معاون وزیر نفت گفت: امیدوارم عرضه نفت خام در بورس انرژی از هفته آینده آغاز شود که در آن صورت به شکل محموله های پنج هزار بشکه ای و در مجموع یک میلیون بشکه خواهد بود.
علی کاردر روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، درباره زمان آغاز عرضه نفت خام در بورس، افزود: اکنون در حال بررسی و تهیه دستورالعمل عرضه نفت در بورس انرژی هستیم که در برخی موارد، بازنگری خواهد شد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت درباره تصمیم نهایی برای تسویه پول فروش نفت (مدل 20 درصد ریالی و 80 درصد ارزی که پیش از این مطرح شده بود) نیز اظهارداشت: دوباره در حال بررسی و بازنگری آن هستیم اما هنوز نهایی نشده است.
معاون وزیر نفت ادامه داد: نفت خام عرضه شده در بورس به صورت کامل برای صادرات اختصاص خواهد یافت.
** حمایت دولت از عرضه نفت خام در بورس
هرچند طرح عرضه نفت خام در بورس، بارها مطرح اما ناکام مانده است اما این بار با تاکید اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در میانه تیرماه امسال بر عرضه نفت خام در بورس به بخش خصوصی، بار دیگر توجهات به این طرح معطوف شده است.
جهانگیری در این باره گفت: نفت خام ایران در بورس داخلی عرضه خواهد شد و بخش خصوصی می تواند به طور شفاف نفت بخرد و صادر کند. تلاش ما این خواهد بود که برای کاهش فروش نفت کاری کنیم که شعار آمریکا را به شکست بکشانیم و دولت در این زمینه برنامه ریزی کرده است.
با عرضه نفت خام در بورس، بخش خصوصی می تواند به صورت شفاف در فروش و صادرات نفت خام مشارکت کند. در دوره گذشته تحریم ها، اقدام به واگذاری محموله های نفتی به اشخاصی مانند بابک زنجانی شده بود که هیچگاه پول فروش آن را به کشور بازنگردانند. زنجانی با وجود محکومیت به اعدام هنوز حاضر نشده است که بدهی حدود 2.5 میلیارد یورویی خود را تسویه کند.
با عرضه نفت خام در بورس انرژی که با سازوکار شفاف انجام می شود، امکان سوءاستفاده و جولان افرادی مانند بابک زنجانی وجود نخواهد داشت.
** ناکامی چند ساله ورود نفت خام به تالار بورس
به گزارش ایرنا، ایده راه اندازی بورس نفت نخستین بار در اواخر دهه 1370 و در چارچوب سیاست های برنامه سوم توسعه کشور مطرح شد.
هیات وزیران در سال 1386 ایجاد بورس نفت را به وزارت اقتصاد تکلیف کرد و به این ترتیب وزیر وقت اقتصاد که همزمان دبیر شورای عالی بورس نیز بود، سازمان بورس را به واگذاری عرضه فرآورده‌های نفتی و محصولات پتروشیمی در بورس کالای ایران موظف کرد.
با وجود همه چالش ها، در بیست و دوم تیرماه 1390 نفت خام با حضور معاون اول وقت رییس جمهوری روی تابلو معاملات بورس کالا رفت اما با شکست روبرو شد. نفت خام در این بازار در 9 مرحله دیگر عرضه شد و فقط در یک مرحله به فروش رفت.
از هفدهم فروردین 1393 نیز شرکت ملی نفت ایران با عرضه 2 هزار و 920 بشکه نفت خام در بورس انرژی به قیمت هر واحد سه میلیون و 60 هزار ریال، این طرح را دوباره آغاز کرد. این عرضه برای مدتی با فراز و نشیب بسیار ادامه یافت تا اینکه به علت کاهش استقبال خریداران، به بن بست خورد و متوقف شد.
با شکست عرضه نفت خام، مسوولان وقت سازمان بورس و اوراق بهادار به فکر ایجاد بستر جدیدی برای عرضه نفت خام در بورس انرژی افتادند.