فعالان صنعت پایین دستی پتروشیمی کشور پیرو نامگذاری سال 1396 به نام اقتصاد مقاومتی،تولید و اشتغال، رویه‌ای اجرایی را به منظور دستکم یک میلیون شغل در صنایع پائین دست پتروشیمی کشور در این صنعت به دولت پیشنهاد و منتشر کرده‌اند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، اتحادیه سراسری صنایع پایین دست پتروشیمی در این نامه با برشمردن ویژگی‌های اساسی صنعت پایین دست پتروشیمی از آن به عنوان یکی از صنایع اشتغال‌زا به ویژه نسبت به صنایع بالا دستی یاد کرده و آورده است:
آمارها نشان می‌دهد در حالی که میزان سرمایه گذاری لازم برای ایجاد هر نفر شغل در صنایع بالا دستی 380 هزار دلار می باشد ، این عدد در صنعت پایین دست تنها حدود 30 هزار دلار است، یعنی ظرفیت اشتغالزایی در صنایع پائین دستی پتروشیمی ، حدود 13 برابر صنایع بالا دستی است و در صورت فراهم آمدن شرایط مناسب (که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد)، صنعت پایین دست پتروشیمی به یکی از موتورهای ایجاد اشتغال کشور مبدل می شود.
این اتحادیه می افزاید: صنعت پایین دست پتروشیمی محدود به منطقه جغرافیایی خاصی نبوده و گستردگی آن در پهنه سرزمینی کشور می تواند به توسعه عادلانه و متوازن مناطق که یکی از اهداف اساسی دولت ها هم هست نیز کمک نماید.
لازم به ذکر است به دلیل وجود پتانسیل های بالا در طی زنجیره ارزش تولید محصولات صنایع پائین دست پتروشیمی تا کنون 5 پروژه توسعه خوشه های صنعتی نیز در کشور شکل گرفته است.
با وجود این ویژگی های ممتاز چند سالی است که صنعت پایین دست پتروشیمی کشور با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می کند که اهم موضوعات آن به شرح ذیل است:
1) بالا بودن قیمت فروش مواد پلیمری به واحدهای تولیدی داخلی
2) بالا بودن نرخ اعطای تسهیلات بانکی به واحدهای تولیدی
3) دریافت مالیات عملکرد در شرایط رکود حاکم بر اقتصاد کشور
4) دریافت حق بیمه 30 درصد از کارگر و کارفرما
5) دریافت مالیات بر ارزش افزوده 9 درصد از واحدهای تولیدی داخلی
6) صادرات مواد اولیه پلیمری پیش از تامین نیاز داخل
7) عدم وجود ساختار حمایتی لازم برای صادرات محصولات صنایع پائین دستی پتروشیمی به کشورهای هدف
مجموعه این عوامل و سایر عوامل محیطی تاثیرگذار بر صنعت پائین دست پتروشیمی در بخش پلاستیک موجب شده است که از 16 میلیون تن ظرفیت ایجاد شده (پروانه های اخذ شده از وزارت صنعت) تنها 50 درصد آن ( معادل 8 میلیون تن ) در شرایط فعلی فعال آن هم با 25 درصد ظرفیت معادل ۲.۵ میلیون تن در حال حاضر فعال هستند. طبق آمار و اطلاعات واقعی از محیط صنعت به ازای مصرف هر یک میلیون تن مواد اولیه تعداد 200 هزار شغل پایدار در صنعت پلاستیک ایجاد می گردد، در شرایط فعلی میزان اشتغال در این صنعت 500 هزار نفر است در حالیکه توان افزایش به 3 میلیون و 200 هزار نفر اشتغال را بدون نیاز به سرمایه گذاری جدید دارا می باشد.
در ادامه اتحادیه سراسری پایین دستی پتروشیمی در راستای اجرای منویات مقام معظم رهبری در سال اقتصاد مقاومتی تولید و اشتغال و تاکید ایشان به عدم خام فروشی و تکمیل نمودن زنجیره ارزش مشخصا در صنایع پائین دست پتروشیمی 12 پیشنهاد عملیاتی برای ایجاد یک میلیون شغل درفاز اول را به دولت یازدهم ارایه داده است که به شرح زیر می باشد:
1) عطف به بندهای12-13-15 سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی که صراحتا تاکید بر توقف خام فروشی دارد، می بایست صادرات محصولات پتروشیمی ها که اساسا ظرفیت مصرف ایجاد شده داخلی را دارند، خام فروشی محسوب گردد.
2) در فروش محصولات پتروشیمی ها و نرخ خوراک آن ها متاسفانه از زمان ابلاغ دستور وزارت صمت در مورخ 1393.4.12 در ارتباط با مبنای قیمت فروش محصولات پتروشیمی ها در بورس کالا بر مبنای ارز آزاد، شرایط نابسامان و ملتهبی در صنایع پائین دست پتروشیمی ایجاد و منجر به افزایش قیمت محصولات نهایی در طی زنجیره ارزش و کاهش توان رقابت برای کالاهای مصرف داخل و صادرات شده است، لذا پیشنهاد می گردد قیمت خوراک پتروشیمی ها FOB-5% به جهت حمایت از صنایع داخلی و بهره مند شدن تمامی زنجیره ارزش افزوده صنایع داخلی، فقط مربوط به آن خوراکی باشد که معادل آن خوراک تخصیص یافته به پالایشگاهها و پتروشیمی ها به صنایع پائین دستی داخلی به فروش رفته است و آن میزان خوراکی را که معادل محصول تولیدی آن توسط مجتمع های پتروشیمی و پالایشگاهی به خارج از کشور صادر می شود FOB -5% با ارز آزاد محاسبه و وجه خوراک دریافتی بصورت ارزی پرداخت گردد.
3) تعرفه وارداتی مواد اولیه واحدهای پائین دست پتروشیمی صفر و واردات با ارز مبادله ایی و معاف از ارزش افزوده محاسبه گردد.
4) تأمین مواد اولیه تولید داخل مورد مصرف صنایع واحدهای تولیدی پایین دستی کشور از طریق فروش حداقل 4 ماهه بدون احتساب بهره و کارمزد با استفاده از امکانات صندوق توسعه ملی و بانک های دولتی و صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک صورت پذیرد.
5) تامین منابع مالی برای مواردی همچون سرمایه درگردش واحدهای تولیدی، نوسازی ماشین آلات و بروز آوری تکنولوژی و واردات بخشی از مواد اولیه مورد نیاز واحدهای تولیدی که در داخل کشور تولید نمی شود ، از منابع صندوق توسعه ملی با حداقل بهره از طریق بانک های دولتی. لازم است جهت ارائه خدمات مناسب به بدنه صنعت تفکیک در ارائه خدمات بانک های دولتی و خصوصی صورت پذیرد و بانک های دولتی بنا بر رسالتی که شکل گرفته اند (بعنوان مثال بانک صنعت ومعدن برای حوزه صنعت و معدن و بانک کشاورزی برای حوزه کشاورزی و امثال آن) تسهیلات را از منبع صندوق توسعه ملی به متقاضیان فقط با دریافت 3 درصد کارمزد ارائه نمایند.
6) مطابق اصل 43 قانون اساسی ، مبنی بر وظیفه دولت بر ایجاد سلامت رایگان برای آحاد افراد جامعه و با توجه به آن که 20 درصد از کل حق بیمه دریافتی بابت درمان اختصاص و 10 درصد مابقی جهت بازنشستگی است ، کاهش پرداخت های حق بیمه کارگر و کارفرما از 30 درصد حداکثر به 10 درصد و معافیت سهم کارفرما برای افراد جدید شاغل در واحدهای تولیدی تا یکسال بعد از رفع رکود اقتصادی در کشور صورت پذیرد.
7) اصلاح قانون مالیات بر ارزش افزوده مبنی بر دریافت مالیات فوق از مصرف کننده نهایی.
8) بدهی بانکی معوق کلیه صنایع فعال با قابلیت فعال شدن در کشور حداقل به مدت سه سال فریز و بعد از آن 7 ساله تقسیط گردد( با بهره حداکثر 10 درصد از ابتدای پرداخت تسهیلات.)
9) بدهی مالیاتی و بدهی به سازمان تامین اجتماعی کلیه واحد های تولیدی کشور با بخشش کلیه جرایم و 2 سال فریز و به مدت 3 سال، اصل بدهی تقسیط گردد.(بدون احتساب هرگونه افزایش).
10) صنایع تعطیل در صورت امکان مجدد برای فعال شدن با تایید پنجره واحد هر استان مشمول موارد فوق گردد.
11) معافیت واحدهای تولیدی از پرداخت مالیات عملکرد تا یک سال بعد از رفع رکود اقتصادی در کشور.
12) حمایت و تقویت از ساختارهای صادراتی موجود در صنعت و استفاده از امکانات موجود
باور ما بر این است که با ایجاد اصلاحات پیشنهادی و حمایت های لازم، می توان 90 درصد از ظرفیت های موجود و معطل مانده در صنعت پائین دستی پتروشیمی(صنایع تکمیلی) که متاسفانه با وجود سرمایه گذاری های انجام شده توسط بخش خصوصی و در حال حاضر بلااستفاده مانده اند را فعال نمود و سهم قابل توجهی از اشتغال در کشور را ایجاد نمود.
شایان ذکر است در مقام مقایسه بنابر آمار رسمی مندرج در پایگاه اطلاع رسانی دولت، وزارت صنعت معدن و تجارت 3 میلیون واحد صنفی و 100 هزار واحد صنعتی با مجموع 7 میلیون نفر اشتغال در کشور دارد ، این درحالی است که با اجرایی کردن پیشنهادات فوق الذکر صنعت پائین دست پتروشیمی تنها با اصلاح قوانین و سرمایه گذاری نسبی اندک قادر به ایجاد 3 میلیون و 220 هزار شغل فقط در بخش پلاستیک با ایجاد ارزش افزوده بالا برای کشور می باشد، که معادل 50 درصد اشتغال ایجاد شده توسط وزارت صنعت معدن و تجارت می باشد.
اتحادیه سراسری صنایع پائین دست پتروشیمی با دارا بودن 34 تعاونی تحت پوشش در سراسر کشور که 5481 واحد تولیدی در صنعت پایین دست کشور را زیرمجموعه دارد و در حال حاضر عضویت شورای رقابت و همچنین ریاست شورای راهبری خوشه پلاستیک استان تهران را بر عهده دارد.