نحوه معامله دلار در بانک‌ها

وزیر صنعت ، معدن و تجارت ، معاون ارزی بانک مرکزی و جمعی از نمایندگان مجلس در پایان ساعت کاری روز سه‌شنبه، با حضور در مرکز مبادلات ارزی در جریان جزئیات روند کار قرار گرفتند. در جریان این بازدید، وزیر صنعت معدن و تجارت و نیز معاون ارزی بانک مرکزی با ارائه گزارشی از نحوه اجرای طرح و موفق ارزیابی‌کردن طرح، ابراز امیدواری کردند در روزهای آینده روند متقاضیان افزایش پیدا کند. در این بازدید نمایندگان مجلس نیز پیشنهاد کردند جهت رفاه حال متقاضیان، فضا و امکانات بیشتری به مرکز اختصاص یابد تا روند خدمات‌رسانی تسریع یابد‌.

نحوه محاسبه نرخ ارز غیر مرجع

اتاق مبادلات ارزی از یکشنبه دوم مهرماه به صورت رسمی آغاز به کار کرد و جدیدترین برنامه بانک مرکزی برای واقعی شدن قیمت‌ها و کنترل بازار محسوب می‌شود. این اتاق قرار است به تقاضای آن دسته از افرادی پاسخ دهد که برای ترخیص کالای وارداتی نیاز به ارز دارند، اما به دلیل قرار گرفتن کالاهای وارداتی خود در اولویت‌های سه به بعد، امکان بهره‌گیری از ارز با نرخ مرجع را ندارند. اما از همان آغاز به کار این مرکز، فرمول محاسبه نرخ ارز در آن مورد سوال بود. اما روز گذشته معاون ارزی بانک مرکزی نحوه محاسبه نرخ ارز غیرمرجع در مرکز مبادلات ارزی را اعلام کرد و گفت: این نرخ با همکاری اداره نظارت برموسسات بانکی بانک مرکزی تعیین می‌شود.
مینو کیانی راد در گفت‌وگو با ایرنا افزود: کارشناسان بانک مرکزی روزانه بازار ارز را رصد کرده و پس از بررسی‌های لازم میانگین نرخ غیر رسمی را اعلام می‌کنند.
وی این توضیح را نیز داد که در تعیین نرخ ارز غیرمرجع، کارمزدی که صرافی‌ها برای نقل و انتقال در نظر می‌گیرند نیز محاسبه می‌شود.
کیانی راد با اشاره به آغاز اجرای عملیات مرکز مبادلات ارز اظهار کرد: طرح تبادل عرضه و تقاضا به نرخ غیرمرجع ارز در بازار غیربانکی است که در نوشتارها به عنوان طرح مبادلات ارزی یاد می‌شود.
وی افزود: نوسانات نرخ ارز سبب شده تا توجه افکار عمومی به سمت بازار ارز سوق یابد.
معاون ارزی بانک مرکزی بر لزوم برنامه‌ریزی برای ساماندهی بازار ارز تاکید کرد و افزود: کارگروه ویژه‌ای متشکل از سید شمش الدین حسینی وزیر امور اقتصادی ودارایی، مهدی غضنفری وزیر صنعت،‌ معدن وتجارت، ‌محمودبهمنی رییس کل بانک مرکزی و برخی از نمایندگان مجلس برای بازار ارز تشکیل شده است.
کیانی راد اظهار کرد: برهمین اساس قرار است 5/14 درصد ارز حاصل از فروش نفت در مرکز جدید مبادلات ارزی عرضه شود؛ ضمن آنکه قرار است بخشی از منابع صندوق توسعه ملی، منابع صادرکنندگان و شرکت پتروشیمی نیز در این مرکز عرضه شود.
وی، ایجاد بازار بین بانکی و عرضه وتقاضا و همچنین دستیابی به قیمت واقعی ارز را از دلایل راه‌اندازی این مرکز دانست و افزود: بانک مرکزی سه بسته برای ایجاد این مرکز تدوین کرده است.

بورس ارز طرحی ابداعی و اولیه

در همین حال سخنگوی مرکز مبادلات ارزی با بیان اینکه بورس ارز طرحی ابداعی بود، گفت: هر چقدر به سراغ روش‌هایی برویم که قبلا تجربه شده و امتحان خود را پس داده بهتر می‌توانیم نیازهای اشخاص حقیقی و حقوقی را پوشش دهیم.
صمد کریمی در گفت‌وگو با «فارس» اظهار کرد: بازار ارز در همه کشورها بازار سازمان‌یافته‌ای نیست و بانک‌های مرکزی، سرمایه‌ای، توسعه‌ای و تجاری در این بازار هستند.
وی افزود: کاری که هم‌اکنون در حال انجام است یک بازار بین بانکی است و متقاضیان و دارندگان ارز از طریق سیستم بانکی به اهداف خود می‌رسند، بنابراین مکانیزم کاملا متفاوت از بورس ارز است.
سخنگوی مرکز مبادلات ارزی با بیان اینکه بورس ارز طرحی ابداعی برای حل برخی مشکلات بود، گفت: در گذشته بانک مرکزی، وزارت اقتصاد، سازمان بورس و وزارت صنعت، معدن و تجارت این طرح را بررسی کردند و در نهایت این طرح آسیب‌شناسی شد؛ اما فعالیت با این روش، به معنای کنار گذاشتن طرح بورس ارز نیست.
کریمی درخصوص اتاق معاملات ارزی اظهار کرد: طرح فعلی در قالب بازار بین ‌بانکی در حال شکل گرفتن است و راهکار مدیریت بازار هم همین است.وی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در آینده بورس ارز هم اجرایی شود، بیان‌ داشت: هر چقدر به سراغ روش‌هایی برویم که قبلا تجربه شده و امتحان خود را پس داده است، بهتر می‌توانیم نیازهای اشخاص حقیقی و حقوقی را پوشش دهیم.
سخنگوی مرکز مبادلات ارزی با بیان اینکه راهکاری که بانک مرکزی طراحی کرده به تایید مدیریت ارشد اقتصادی رسیده گفت: این طرح راهکار مناسبی است؛ بنابراین اگر این راهکار به درستی اجرایی شود و عمق بازار افزایش یابد دیگر نیازی به استفاده از راهکارهای دیگر نیست.
وی تصریح کرد: آنچه در دنیا به عنوان بورس ارز از آن یاد می‌شود، فیوچر ارز است که تنها 5 درصد از مبادلات ارز را در بر می‌گیرد؛ راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی براساس مختصات کلان اقتصادی، وضعیت بازار ارز و بازار پول است برای تامین گروه‌های 3، 4 و 5 است که این کالاها، کالاهای سرمایه‌ای هستند که در بخش تولید از آن استفاده می‌شود.

اطلاعاتی از فازهای بعدی مرکز مبادلات ارزی

کریمی با اشاره به استقبال متقاضیان از مرکز مبادلات ارزی افزود: با این سازوکار بازار شفاف شده و رانت ارز از بین خواهد رفت و در این چارچوب می‌توانیم به اهداف مدنظر برسیم.
وی خاطر نشان کرد: در فازهای بعدی نمایندگان دستگاه‌ها در محل سازمان خود کارهای مربوط به ارز را انجام خواهند داد. جریان اطلاعات بین سازمان‌ها در مورد ثبت سفارش، میزان ارز مورد نیاز و نوع کالا به صورت الکترونیکی انجام شده و خواهد شد.
وی تاکید کرد: براساس طراحی‌های صورت گرفته، دارندگان ارز می‌توانند ارز خود را در این بازار عرضه کنند و از این منابع می‌توانیم برای سایر بخش‌ها استفاده کنیم.
مرکز مبادله دارندگان و متقاضیان ارز امروز هم باز است.این مرکز هر روز از ساعت 8 صبح تا 14 و 30 دقیقه به متقاضیان رسیدگی می‌کند و تجار می‌توانند در این ساعت از روز شنبه تا چهارشنبه به این مرکز مراجعه کرده و به خرید و فروش ارز بپردازند.
غلامرضا قاسمی، مسوول اجرای طرح مبادلات ارزی با بیان اینکه استقبال در این چند روز بسیار خوب بوده، اظهار کرد: در روز اول مردم سوالات و ابهامات زیادی داشتند که خوشبختانه آنها را پاسخگو بودیم و می‌توان گفت متقاضیان با روال کار آشنا شده‌اند.
وی گفت: این مرکز به عنوان پنجره واحدی محسوب می‌شود که بعد از مدتی این کارها در بانک‌های عامل انجام خواهد شد.
مسوول اجرای طرح مبادلات ارزی افزود: در این مرکز اشکالات و مشکلات فنی ارسال اطلاعات از طریق سیستم پورتال ارزی برطرف شده و پس از آن کارها در بانک‌های عامل انجام می‌شود.بانک مرکزی اعلام کرد: روز گذشته نیز 14 میلیون دلار در مرکز، مبادله ارزی معامله شده است.
عکس: آکو سالمی