سیدحمید حسینی *
کمیسیون تلفیق مجلس در بررسی و تصویب لایحه بودجه سال آینده کشور در بند «ج» وزارت نفت را ملزم کرده‌اند چهار میلیون تُن قیر (VB) را رایگان به شرح زیر به ارگان‌های دولتی بدهد:
وزارت جهاد ١٣ درصد، وزارت راه ٥٤ درصد، بنیاد مسکن ١٧ درصد، وزارت کشور ١٣ درصد و وزارت آموزش‌وپرورش (نوسازی مدارس) سه درصد. با توجه به اینکه ظرفیت تولید قیر کشور حداکثر حدود ٤,٥ تا ٥ میلیون تُن است و مصرف داخلی کشور در سال‌های اخیر به علت کاهش بودجه‌های عمرانی به دو میلیون تُن رسیده بوده است، لازم است نمایندگان به سؤالات زیر جواب دهند:
١- با توجه به نیاز مبرم شهرداری‌ها، واحدهای تولید ایزوگام و صادرکنندگان به قیر، چگونه چنین تصمیمی اتخاذ شده است؟
٢- با توجه به اینکه درصد قیر مورد نیاز در آسفالت کمتر از شش درصد است، چه میزان اعتبار عمرانی برای ساخت و بهسازی راه و معابر اختصاص یافته است که این میزان قیر مورد نیاز باشد؟ آیا بودجه عمرانی دو برابر شده است؟
٣- نمایندگان قطعا مطلع هستند که برای ساخت یک کیلومتر راه جدید به ٢٠٠ تُن و برای بزرگراه و اتوبان به ٤٠٠ تُن قیر نیاز است، آیا وزارت راه قرار است ١٠ هزار کیلومتر اتوبان یا ٢٠ هزار کیلومتر راه جدید احداث کند؟
٤- چرا سهمیه رایگان قیر از دو میلیون تن به چهار میلیون تن افزایش یافته است. آیا نهایتا حواله قیر به‌عنوان بدهی دولت به پیمان‌کاران تحویل داده نخواهد شد و بازار قیر را آشفته نخواهد کرد؟
٥- اصولا با چه منطق اقتصادی، نمایندگان اصرار به توزیع رایگان قیر دارند و درباره سایر فراورده‌ها به آن اعتقاد ندارند؟ چرا به این سازمان‌ها برای خرید قیر بودجه اختصاص نمی‌دهند؟
٦- آیا این تصمیم به تولید قیر با کیفیت نامناسب و رواج‌یافتن خریدوفروش حواله‌ها با قیمتی پایین‌تر از بورس منجر نخواهد شد؟
٧- در صورت رواج‌یافتن قاچاق قیر و تولید سایر فراورده‌ها از قیر چه کسی پاسخ‌گو خواهد بود؟
٨- صادرات به‌عنوان یکی از محورهای اصلی اقتصاد مقاومتی و پیشران خروج از رکود مطرح است، ازدست‌رفتن صادرات ١,٢میلیارد‌دلاری قیر را چگونه باید جبران کرد؟
٩- صدها شرکت مدیریت صادرات و ده‌ها واحد تولیدی و صادراتی، صاحبان مخازن و ترمینال در بنادر ایران و کشورهای بازار هدف و صاحبان کشتی‌های حمل‌کننده قیر صادراتی ایران در این شرایط باید چه کنند؟ خریداران قیر صادراتی ایران با شرایط جدید چگونه باید نیازهای خود را تأمین کنند؟
١٠- نهایتا چرا کشورهای منطقه مصرف سالانه قیرشان بین ٤٠٠ هزار تا یک میلیون تن است و مصرف ما چهار میلیون تن؟ چرا استرالیا که از لحاظ وسعت، شرایط اقتصادی و تعداد بزرگراه با ایران مشابهت دارد فقط ٨٠٠ هزار تن قیر مصرف می‌کند و ما چهار میلیون تن؟
١١- بالاخره چه کسی پاسخ‌گوی اشتغال پرسنل شرکت‌های صادراتی کشور است و دفاتر بازاریابی این شرکت‌ها در خارج از کشور چه سرنوشتی خواهند یافت؟
امید است نمایندگان مجلس در صحن علنی با این مصوبه کمیسیون تلفیق مخالفت کنند و اجازه دهند قیر مورد نیاز بازار داخل و صادراتی کشور مانند سایر اقلام در بورس عرضه و معامله شود و از مداخله دستوری در بازار خودداری کنند.
*عضو هیئت‌مدیره صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی