جلوگیری از خامفروشی یکی از سیاستهای وزارت نفت در آغاز به کار دولت یازدهم بود که با وجود تحریمهای سخت و کمبود شدید منابع مالی در روزهای سال ۹۲، وزیر نفت دولت روحانی آن را پیگیری کرد.
پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس که از آن بهعنوان سمبل جلوگیری از خامفروشی در دهه چهارم نظام جمهوری اسلامی نام برده میشود با مدیریت یکپارچه و اجرای برجام در ریل توسعه قرار گرفت تا نه تنها با تکملیش ایران به باشگاه صادرکنندگان فرآورده نفتی بپیوندد، بلکه تحریم دوباره صادرات میعانات گازی ایران را به دلیل مصرف داخلی غیرممکن سازد. روزی که برجام اجرایی شد ۷۵ میلیون بشکه میعانات گازی روی آب وجود داشت. میتوانید اینگونه تصور کنید ۳۷ نفتکش VLCC. حالا اما خیال ایران پس از بازگشت تحریمهای ترامپ از این بابت راحت است.
برگ برنده «ستاره»
دولت یازدهم که سر کار آمد، تکمیل پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس در دستور کار قرار گرفت. این پالایشگاه که ساخت آن به سال ۱۳۸۵ برمی گردد قرار بود در چهار سال، در مدار تولید قرار بگیرد و کشور را در بحث راهبردی بنزین به خودکفایی برساند، اما این هدف تا سال ۹۲ محقق نشد. پس از روی کار آمدن دولت یازدهم اما این مهم که در برنامههای وزیر نفت قرار گرفته بود به یکی از اولویتهای نخست این وزارتخانه تبدیل شد تا این که فاز نخست این پالایشگاه در اردیبهشت ماه ۹۶ در مدار تولید قرار گرفت؛ هنوز آمریکا در برجام بود.
یک سال و اندی پس از وارد مدار شدن فاز نخست و حدود ۲ ماه پس از خروج آمریکا از برجام، فاز دوم این پالایشگاه نیز در مدار قرار گرفت تا گام مهمی در جلوگیری از خامفروشی برداشته شود. هم اکنون نیمی از میعانات گازی تولیدی کشور، در داخل مصرف میشود و این بدان معناست که دیگر نیاز به ذخیرهسازی میعاناتگازی همانند دوران تحریم گذشته نیست.
علیرضا صادقآبادی، معاون وزیر نفت میگوید: پالایشگاه ستاره خلیج فارس از زمان راهاندازی مرحله نخست آن در اردیبهشت سال ۱۳۹۶ تا پایان خرداد امسال، از خروج ۵ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار ارز جلوگیری کرد.
بحث بیراه کاهش صادرات میعانات گازی
این روزها که بحث بازگشت تحریمهای ایران داغ است، دائما عنوان میشود که صادرات میعانات گازی ایران درصدی کاهش یافته است، در حالی که واقعیت این است که شرکت ملی نفت ایران از مدتها پیش به دنبال مصرف میعانات گازی در داخل کشور بوده است، از این رو مطرح کردن بحث کاهش صادرات میعانات گازی، بیراه و برخلاف این بحث، شرکت ملی نفت ایران در فکر افزایش تخصیص این محصول به پالایشگران داخلی است.
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران میگوید: عرضه میعانات گازی در صورت نیاز بازار قابل افزایش است. همچنین با توجه به برنامهریزیهای انجام شده، زمان تحویل محمولههای میعانات گازی به متقاضیان به گونهای تنظیم میشود که واحدهای تولیدی نسبت به تامین چندماهه خوراک مطمئن باشند.
خوشرو با یادآوری اینکه شرکت ملی نفت ایران در سالهای اخیر و به منظور تامین خوراک مورد نیاز پالایشگران کوچک داخل کشور نسبت به عرضه مستمر میعانات گازی از طریق بورس انرژی اقدام کرده است، تصریح میکند: با توجه به افزایش تقاضای داخلی، شرکت ملی نفت امکانات مورد نیاز برای بارگیری زمینی میعانات گازی پارس جنوبی را فراهم کرده است.
اما...
بدون تردید سیاستهای وزارت نفت در تخصیص میعانات گازی برای مصارف داخلی و تکمیل پالایشگاه ستاره خلیج فارس یکی از برگهای تحریم پرزیدنت ترامپ را سوزاند. اویی که پس از برگزیده شدن بهعنوان رئیس جمهوری آمریکا بنای ناسازگاری را با توافق ایران و ۶ قدرت برتر جهان گذاشت و ۱۸ اردیبهشت ماه از برجام خارج شد.