میدان اصلی از حداقل ۱۳ میدان غرب کارون برآوردگردیده و چه بسا بر اساس یافته‌های نوین مهندسی، این رقم افزایش هم داشته باشد.
همچنین ضریب برداشت این منطقه نیز علاوه بر آنکه به خصوصیات میدان و شیوه برداشت بستگی دارد، ممکن است با فناوری‌های جدید ازدیاد برداشت نفت، به ارقام بالاتری برسد. به طور مشخص، برنامه‌ریزی وزارت نفت معطوف به تولید روزانه بیش از ۱ میلیون بشکه تا سال ۱۴۰۰ شمسی از میادین مشترک غرب کارون است.