دکتر محسن ورزشکار-کارشناس حوزه اقتصاد انرژی
روند افزایشی قیمت نفت و کاهش نرخ برابری ریال ایران در برابر دلار آمریکا در بازار غیر رسمی و به تبع آن افزایش قیمت فرآورده های نفتی در دنیا منجر به ایجاد یک مزیت رقابتی برای صادرکنندگان قیرهای نفتی ایران گردید و بخش زیادی از بازارهای صادراتی قیر کشور نیز مجددا احیا شد.
شرایط ویژه کشور قطر که در اثر تحریم های عربستان و امارات ایجاد شد نیز به نوبه خود سهم قابل توجهی در افزایش صادرات این محصول ایفا نمود که در نهایت شرایط مناسبی را برای صادرات این محصول استراتژیک ایجاد کرده است.
الزام صادرکنندگان قیر کشور به عرضه محصولات صادراتی در بورس کالای ایران و تبعیت از قوانین و مقررات بورس کالا در تعیین فرایندهای دریافت و پرداخت وجوه به گونه ای طراحی شده که ایشان علیرغم فروش صادراتی ، هیچگونه ارز صادراتی دریافت نمی نمایند. از سویی دیگر با توجه به شرایط ویژه ارز و آیین نامه های دولت در خصوص بازگرداندن ارز حاصل از صادرات ملزم به بازگرداندن ارزی می باشند که دریافت ننموده اند.
شرایط ایجاد شده و بخشنامه اخیر وزارت صنعت، معدن و تجارت و شمول قیر در زمره کالاهای سامانه نیما، صادرکنندگان این فراورده نفتی استراتژیک کشور را با ابهام و تردید در زمینه ادامه یا توقف صادرات مواجه نموده است. البته شایان ذکر است که محاسبه قیمتهای فروش بر اساس نرخ رسمی ارز تا حدودی مزیت رقابتی قیمت صادرکنندگان را کاهش خواهد داد.
لذا شایسته است در شرایط ویژه اقتصادی که کشور با آن مواجه گردیده و ضرورت یکپارچگی بین نهادهای تقنینی و حاکمیتی با بخش خصوصی، بیش از هر زمان دیگر احساس می شود؛ به نظر می رسد دستگاههای دولتی صادر کننده بخشنامه های ارزی کشور لازم است ضمن توجه به زیرساختها و فرایندهای جاری صادراتی و چارچوبهای تعیین شده برای صادرکنندگان، نسبت به تغییر و وضع دستورالعملهای جدید ارزی اقدام نمایند و به موازات آن بورس کالا با تسهیل و بازنگری فرایندهای پرداخت و دریافت وجوه، نظیر تعیین حساب ارزی و اطمینان بخشی به مشتریان و صادرکنندگان، زمینه های توسعه صادرات این محصول و بهره گیری حداکثری از فرصتهای این حوزه را فراهم نماید.