اکنون که بخشهای بیشتری از خاک عراق به واسطه حمایتهای ایران، از اشغال تروریستها آزاد شده است، این مطالبه از ناحیه فعالان اقتصادی مطرح میشود که دولت از طریق مذاکرات سیاسی، زمینه مشارکت فعالان بخش خصوصی ایران را در فرآیند بازسازی عراق خواستار شود.
همانطور که بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه در این باره به خبرگزاری ایلنا گفته است: عراق به عنوان یک کشور مهم برای ما محسوب میشود و کارنامه رفتاری ما بعد از جنگ تحمیلی مشخص است که هر کمکی توانستهایم به مردم عراق کردیم و اگر درخواستی صورت بگیرد ایران با نگاه مثبت در این بازسازی شرکت میکند.
علیرضا کلاهی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران و رییس هیات مدیره سندیکای برق ایران در مورد بازسازی عراق گفت: به طورکلی حضور ایران در بازار عراق نه صرفا برای مشارکت در بازسازی مناطق ویران شده از جنگ، که به نظر میرسد حضور در این بازار اکنون برای توسعه صادرات غیرنفتی و خدمات فنی و مهندسی ایران، یک مساله حیاتی محسوب میشود. در واقع، افزایش مراودات اقتصادی با عراق که به دلیل برخورداری از منابع مالی تا حدودی با بازار افغانستان متفاوت است، میتواند در رفع مشکلات حاد اقتصادی کشور و دستیابی به یک بازار صادراتی عمده موثر واقع شود. از این نظر، توسعه داد و ستد با عراق از جنبه تامین منافع استراتژیک بلندمدت و منافع اقتصادی، سیاسی و امنیتی میتواند کلیدی باشد.
به گزارش روابط عمومی اتاق تهران، او با بیان اینکه هر اقدامی که برای افزایش سهم در بازار عراق صورت گیرد، باز هم کم است، ادامه داد: اکنون لازم است که استراتژی مشخصی برای توسعه همکاریها با عراق تدوین شود. پیششرط تدوین این استراتژی نیز آن است که وضعیت این بازار و رقبای ایران مورد تحلیل قرار گیرد و بر اساس این تحلیل راهکار ارائه شود.
کلاهی بر این عقیده است که تمام مقامات مسئول دولتی و بخش خصوصی باید بسیج شوند ایران بتواند بازار عراق را تصاحب کند. او گفت: این بازارگشایی، چه از طریق صادرات و چه از طریق احداث واحدهای تولیدی در خاک عراق، برای بخش خصوصی ایران حیاتی است. در عین حال دولت نیز میتواند بخشی از اهداف خود در زمینه افزایش نرخ اشتغال را نیز تحقق ببخشد.
این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، افزود: برآوردهای ما نشان میدهد که پتانسیل عراق از هم اکنون تا سال 2030 یعنی تا 13 سال آینده، برای جذب کالا و خدمات در صنعت برق، حدود 250 تا 400 میلیارد دلار است که اگر حتی 30 تا 40 درصد این رقم نیز به ایران اختصاص پیدا کند، تحولی بزرگ در صادرات غیرنفتی ایران رخ میدهد.
علیرضا کلاهی بار دیگر نسبت به تدوین یک استراتژی مشخص برای حضور موثر در بازار عراق تاکید کرد و گفت: نباید اجازه دهیم که بازار عراق نیز با شعارهای معمول از دست برود. آخرین کار بزرگی که در مورد عراق صورت گرفت، این بود که هیات دولت به صورت دسته جمعی به همراه تعدادی از شرکتهای مطرح ایران، نمایشگاهی در عراق برگزار کردند که نتیجه خاصی در برنداشت.
او با بیان اینکه باید همه امکانات برای حضور در بازار عراق بسیج شود، به برخی اقدامات فوری در این زمینه اشاره کرد و گفت: یکی از اقدامات فوری که باید در ارتباط با عراق صورت گیرد، انعقاد قرارداد تجارت آزاد با این کشور است. عراق در حال پیوستن به سازمان تجارت جهانی است و به دلیل آنکه ایران هنوز به این سازمان ملحق نشده، مشمول تعرفه میشود و از رقبا عقب میماند. اقدام فوری بعدی، تامین مالی پروژههای عراق است. ایجاد بانک توسعهای مشترک میان دو دولت که مناقصات از طریق این بانک برگزار شود، میتواند در این زمینه موثر واقع شود. در این صورت، مناقصات به شرکتهای ایرانی و عراقی محدود میشود و رقبای عربستانی و ترکیه به حاشیه رانده میشوند.
او نگرش کنونی مسئولان عراقی به فعالان اقتصادی ایرانی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: اکنون به واسطه کمکهایی که ایران برای آزادسازی عراق اعمال کرده، نگرشها به فعالان اقتصادی ایران تغییر کرده است. ما باید با رفتار خود، این نگرش مثبت را تقویت کنیم و این بازی ظریفی است.