حیات و ممات صنعت نفت در گرو پرورش مدیران توانمند است

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اوپکس، بیژن زنگنه امروز (شنبه، ۱۴ بهمن‌ماه) در آیین اعطای گواهینامه به منتخبان حرفه مدیریت پروژه، ضمن تبریک دهه فجر و سی و نهمین سالروز پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تصریح کرد: یکی از مهمترین مطالب در صنعت نفت، مسئله «مدیریت» است.

وی با بیان این که وقتی از مدیریت صحبت می‌شود تنها بحث روی یک فرد نیست بلکه منظور زنجیره و سامانه مدیریتی است که می‌تواند مدیریت را تحقق بخشد، افزود: اعتقادم این است که بالاترین سطح فناوری، مدیریت است.

زنگنه ادامه داد: «مدیریت» مهمترین بخش فناوری است که در عین این که محصول و خالق فناوری است در امر توسعه نیز نقش تعیین کننده دارد. اگر کشوری توسعه پیدا می‌کند، مدیریت آن خوب و اگر کشوری در توسعه موفق نباشد، بدون شک مدیریت آن مشکل دارد.

وزیر نفت با اشاره به این که مدیریت شاخه، سطوح و ابعاد تخصصی و عمومی مختلفی دارد، افزود: در مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت مدیریت عمومی و مدیریت ویژه برای پروژه وجود دارد که این موضوع بسیار مهم است.

وی تصریح کرد: حدود هزار و ۵۰۰ نفر در مرحله سنجش مدیریت پروژه حضور داشتند که حدود ۴۴ نفر آنها با تلاش و آموزش شخصی موفق بودند.

زنگنه با تاکید بر این که برخی استعدادهای خدادادی دارند و برخی دیگر در محیط اجتماعی رشد کردند که با آموزش می‌توانند به نیروهای برجسته تبدیل شوند، ادامه داد: متاسفانه بیشتر استعدادهای برتر از ایران می‌روند و این یکی از مشکلات است.

وزیر نفت سپس به ذکر مثالی فوتبالی پرداخت و گفت: با آموزش نمی توان فوتبالیست شد، اما اگر شخصی استعداد فوتبال داشته باشد بدون آموزش و داشتن یک مربی حرفه ای و تمرینات مداوم هم نمی تواند فوتبالیست درجه یک شود.

وی با بیان این که مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت محل آموزش نیست بلکه محل توسعه مقوله مدیریت است، تصریح کرد: این به آن معناست که فردی در کنار یک مدیر قرار گرفته و از او کار یاد گیرد و آن مدیر نیز، به صورت نظام‌مند بر کار این فرد نظارت کند.

مدیر دولتی باید عاشق ایران باشد

وزیر نفت به ابلاغیه سال ۹۴ خود درباره ایجاد مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت اشاره کرد و گفت: در این ابلاغیه به نکات مهمی اشاره کرده بودم. هدف و ماموریت مرکز توسعه مدیریت در سطح صنعت نفت و تربیت، معرفی مداوم نسل نو از مدیران با تکیه بر اندوخته‌های ارزشمند تجارب مدیران کنونی، فناوری نو مدیریت در شرکت‌های مشابه، بهره‌گیری از تجارب و یافته‌ها دانشگاه‌ها و مراکز مدیریت داخلی و خارجی از مواردی بود که در ابلاغیه یاد شده است.

وی از تربیت نسلی از مدیران که وفادار به نظام جمهوری اسلامی و علاقه‌مند خدمتگزاری به مردم و کار در دولت باشند به عنوان بندی دیگر از ابلاغیه سال ۹۴ نام برد و افزود: اگر قرار است مدیر تربیت کنیم باید این مدیر علاقه‌مند کار در دولت باشد و گمان نکند حقش در دولت ضایع شده یا می‌شود.

وزیر نفت با اشاره به این که همه دوران کاری‌ام را با علاقه و با هدف خدمت به مردم کار کردم، یادآور شد: ممکن است برخی افراد در بخش خصوصی موفق تر از بخش دولتی باشند یا برعکس. بنابراین بهتر است در همان جهت به خدمت بپردازد و به زور یک شخص را به کار در بخش دولتی یا خصوصی وارد نکرد.

وی از مقوله درستکاری، فداکاری، مهین دوستی به‌عنوان بخشی دیگر از ابلاغیه سال ۹۴ نام برد و تاکید کرد: یک مدیر دولتی باید عاشق ایران باشد و حاضر باشد برای اعتلای ایران همه تلاش خود را به کار گیرد.

زنگنه از مقوله کارآفرینی، داشتن ذهن خلاق و اخلاق‌مداری به‌عنوان دیگر ویژگی یک مدیر نام برد و با بیان این که یک مدیر باید به کار جمعی اعتقاد و تعادل روانی هم داشته باشد، تصریح کرد: برخی افراد هستند که وقتی وارد یک مجموعه می‌شوند ظرف مدت کوتاهی آن جا را به هم می‌ریزند، بنابراین این افراد نمی‌توانند مدیر خوبی باشند.

نحوه انتصاب مدیران در نفت نگران کننده است

وزیر نفت به نحوه انتصاب مدیران در صنعت نفت اشاره کرد و با بیان این که این موضوع سبب نگرانی من است، افزود: در صنعت نفت فردی می‌تواند به‌عنوان مدیر انتخاب شود که به سن ۵۰ سالگی رسیده باشد و دارای رتبهA یا B باشد. این بدان معناست که نیمی از عمر کاری این فرد سپری شده و شخصیت او شکل گرفته است و آموزش فایده‌ و تاثیری ندارد.

وی افزود: البته این شخص می‌تواند ادامه تحصیل دهد و مدرک دکترا دریافت کند که این روزها اشتیاق برای دریافت این مدرک افزایش یافته است.

زنگنه با اشاره به این که بیشترین اختراع‌های بشری را افرادی انجام می‌دهند که ۳۰ تا ۴۰ ساله هستند، تاکید کرد: همچنین بیشترین ابداعات و تحولات در تاریخ بشر از سوی کسانی انجام شد که ۳۰ تا ۴۰ سال سن دارند نه ۶۰ سال. البته اگر فردی هم در ۶۰ سالگی نوبل دریافت می‌کند نتیجه زحمات ۲۵ ساله اوست.

وزیر نفت ادامه داد: هم اکنون با سیستمی که در نفت داریم استعدادها را با دست خودمان از بین می‌بریم، یعنی اگر فردی با ۳۲ یا ۳۳ سال سن بخواهد مدیر ارشد شود باید تا ۵۰ سالگی و دریافت گرید صبر کند تا بتواند به عنوان مدیر به رسمیت شناخته شود، به این تربیت استعدادی که می‌توانست رشد کند را از بین بردیم.

وی، دلیل این مهم را سیستم شرایط احراز مدیر در صنعت نفت که به ۲ موضوع علم و سابقه توامان تاکید دارد، عنوان کرد و گفت: داشتن سابقه برای چیست؟! سابقه در واقع کسب توانمندی و صلاحیت حرفه‌ای است که می توان آن را از روش‌های دیگر ارزیابی کرد تا اگر فردی آن را دارا باشد بتواند روی آن پست بنشیند.

زنگنه ادامه داد: در جلسه مشترکی با مدیران گاز این موضوع مطرح شد که مدیر گاز یک شهرستان باید چه شرایط و توانایی داشته باشد؟ با بررسی‌های انجام شده مشخص شد که یک فرد با حدود هشت سال سابقه کار می‌تواند به‌عنوان مدیر گاز یک شهرستان و با حدود ۳۵ سال سابقه کار می‌تواند مدیرعامل شرکت گاز استانی شود در حالی که هم اکنون مدیر زیر ۶۰ سال در شرکت‌های گاز استانی نداریم.

وزیر نفت با بیان این که از یک انسان ۶۰ ساله نمی‌توان انتظار تحول داشت، تاکید کرد: البته احترام این افراد واجب است و آنان کارهای بزرگی از جمله رشد جوانان را می‌توانند در دستور کار قرار دهند.

وی، دریافت گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای از سوی کارکنان منتخب نفت را برای برگزیده شدن به عنوان یک مدیر کافی دانست و گفت: برای دریافت این گواهینامه فرآیندی تعریف شده است که باید طی شود و در ابلاغیه‌ای تاکید کردم باید از این مدیران با این گواهینامه در مدیریت پروژه استفاده کرد.

زنگنه با بیان این که بخشی از صلاحیت حرفه‌ای از سوی خود فرد کسب می‌شود، افزود: ویژگی و توانمندی مدیری که قرار است یک پروژه ۲۵۰ میلیون دلاری یا بیشتر را اداره کند، تعیین شده است، پس از مصاحبه با این فرد برخی کم و کاستی‌ها مشخص و آموزش‌های لازم داده می‌شود. ضمن این که در حین کار نیز می‌تواند با کمک استاد راهنمایی که در کنارش هست، رشد کند.

وی گفت: به این ترتیب یک مدیر پروژه از سطح پنج به سطوح بالا می‌آید و رشد می‌کند.

شایستگی ملاک انتخاب است، نه «آقا» بودن

وزیر نفت با اشاره به این که ما به دنبال افزایش کیفیت به جای کمیت در مرکز مدیریت توسعه صنعت هستیم، گفت: این فرآیندها و روش‌ها باید درست جا بیفتند و افراد درست بدانند که چه باید کنند تا به خوبی پیش رویم و نسل جدیدی از مدیران به این روش و نه فقط با شعار داشته باشیم.

وی با بیان این که از روز نخست بر تبعیض قائل نشدن بین خانم‌ها و آقایان تاکید داشته‌ام، اظهار کرد: افراد بر اساس شایستگی انتخاب می‌شوند؛ هرکسی که شایستگی دارد نگویید که به دلیل این که ایشان خانم است حذفش می‌کنیم.

زنگنه تصریح کرد: کار سختی است‌، اما امیدوارم سن مدیران صنعت نفت را تا سال ۱۴۰۰ به حدود ۴۰ سال برسانیم.

وزیر نفت با اشاره به این که اعطای گواهینامه‌های صلاحیت سختگیرانه انجام شده است، ادامه داد: این یک کار جدید است، با اعطای این گواهینامه، فرد امکان احراز پست‌های بالا و مزایای شغلی را که ابلاغ شده به دست می‌آورد.

وی با اشاره به دوران حضورش در سمت معاونت وزارت ارشاد در سال ۱۳۶۰، اظهار کرد: در آن زمان، از ذیحساب وزارت ارشاد خواستم که قانون محاسبات عمومی را به من آموزش دهد. روزی یک ساعت موارد را به من آموزش می‌داد و من تشخیص، صدور حواله، تأمین اعتبار و ... را آموختم. ۵ و ۶ ساعت بیشتر وقت صرف نکردم و بعدها نیز اگر با مشکلی روبه‌رو می‌شدم از متخصص آن می‌پرسیدم.

زنگنه با تاکید بر این که یک مدیر ارشد و یا میانی باید حقوق اداری و مالی را بداند، افزود: هنگامی که مدیر شرکتی این مسائل را نداند، در نتیجه مدیر حقوقی یا مالی آن شرکت، رئیس شرکت خواهد شد.

به گفته وی، اقتصاد مهندسی نیز از مواردی بود که عموما بلد نبودند و در مرکز مدیریت توسعه صنعت نفت روی این هدف بسیار کار شد و بنده نیز بر آن بسیار تأکید داشتم.

وزیر نفت اظهار کرد: امیدوارم مدیرانی که امروز گواهینامه صلاحیت حرفه‌ای دریافت می‌کنند بتوانند رشد کنند. ما باید تلاش کنیم از این افراد در صنعت نفت به‌خوبی استفاده کنیم تا قواعدی که لحاظ شده است به بهترین نحو اعمال شود.

جایگاه بالای مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت

زنگنه با بیان این که بنده خود شخصا به‌کارگیری این افراد را در صنعت نفت دنبال می‌کنم و بقیه مدیران نیز به این موضوع توجه کنند، گفت: مدیریت ارشد نفت به این موضوع اعتقاد دارد و ان شاء‌الله ادامه می‌یابد.

وی با تشکر از آقایان دیانت، رجب بیگی، عموزاد، جوهری زاد، بهمنی و به‌ویژه آقای ختلان که بیشتر موارد و موضوع‌های موردنظر بنده را منتقل می‌کردند، اظهار کرد: مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت تنها مرکزی است که من قبول کردم رئیس آن، وزیر نفت باشد. با این کار می خواستم اهمیتی را که برای این موضوع قائل هستم نشان دهم.

وزیر نفت با اشاره به این که حیات و ممات صنعت نفت به پرورش مدیران آینده در مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت مرتبط است، تصریح کرد: از طریق مدیریت می‌توان با بقیه بخش‌ها صحبت کرد و اگر مدیریت خوب نباشد و افراد به سیستم وفاداری کامل نداشته باشند، هیچ صنعتی باقی نمی‌ماند و نابود می‌شود؛ افراد علاقه‌مند به محل کار خود باشند و به قول نظامی‌ها، حمیت قسمتی برای کارشان داشته باشند، صنعت نفت نیز رشد خواهد کرد.

زنگنه با تاکید بر این که مدیران باید کارآموزی در شرکت‌های درجه یک داشته باشند، گفت: آشنایی با محیط کار، نوع کار، صرف زمان از مواردی است که باید در شرکت‌های درجه یک مورد توجه قرار گیرد.

برای موفقیت‌تان فکر کنید

وزیر نفت با تاکید بر مدیریت زمان از سوی مدیران تصریح کرد: من مهمترین کار یک مدیر را نحوه استفاده از وقت می‌دانم که چطور وقت خود را صرف کند. من اگر بخواهم یک مدیر را ارزیابی کنم، برنامه روزانه وی را که از صبح تا عصر چه می‌کند بررسی می کنم.

وی با اشاره به این که من وقتم را صرف دیدن کارتابل نمی‌کنم و هفته ای یک روز کارتابلم را نگاه می کنم، افزود: من بیشتر وقتم را برای تفکر درباره نحوه اداره صنعت نفت و توسعه آن صرف می‌کنم تا مشکلات حل شود.

زنگنه با بیان این که شما برای موفقیت‌تان باید فکر کنید، ادامه داد: من روزی به یکی از مدیران پروژه گفتم شما زمانی در پروژه‌ خود موفق خواهید بود که شب نیز خواب پروژه‌تان را ببینید.

وی به بازی آنتونی کوئین، بازیگر آمریکایی در نقش حمزه سیدالشهدا در فیلم «محمد رسول الله» اشاره و اظهار کرد: هنرمندان می‌گویند که هنرمند باید حس بگیرد و وارد نقش خود شود، گفته می‌شود آنتونی کوئین پس از این فیلم، چند ماه طول کشید تا از نقش حمزه در بیاید.

وزیر نفت با اشاره به این که اگر شما می‌خواهید مدیر موفق پروژه باشید باید حس بگیرید، گفت: شما باید مدیر پروژه واقعی باشید و تنها برای گرفتن حقوق پایان ماه کار نکنید بلکه باید با پروژه زندگی کنید و حتی شب‌ها خواب پروژه را ببینید و همه ذهن‌تان درگیر آن باشد.

شایان ذکر است منتخبان حرفه مدیریت پروژه که ازسوی مرکز توسعه مدیریت صنعت نفت واجد شرایط تشخیص داده شدند، در آیینی که به این منظور برگزار شد، گواهینامه صلاحیت حرفه‎ای خود را دریافت کردند.