وزارت نفت اعلام کرد که افتخار پارس جنوبی برای مردم، دولت و همه متخصصان و خدمتگزاران صنعت نفت ایران است که با بردباری و حمایت، تدبیر و مجاهدت و تلاش خستگی ناپذیر گام بزرگی در مسیر پیشرفت و تعالی ایران عزیز برداشته اند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، شفاف سازی واقعیت های جامعه بدون در نظر گرفتن سود اشخاص و گروه ها و تنها با دید ملی از وظایف اصلی هر رسانه مردمی و آزاد است. از مزایای این شفاف سازی و تحلیل اتفاقات روز جامعه به دور از نگرش های سیاسی، کمک به در مسیر ریل توسعه ماندن بخش های مختلف اقتصاد کشور و عدم تأثیرپذیری رشد اقتصادی از داده های غلط و حرکت در مسیر بی راهه و واهی است.
یکی از بخش های اصلی اقتصاد کشور که در طی سالها تحت تأثیر گزارش ها و تحلیل های نادرست و همچنین اطلاع رسانی های عقیم و یک طرفه با آسیب مواجه شده و نتیجه آن در اطلاع رسانی هایی پس از رخداد فاجعه با عناوین "زیان های کلان ملی" یا "عدم النفع ها" مشهود است بخش نفت و گاز و پتروشیمی است، در حالی که این "واحسرتا" و "وا اسفا" گفتن ها هیچ دردی از ملت دوا نمی کند.
نمونه آنرا در فازبندی های اشتباه در پارس جنوبی توسط توتال و باقی ماندن فازهای مرزی در پایان توسعه، توسعه واحدهای پتروشیمی در مناطق کم آب و به دور از تأمین خوراک و برنامه ریزی برای تأمین آب و خوراک از فواصل دور، لوله کشی های بی حاصل در بیابان ها با هزینه های گزاف و اذعان به اشتباه پس از سالها و ... می توان دید.
خبرگزاری تسنیم که تحریریه آن را خبرنگارانی تشکیل داده اند که هر کدام سابقه طولانی در حوزه های تخصصی کاری خود داشته و ذهن هایشان پر از رخدادها و تصمیماتی است که با تحلیل های نادرست و در پی عدم شفاف سازی های رسانه ای در زمان وقوع گرفته شده اند، با تکیه بر اصل صداقت و راست گفتاری، به دنبال عدم تکرار تصمیم گیری های غلط بر پایه تحلیل های عقیم و جلوگیری از برداشت های سیاسی و حزبی از رخدادهای اقتصادی کشور است.
روز گذشته با حضور رئیس جمهور در عسلویه، به طور همزمان 5 فاز پارس جنوبی (معادل 6 فاز استاندارد) به طور رسمی افتتاح شد. با توجه به نزدیکی به زمان انتخابات و بازی کردن برخی رسانه ها در فضای خلاف گویی ها با هدف برتر جلوه دادن اقدام و عمل برخی گروه های سیاسی نسبت به دیگر گروه ها، خبرگزاری تسنیم با اذعان به افتخار ملی افتتاح 200 میلیارد دلار پروژه نفتی برای کشور، همچون روزهای گذشته و با هدف شفاف سازی و جلوگیری از پرداخت های خلاف واقع با اهداف سیاسی در خصوص این افتخار ملی، با استناد به آمار مستند و موثق اقدام به انتشار اخبار و گزارش هایی کرد.
یکی از این گزارش ها با عنوان "سهم دولت یازدهم از افتخار 20 میلیارد دلاری چقدر است؟" مورد توجه روابط عمومی وزارت نفت قرار گرفت و این روابط عمومی، توضیحاتی را به خبرگزاری تسنیم پیرو انتشار این گزارش ارسال کرده که این توضیحات عیناً در ادامه آورده شده است.
توضیحات ارسال روابط عمومی وزارت نفت بدین شرح است:
"1- جریان رسانه‌ای منتقد دولت همچنان بی‌تاب است و این بی‌تابی در ماه ها و هفته‌های منتهی به انتخابات ریاست جمهوری بیشتر و بیشتر شده است. این جریان که تا قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم، چشم و گوش خود را بر روی همه خسارت‌ها و جفاهایی که به ملت و کشور در حوزه‌های مختلف به خصوص حوزه اقتصادی و صنعت نفت بسته بود، در طول 4 سال فعالیت دولت یازدهم از هیچ تلاشی برای کوبیدن دولت و تخریب دستاوردهای آن دریغ نکرده و چه بسا در رویکردی غیرمنصفانه، غیراخلاقی و غیرقانونی، نتایج خسارت‌ها و ناکامی‌ها گذشته را که در سال‌های اخیر همچنان نمود داشت را به دولت یازدهم نسبت داده و می‌دهد. این جریان سیاسی و رسانه‌ای در طول این سالها، وظیفه و کارکردی جز تلخ کردن کام مردم، بدبین کردن مردم نسبت به دولت، کوچک نشاندن و بی‌ارزش کردن دستاوردهای بزرگ و بی‌نظیر دولت و ناامید کردن مردم نسبت به دولت و نظام نداشته و خواسته یا ناخواسته گام در مسیر اهداف دشمنان ایران و انقلاب اسلامی برداشته است. تجربه 4 سال گذشته ثابت کرده است که این جریان با بهره‌گیری از همه روش‌های غیراخلاقی و غیرقانونی حاضر است منافع ملی کشور و شادی و امید مردم را به راحتی به پای منافع سیاسی و گروهی خود قربانی کند و از این بابت دچار هیچ عذاب وجدان نشود. هرچند این تحرکات و تلاش‌های کاذب دیگر برای افکار عمومی نخ نما شده و مردم آگاه ایران اسلامی به کنه و ماهیت این جریان پی برده‌اند و رویکرد بی‌تفاوتی را نسبت به آنان در پیش گرفته‌اند.
2- در آستانه یکی از بزرگترین و بی‌سابقه‌ترین رویدادهای صنعت نفت و افتتاح طرح‌های بزرگ صنعت نفت در پارس جنوبی، رسانه‌های منتقد دولت به مانند گذشته بار دیگر سلاح تخریب و دستاوردهای دولت در صنعت نفت را از میان کشیده و تلاش دارند این رویداد بزرگ و بی‌نظیر را کم‌ارزش و بی‌اهمیت جلوه دهند. در این راستاخبرگزاری تسنیم اخیرا با انتشار گزارش‌های مختلف از جمله گزارشی با عنوان «سهم دولت یازدهم از افتخار 20 میلیارد دلاری چقدر است؟» تلاش کرده با توسل به نظام سهمیه‌بندی و سهم‌خواهی، عملکرد دولت یازدهم در به نتیجه رساندن طرح‌های بزرگ، بی‌سابقه و راهبردی صنعت نفت را زیر سوال برده و آن را کوچک نشان دهد. در اینکه طرح‌های بزرگ صنعت نفت محصول کار و تلاش متخصصان ایرانی فارغ از دولت‌های مختلف است، شکی نیست اما آنچه قابل تامل است سیاسی دیدن مساله و چشم بستن بر واقعیاتی است که در اجرا و به نتیجه رسیدن این طرح‌ها موثر بوده است، می‌باشد. افتخار طرح‌های بزرگ و بی‌نظیر پارس جنوبی فارغ از نظام سهمیه‌بندی خبرگزاری تسنیم، برای مردم، دولت و همه متخصصان و خدمتگزاران صنعت نفت ایران است که با بردباری و حمایت، تدبیر و مجاهدت و تلاش خستگی‌ناپذیر گام بزرگی در مسیر پیرشفت و تعالی ایان عزیز برداشته‌اند.
3- در پاسخ به ادعاهای گزارش خبرگزاری تسنیم یادآور می‌شود که دولت یازدهم در مرداد 1392 در شرایطی صنعت نفت و به طور خاص پارس جنوبی را تحویل گرفت که این منطقه راهبردی اقتصادی و صنعتی کشور در بی‌سابقه‌ترین و بدترین شرایطی رکودی به سر می‌برد. فازهای متعدد پارس جنوبی که می‌بایست در مقاطع زمانی مشخص و کوتاه به بهره‌برداری برسند در نتیجه سوءمدیریت دچار تاخیرها و وقفه‌های زمانی طولانی مدت شده بودند. این تاخیرها جدای از هزینه‌های اقتصادی بالایی که به کشور به لحاظ خواب سرمایه و از دست رفتن هزاران شغل وارد می‌کردند، در صورت تداوم آسیب‌ها و مخاطرات زیادی را به کشور به لحاظ کمبود منابع برای تزریق گاز به شبکه سراسری و همچنین تامین خوراک مراکز پتروشیمی و صنعتی وارد می‌ساخت. در این شرایط مدیریت جدید وزارت نفت با درک شرایط و آگاهی از مخاطرات آینده، برنامه‌ریزی دقیقی را برای بسیج امکانات و توانمندی‌های مالی جهت فعال ساختن طرح‌های راهبردی پارس جنوبی به کار بست و در گام نخست به اولویت‌بندی اجرا و تکمیل فازها پرداخت. در نتیجه فاز 12 در اسفندماه 93 و فازهای 15 و 16 در دیماه 94 به بهره‌برداری رسید. با بهره برداری سریع از این فازها مشکلاتی که ممکن بود در نتیجه کاهش تولید گاز در کشور روی دهد، رفع گردید و در طول 3 سال گذشته، شبکه گازرسانی کشور شرایط پایداری را تجربه کرد. فازهای جدید پارس جنوبی نیز اخیرا به مرحله افتتاح رسیده‌اند همگی ثمره برنامه ریزی و تدبیر دولت یازدهم در سخت‌ترین شرایط اقتصادی و مالی است. جهت اطلاع یادآور می‌شود ه قرارداد فازهای 17 و 18 در سال 1385 به امضا رسید و قرار بود 52 ماهه به بهره‌بردای سد اما تا سال 92 و با گذشت 8 سال، روند اجرایی آن به کندی پیش رفت و تنها 75 درصد رشد داشته باشد. قرارداد فاز 19 نیز در خرداد سال 89 بسته شد و قرار بود 35 ماهه توسعه یابد که عملا تا سال 93 با توقف مواجه بود و از آن تاریخ روند اجرایی آن سرعت گرفت. قرارداد فازهای 20 و 21 در سال 89 بسته شد و قرار بود که این فازها نیز در سال 92 به بهره‌برداری برسد که عملا در سال 92 کمتر از 50 درصد رشد اجرایی داشت.
4- واقعیت این استکه دولت یازدهم در شرایطی به توسعه طرح‌های مذکور پرداخت و آنها را از رکود و توقف خارج ساخت که کشور با سخت‌ترین شرایط تحریم مواجه بود و عملا منابع مالی لازم برای تزریق به طرح‌های صنعت نفت وجود نداشت. علی‌رغم همه محدودیت‌های مالی و فنی که صنعت نفت در دولت یازدهم در پرتو تحریم‌های اقتصادی وجود داشت، طرح‌های این صنعت به خصوص در پارس جنوبی با مدیریت و تدبیر مناسب احیا گردیدند. نتیجه این تلاش عدم اخلال در شبکه سراسری گاز در سال‌های اخیر و مهمتر از آن سرعت گرفتن گازرسانی به مناطق محروم و روستاها بود. وزیر نفت 3 سال پیش وعده افزایش برداشت 300 میلیون متر مکعبی گاز از پارس جنوبی را به مردم داده بود که این وعده با تلاش وزارت نفت و شرکت‌های زیرمجموعه و پیمانکاران داخلی به طور کامل عملی شده است. لازم به ذکر است که در سال 82 مجتمع گازی پارس جنوبی حدود 3 درصد از گاز مورد نیاز کشور را تامین می‌کرد ولی اکنون سهم تولید گاز این مجتمع عظیم در کشور به مرز 70 درصد می‌رسد. با رسیدن به ظرفیت فوق، تولید پارس جنوبی به حدود 2 برابر رقم تولید سال 92 افزایش می‌یابد. در حال حاضر با افتتاح طرح‌های جدید، حجم تولید گاز در کشور در سال جاری از مرز 830 میلیون مترمکعب در روز عبور کرده و با بهره‌برداری از فازهای جدید، نوید آن می‌رود که تولید آن در زمانی نه چندان دور به 1.2 میلیارد مترمکعب در روز برسد.
بزرگترین افتخار دولت یازدهم این است که صنعت نفت را در سخت‌ترین شرایط به گونه ای توسعه داده است که هم‌اکنون، یکی از آرزوهای دیرینه صنعت یعنی برابری تولید با قطر در پارس جنوبی و حتی پیشی گرفتن از آن محقق شده است. به این افتخار باید دسترسی و رفاه مردم مناطق محروم و روستایی را اضافه کرد که در حال حاضر از نعمت گاز برخوردار می‌باشند. اینها افتخارات بزرگی است که هر ایرانی باید به آن ببالد هرچند برخی آن را نبینند و نخواهند که ببینند."
در توضیحات ارسالی وزارت نفت نکاتی وجود دارد که جای تأمل و تشریح بیشتر دارد.
1. وزارت نفت در بند نخست توضیحات خود، نقد را به عنوان رویکردی غیرمنصفانه، غیراخلاقی و غیرقانونی تعریف کرده و نتیجه نقد را تلخ کردن کام مردم و حرکت در مسیر دشمنان و ... دانسته که این تعریف وزارت نفت از نقد و کارکردهای آن، جای توضیح بیشتر، نیازمند اصلاح است.
2. وزارت نفت در بند نخست توضیحات خود از این گلایه کرده که چرا در 4 سال قبل از دولت یازدهم چشم ها را بسته بودیم! در پاسخ به این ادعا باید گفت اولا تاریخ افتتاح خبرگزاری تسنیم آذر ماه سال 911 بوده و ثانیاً این رسانه از روز ابتدایی آغاز به کار، دید منتقدانه نسبت به اقدامات صورت گرفته در هر دولتی فارغ از خط کشی های سیاسی را با هدف کسب حداکثری منافع ملی و صیانت از بیت المال در کنار پرداختن به دستاوردها و موفقیت های کشور، در حیطه اطلاع رسانی داشته و گواه این امر، مرور اخبار گذشته و حال این خبرگزاری است.
از سوی دیگر، پرداختن به این مسئله که ما را نقد نکنید، چون بقیه را نقد نکردید، توجیه درستی نیست و از فرهیختگانی که در روابط عمومی وزارت نفت فعالیت می کنند، این نوع طرز تفکر و نگاه به رسانه عجیب به نظر می رسد.
3. وزارت نفت در بند نخست توضیحات خود به این اشاره کرده که منافع کشور پای منافع سیاسی و گروهی قربانی نشود که این نکته مورد تأکید و تأیید خبرگزاری تسنیم است و دلیل اصلی انتشار گزارش هایی چون گزارش مورد اشاره وزارت نفت، همین است که واقعیت ها عنوان شود و بهره برداری های سیاسی از رخدادهای اقتصادی کشور صورت نگیرد.
وزارت نفت در بند دوم توضیحات خود عنوان کرده که خبرگزاری تسنیم با انتشار این گزارش تلاش کرده با توسل به نظام سهمیه بندی و سهم خواهی، عملکرد دولت یازدهم را کوچک نشان دهد. این درحالی است که در گزارش منتشر شده، هیچ تحلیل محتوایی صورت نگرفته و تنها با تکیه بر آمار مستند تأکید شده است که این افتخار، ناشی از تلاش 12 ساله متخصصان صنعت نفت کشور است. لازم به یادآوری است که 4 سال از 12 سال مورد اشارهخبرگزاری تسنیم، در دوران فعالیت دولت یازدهم بوده، پس خبرگزاری تسنیم نه تنها منکر دستاوردهای دولت نشده بلکه آن را مورد تأکید قرار داده و آنرا جهت اطلاع مردم، اطلاع رسانی کرده است؛ حال آنکه بیان آمار نشان می دهد وزارت نفت دولت یازدهم در تکمیل این پروژه ها نسبت به گذشته کندتر عمل کرده و یا سهم کمتری در تکمیل آنها داشته، آیا می توان واقعیت را نادیده گرفت و از بیان واقعیت عصبانی بود!؟
خبرگزاری تسنیم در انتشار گزارش مورد اشاره وزارت نفت، از هیچ گونه تحلیل محتوایی و تشریح آمار منتشر شده استفاده نکرده و تنها به بیان آمار اکتفا کرده است، حال آنکه وزارت نفت از بیان این آمار، نتیجه گرفته عملکرد دولت کوچک بوده، به فرض وجود داشتن اشکال به زعم وزارت نفت، این اشکال از خبرگزاری است؟ یا اشکال از آمار است؟ یا اشکال از عملکرد دولت؟
4. وزارت نفت در بخش سوم توضیحات خود عنوان کرده که توسعه فازهای 17 و 18 پارس جنوبی تا سال 92 با کندی پیش رفته که در این شکی نیست، دولت قبل با وجود پیشرفت ماهانه 0.91 درصدی در توسعه این فازها، پیشرفت کندی در توسعه آنها داشته است. اما آیا این روند پیشرفت در دولت یازدهم بیشتر شد؟ بررسی آمار نشان می دهد در 44 ماه گذشته از دولت یازدهم، متوسط پیشرفت ماهانه این پروژه به 0.5 درصد رسیده و توسعه آن کندتر از گذشته پیش رفته تا اینکه در ماههای پایانی دولت تمام شده است. همچنین روابط عمومی وزارت نفت عنوان کرده که فاز 19 در زمان 35 ماهه به بهره برداری نرسید که این گفته درست است؛ اما عنوان داشته که این پروژه تا سال 93 با توقف مواجه بوده در حالی که آمار شرکت ملی نفت ایران در سال 92 نشان می دهد این پروژه در زمان آغاز دولت یازدهم پیشرفتی 65 درصدی داشته است. آیا کارمندان شرکت ملی نفت در دولت گذشته نیز با تغییر دولت، تغییر کرده اند و یا آمار ارائه شده توسط آنها با گذشت زمان تغییر کرده است؟
باز هم لازم به تأکید که بیان این آمار به معنای حمایت از دولت گذشته یا تخطئه دولت یازدهم نیست، بلکه نگاه واقع بینانه به وضعیت موجود است و همانطور که نقدهایی که به عملکرد دولت فعلی در پارس جنوبی وجود دارد، نقدهای بسیاری نیز به عملکرد دولت های قبلی در این میدان مشترک وجود دارد که بارها این نقدها بیان شده و بازهم در گزارش های بعدی به آنها پرداخته خواهد شد.
وزارت نفت در بند پایانی توضیحات خود به این موضوع اشاره داشته که تکمیل پروژه های پارس جنوبی افتخار ملی است. این مسئله موضوعی است که هیچ گاه در هیچ گزارش تسنیم، خلاف آن عنوان نشده است. اما وزارت نفت اذعان داشت که برای تولید با قطر در پارس جنوبی و حتی پیششی گرفتن از آن محقق شده است. بنا به گفته خود مدیران فعلی صنعت نفت، برداشت گاز ایران چه به صورت تجمعی و چه به صورت روزانه هنوز از برداشت گاز قطر از این میدان مشترک عقب تر است.
در مجموع به نظر می رسد نگارنده این توضیحات، فقط به خواندن تیتر گزارش تسنیم بسنده کرده و متن آنرا نخوانده یا به دقت نخوانده است، چرا که بسیاری از آنچه در این توضیحات با اشاره به گزارش مذکور عنوان شده، ربطی به محتویات این گزارش نداشته و برداشت ها و نقطه نظرات نگارنده این توضیحات بوده که در جای خود محترم و در برخی بندها قابل نقد و تأمل بود. از اینرو دعوت می شود روابط عمومی وزارت نفت گزارش مورد اشاره را بار دیگر اما اینار با دقت بیشتری مطالعه کند.