تعداد ۱۸۶ مرکز انتقال نفت، تاسیسات فنی و فشارشکن به صورت شبانهروزی به انتقال ایمن نفتخام از مبادی تولید به هشت پالایشگاه مهم کشور میپردازند.
بهرهبرداری از این ظرفیت خطوط انتقال و شبکه گسترده مخابرات (که به طور متوسط عمری بیشتر از ۳۵ سال دارند) علاوه بر اجرای برنامههای بهرهبرداری و عملیاتی، نیازمند برنامهریزی و استفاده از روشهای کارآمد تعمیر و نگهداری است.
پایش وضع موجود شبکه خطوط لوله از مهمترین راهبردهای افزایش پایداری شبکه و کاهش عوامل اختلال و ریسکهای عملیاتی است. انجام عملیات پیگرانی هوشمند به منظور شناسایی مخاطرات در صددرصد از خطوط لوله قدیمی موجود شرکت و حتی برای دوبار انجام شده و اقدامات تعمیراتی لازم به منظور رفع مشکلات و کاهش مخاطرات تعیین شده و برنامههای اجرائی برای تعمیرات و نگهداری در حال انجام است.
این تعمیرات علاوه بر هزینهبر بودن، نیازمند تجهیزات و کالاهای متنوع و مهمی از جمله شیرآلات، اتصالات، پمپها و ... است که بخش قابل توجهی از آن همسو با سیاستهای وزارت نفت و حمایت آن، بومی سازی شده است.
یکی از نیازهای راهبردی انتقال از طریق خط لوله، قطعات یدکی توربینهای گازی با تکنولوژی بالا است که با سرمایهگذاری و حمایت و پذیرش ریسک استفاده از قطعات تولیدی داخلی، ساخته شدهاند و هم اکنون نیازهای خطوط لوله در این بخش از سوی تولیدکنندگان داخلی تامین میشود.
ضمن اینکه این طرح حدود ۲۰ سال قبل و در زمانی انجام شد که تحریمها به شدت سالهای اخیر نبود و عرضه کنندگان خارجی حاضر بودند قطعات مورد نیاز را براحتی در اختیار ما قرار دهند.
در هرحال این حرکت هم اکنون در قالب یک روند فزاینده و همهجانبه در جریان است؛ بطوریکه در حال حاضر حدود ۸۵ درصد از ملزومات یک پروژه خط لوله از منابع داخلی قابل تامین است. بخش عمده سیستمهای کنترل و ابزار دقیق از جمله تابلوهای PLC و تابلوهای برق از سازندگان داخلی تامین میشود. ضمن اینکه بیشتر کابلهای برق، ابزار دقیق و مخابرات نیز داخلی هستند.
در حوزه پمپها و تجهیزات دوار نیز قطعات یدکی توربینها تا حدود زیادی بومی سازی شده است. این در شرایطی است که توربینهای مورد استفاده و نصب شده در تلمبهخانههای این شرکت، از ۱۶ برند مختلف است. با این حال برای حمایت بیشتر از ساخت داخل، در آخرین قرارداد با یک شرکت ایرانی برای تعمیر اساسی ۱۰ دستگاه توربین گازی (ظرفیت۴۵۰۰ اسب بخار) شرط قرارداد، افزایش بومی کردن قطعات از ۳۰ درصد فعلی به ۷۰ درصد است. این رویکرد منجر به ساخت توربین کامل از سوی آن شرکت شد و توربین مزبور در یکی از شرکتهای تابع صنعت نفت نصب شده و در حال بهرهبرداری است.
یکی دیگر از مهمترین و جدیدترین نمونههای حمایت موفق از تولیدات داخلی، ساخت درایورهای دور متغیر برای الکتروموتورهای ولتاژ متوسط بود که از سوی یک شرکت ایرانی ساخته شد و هماکنون به مدت بیش از ۲ سال است که در مرکز انتقال نفت نظامیه اهواز در حال کار است.
این موفقیتها را باید مصداق تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی در صنعت نفت دانست.
همزمان با این اقدامات و با توجه به افزایش توان داخلی در تولید نفت خام و فراورده و همچنین ایجاد زمینه لازم برای توسعه صادرات فرآوردههای نفتی به بازارهای هدف، استفاده از شبکه خطوط انتقال فرآوردههای نفتی برای انتقال مازاد تولیدات پالایشگاههای واقع در مرکز کشور به اسکلههای صادراتی در جنوب کشور در برنامه قرار گرفته است. با اجرائی شدن طرحهای موجود در این بخش، امکان استفاده از خطوط لوله فرآوردههای نفتی بر خلاف جهت فعلی آنها (از شمال به جنوب) توسط این شرکت عملیاتی خواهد شد.
میزان صرفهجویی ارزی حاصل از تقاضای ساخت و تحویل (به میلیون دلار) برای سالهای محتلف