مدیرعامل شرکت ملی گاز از آمادگی ایران برای مشارکت در سوآپ گاز ترکمنستان به پاکستان خبر داد و گفت: بعید است خط لوله ترکمنستان به پاکستان ساخته شود و ایران برای اجرای این سوآپ آمادگی دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اوپکس به نقل از ایرنا، حمیدرضا عراقی درباره طرح ساخت خط لوله انتقال گاز تاپی (ترکمنستان- افغانستان- پاکستان- هند) گفت: بعید میدانم که خط تاپی، عملیاتی شود. با توجه به قرار گرفتن ایران در مرکز منطقه، میتوانیم در هر خط لوله انتقال گازی که از اطراف کشور در حال عبور است، شریک شویم.
معاون وزیر نفت در امور گاز با در نظر گرفتن این فرض که خط لوله تاپی تا ۱۰ سال آینده ساخته شود، عنوان کرد: معلوم نیست امنیت و منابع مالی ساخت این خط از چه محلی تامین خواهد شد.
وی با بیان این که ایران، بهترین مسیر انتقال گاز ترکمنستان به پاکستان است، اضافه کرد: ما قادر هستیم که با سرعت و کمترین هزینه اضافی، گاز ترکمنستان را بگیریم و به پاکستان تحویل دهیم.
مدیرعامل شرکت ملی گاز گفت: ما به ترکمنستان اعلام کردهایم آماده انتقال گاز این کشور به پاکستان هستیم، اما هنوز پاسخ ترکمنستان اعلام نشده است.
معاون وزیر نفت با بعید دانستن ساخت خط لوله انتقال گاز تاپی (از ترکمنستان به هند)، گفت: به ترکمنستان اعلام کردهایم آماده سوآپ (معاوضه) گاز این کشور به پاکستان هستیم که نیازی به سرمایهگذاری زیادی ندارد.
بر اساس این گزارش، ایران اکنون گاز ترکمنستان را به جمهوری آذربایجان سوآپ میکند به این ترتیب که در مرز ترکمنستان گاز را دریافت میکند و ما به ازای آن را در مرز جمهوری آذربایجان تحویل میدهد. خط لوله گازی تاپی (ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند) یک خط لوله ١٠٧٨ مایلی است که قرار است گاز ترکمنستان را به هند ترانزیت کند. هزینه اجرای این طرح بین ۷,۵ میلیارد تا ١٠ میلیارد دلار برآورد میشود.
بر اساس طرح اولیه، این خط لوله ظرفیت تحویل ٩٠ میلیون مترمکعب در روز گاز یا ٣٠ میلیارد مترمکعب در سال را دارد. خط لوله تاپی از میدان گازی دولتآباد ترکمنستان آغاز میشود و موازی با بزرگراه هرات، از افغانستان به قندهار خواهد رسید و پس از آن در پاکستان از شهر کویته به مولتان هند امتداد مییابد.
ترکمنستان قصد دارد که کنسرسیوم ساخت خط لوله گازی ترکمنستان - افغانستان - پاکستان - هند موسوم به خط لوله تاپی را انتخاب کند. از مهمترین موانع پیشروی ساخت این خط لوله، رقابت منطقهای و تاریخی هند و پاکستان است، به دلیل اینکه خط لوله تاپی به هند باید از داخل سرزمین پاکستان عبور کند، سبب وابستگی دهلینو به اسلامآباد میشود که نارضایتی مقامات هندی را به دنبال دارد. حتی طرح ساخت خط لوله صلح که قرار بود گاز ایران را به پاکستان و هند برساند، به دلیل نگرانی هندیها نسبت به وابسته شدن به اسلامآباد، بلاتکلیف باقی ماند و در مرحله بعد نام آن به دلیل خروج هند از این طرح به خط لوله آی.پی (ایران به پاکستان) تبدیل شد.
مانع دیگر ساخت خط لوله تاپی، معضل مالی است که گفته میشود عربستان تمایل دارد این مانع را برطرف کرده و برای ساخت این خط لوله سرمایهگذاری کند. بر اساس توافقی که در سال ۲۰۱۶ میلادی میان عربستان و ترکمنستان انجام شد، سرمایهگذاری عظیمی از سوی عربستان انجام خواهد شد.
تهدیدهای امنیتی از دیگر موانع پیش روی ساخت این خط لوله است؛ خط لوله تاپی باید از مناطق ناامن افغانستان عبور کند که گروههای تروریستی مانند طالبان و داعش در آنجا نفوذ دارند، در واقع یکی از دلایلی که انگیزه کشورهای ذینفع در این پروژه را تاکنون سست کرده، نگرانی امنیتی مربوط به این طرح است.
عربستان که از توافق برجام و رفع تحریمها ناخرسند است، تلاش زیادی را با هدف جلوگیری از احیای اقتدار ایران در بازار جهانی انرژی انجام داده که تاکنون ناموفق بوده است.