شرکت CNPC چین همه کارشناسان خود در فاز11 پارس‌جنوبی را به پکن بازگردانده است. «اخیرا شرکت CNPC، 30نفر از کارشناسان خود را از عسلویه فراخوانده و این افراد به پکن رفته‌اند. ضمن آنکه دفتر فعالیت این شرکت در تهران به حالت نیمه‌تعطیل درآمده است.» این را «مهر» گزارش کرده است. در ماه‌های پیش هم منابع خبری از توقف توسعه فاز11 و تاخیر چینی‌ها در آغاز عملیات اجرایی این فاز خبر داده بودند.
رضا زندی
خبرها در ایران چندباره تکرار می‌شود و تاثیر‌گذاری‌اش بر تصمیم‌سازی مسوولان، روزمره شده است. هنوز هیچ مقام مسوولی رسما درباره سرنوشت فاز11 اطلاع‌رسانی نکرده است. وزیر نفت فروردین‌ماه به چینی‌ها یک‌ماه فرصت داده بود تا توسعه فاز11 را آغاز کنند، در غیر این صورت قرارداد چینی‌ها را لغو خواهد کرد. وزارت نفت تاکنون اخبار رسمی درباره فعالیت جدی چین برای توسعه فاز11 منتشر نکرده است. متعاقب آن وزیر نفت هم نگفته است که اولتیماتومش را عملی کرده است یا خیر. هر چند در این شرایط اگر چینی‌ها هم از پروژه‌های گازی پارس‌جنوبی خارج شوند عملا پیمانکاران خارجی، دیگر در عسلویه فعالیت ندارند. شاید همین مساله و ملاحظه روابط این روزهای ایران و چین، از معذوریت‌های وزارت نفت باشد.قرارداد پنج میلیارد دلاری توسعه فاز11 پارس‌جنوبی سال 88 زمانی به چینی‌ها واگذار شد که شرکت توتال فرانسه به همراه پترونانس مالزی از اجرای این پروژه انصراف دادند.
پیشنهاد غیر متعارف چینی‌ها
در اواخر دهه 70، قرارداد توسعه هر فاز پارس‌جنوبی با هزینه‌ای حدود یک تا 1/5 میلیارد دلار امضا می‌شد. با طولانی شدن روند اجرای پروژه‌های پارس‌جنوبی هزینه انجام پروژه‌ها بالا رفت. «شرق» از منابع آگاه کسب اطلاع کرد که چینی‌ها برای انجام کار در فاز11، خواهان افزایش سقف پنج میلیارد دلاری قراردادشان شده‌اند. گفته می‌شود رقمی که چینی‌ها مطرح کرده‌اند بسیار غیرمتعارف بوده است. خبر تاییدنشده‌ای حاکی است که درخواست چینی‌ها تا حدود سه برابر قرارداد فعلی‌شان هم بالا رفته بود.
اظهارات قاسمی درباره چینی‌ها در نفت
حضور چینی‌ها در صنعت نفت ایران به پروژه‌های گازی محدود نیست. پس از خروج شرکت اینپکس ژاپن از میدان نفتی آزادگان، چینی‌ها جایگزین شدند. علاوه بر آزادگان، شرکت‌های چینی، قرارداد توسعه یکی از بزرگ‌ترین میادین نفتی ایران (یادآوران) را هم به نام خود زدند. چشم‌بادامی‌ها اما در این پروژه‌ها هم اهمال کردند تا وزیر نفت به آنها هشدار داد. رستم قاسمی حالا در ششمین نشست شورای عالی توسعه گفته است: «در ادامه توسعه میادین یادآوران و آزادگان، چینی‌ها پس از اولتیماتوم داده شده از سوی وزارت نفت، فعالیت خود را در این میادین آغاز و تاکنون 20 دکل حفاری وارد منطقه کرده‌اند.» سخنان وزیر نفت را سایت خبری وزارت نفت منتشر کرده است.
کارفرما: چیزی ندارم بگویم
برای اطلاع از آخرین وضعیت فاز11 پارس‌جنوبی «شرق» دیروز با مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس تماس گرفت. این شرکت کارفرمای توسعه فازهای پارس‌جنوبی است.
آقای سوری، خروج کامل چینی‌ها از فاز11 پارس‌جنوبی را تایید می‌کنید؟
چیزی ندارم بگویم. از روابط عمومی بپرسید.
رسانه‌ها نوشته اند که چینی‌ها از این فاز خارج شده‌اند.
بنده که نباید بنشینم اخبار رسانه‌ها را تایید یا تکذیب کنم.
موسی سوری تاکید می‌کند که گفته شده تا مصاحبه‌ها و خبرها با هماهنگی روابط عمومی وزارت نفت انجام و منتشر شود. دلیلش را هم می‌گوید. حالا که کارفرمای اصلی پروژه فاز11 پارس‌جنوبی ترجیح داده است تا درباره آخرین وضعیت این فاز سکوت کند بجاست روابط عمومی وزارت نفت اخبار دقیق این فاز را در اختیار رسانه‌ها قرار دهد.