معاون وزیر نفت با اشاره به تولید 20 میلیون و 500 هزار تنی محصولات پتروشیمی از صادرات شش میلیارد و صد میلیون دلاری این محصولات در شش ماهه نخست سال و لغو ممنوعیت صادرات محصولات پتروشیمی در جلسه وزیر نفت با مسوولان تنظیم بازار خبر داد.
به گزارش خبرنگار انرژی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عبدالحسین بیات که در نشست خبری سخن می گفت اظهار کرد: تا انتهای شهریور ماه امسال میزان تولید مجتمع‌های پتروشیمی 20 میلیون و 500 هزار تن بوده که بخشی بین مجتمعی مصرف می‌شود که ارزش شش میلیارد و صد میلیونی داشته است. همچنین بالغ بر پنج میلیون و 200 هزار تن از آن‌ها در بازارهای داخلی توسط سرمایه تکمیلی مصرف می‌شود.
وی همچنین درخصوص روند احداث خط لوله اتان و اتیلن مرکز اظهار کرد: قرارداد نهایی این پروژه با قرارگاه خاتم الانبیا به امضا رسیده ودر حال پیشرفت است، به گونه‌ای که فعالیت‌های مهندسی، تحصیل اراضی، راه اندازی جاده دسترسی و کانال خط لوله آن انجام شده است، همچنین بخشی از کالاهای آن خریداری شده وبخش دیگری نیز در دست ساخت قرار دارد. دراین پروژه اکثر فعالیت‌های مهندسی بویژه مهندسی ایستگاه‌ها به انجام رسیده و شرایط فعلی روند روبه رو رشدی را دارد.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با اشاره به پیشرفت فیزیکی 19 درصدی پروژه خط لوله اتان و اتیلن عنوان کرد: هر واحد پتروشیمی پس از اخذ مجوز اولیه و انعقاد قرارداد تجاری آن به مرحله تامین منابع مالی می رسد که از آن زمان بین 3.5 تا شش سال بسته به فرایند کاری پروژه اتمام آن به طول می‌انجامد. همچنین از این زمان 12 تا 18 ماه برای اتمام مرحله مهندسی پروژه اعم از پایه و تفصیلی و خرید آن زمان نیاز است تا پروژه مورد نظر به مرحله ساخت و نصب که در واقع آغاز عملیات اجرایی آن است برسد.
بیات ادامه داد: در این پروژه شاهد پیشرفت مناسبی بوده و بخشی از کالاهای مورد نیاز تهیه شده و در زمینه تامین منابع مالی نیز آن را به صندوق توسعه ملی معرفی کرده‌ایم و پرونده در بانک مرکزی در حال بررسی است که با تاییدیه آن، بانک عامل می‌تواند اجازه گشایش ال.سی را داده تا طرح به سرعت آغاز شود.
وی در خصوص چگونگی روند بازبینی ممنوعیت صادرات کالاهای پتروشیمی عنوان کرد: متاسفانه این اقدام بدون مشورت با دستگاه‌های ذیربط صورت گرفت واین درحالی است که واحدهای پتروشیمی وجود دارند که با واحدهای بالادستی خود زنجیره تولیدی را تشکیل داده که لحظه‌ای توقف در روند تولید و زنجیره آنان می‌تواند شرایط را به گونه‌ای برای آن ها تنگ کند که گاز کشور قطع شود.
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در ادامه تصریح کرد: به دلیل همین حساسیت در روزهای گذشته وزیر با معاونین وزیر صنعت، معدن و تجارت و ذینفعان جلسه ای را ترتیب داده ودر طی آن محدودیت‌ها از صادرات کالاها و محصولات پتروشیمی برداشته شده و به تنظیم صادرات به جای آن تاکید شده است که جزییات آن از سوی مسوولین وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام خواهد شد.
تامین ارز مورد نیاز واردات از محل صادرات
بیات در بخش دیگری از صحبت‌های خود با بیان این‌که واحدهای پتروشیمی و تولیدکنندگان در این صنعت حداقل تا سال 2020 میلادی تعهدات ارزی دارند، تصریح کرد: این واحدهای پتروشیمی برای پرداخت اقساط وام‌های دریافتی از بانک‌های خارجی، تامین تجهیزات، کاتالیست‌ها و ... از خارج به ارز نیاز دارند و باید برای این واحدها شرایط به گونه‌ای تنظیم شود تا بتوانند ارز مورد نیاز خود را از محل صادرات و مرجعی که هم اکنون در حال کارشناسی است تامین کنند که این اقدام کاملا در راستای تبعیت از فرمایشات و سیاست‌گذاری‌های مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت از تولید ملی است.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران ادامه داد: همچنین از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت تمهیداتی اندیشیده شده تا برای کمبود مواد اولیه بتوانند از واردات استفاده کرده وخوشبختانه در زمینه واردات هیچ تعرفه حمایتی وجود ندارد و از واحدهای پتروشیمی درخواست شده تا بتوانند از محل صادرات خود ارز مورد نیاز برای واردات محصولات مواد مورد نیاز خود را تامین کنند.
وظیفه‌ای برای کاهش قیمت محصولات پتروشیمی نداریم
وی با بیان این‌که وزارت نفت و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران وظیفه تنظیم و کاهش قیمت را ندارند عنوان کرد: از آنجا که دولت و وزارت نفت دغدغه عرضه محصولات پتروشیمی با قیمت منصفانه و عادلانه در راستای حمایت از صنایع تکمیلی داشته و به این صنایع به عنوان بخشی از زنجیره ارزش افزوده صنعت نفت و پتروشیمی می‌نگرد که بدون آن صنعت نفت یک صنعت ابتر خواهد بود.، در طی جلساتی موفق شدیم تا کارگروه تخصصی ویژه‌ای را در کارگروه تنظیم بازار راه اندازی کنیم تا با کارشناسی‌ها دقیق تمام امور مرتبط با عرضه و توزیع محصولات پتروشیمی را بررسی کرده و راه‌های تنظیم قیمت را به کارگروه تنظیم بازار پیشنهاد کنند و خوشبختانه پس از یک ماه از آغاز به کار این کارگروه شاهد اثرات مثبتی بوده‌ایم.
بیات با اشاره به این‌که برخی از واحدهای پتروشیمی خصوصی بوده و دولت در آن‌ها اجازه دخالت مستقیم نداده است تصریح کرد: به همه واحدهای پتروشیمی اعلام کرده‌ایم که مازاد نیاز ارزی خود را به اتاق مبادلات ارزی ارائه دهند تا دیگر واحدهای پتروشیمی بتوانند درآمدهای ارزی خود را از این طریق کسب کنند.
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در خصوص هلدینگ‌های صنعت پتروشیمی نیز اظهار کرد: تمامی هلدینگ‌ها دراین صنعت خصوصی بوده و سهام آن‌ها در اختیار بخش خصوصی است. اما از آنجا که در حال حاضر در فرایند قانونی نقل و انتقالات قرار داشته و در حال گذارندن مراحلی مانند افزایش سهم و اعتبار، پذیرش در بورس و برگزاری مجمع است هنوز بخش خصوصی به آن ورود پیدا نکرده است. این درحالی است که علیرغم خصوصی بودن آن‌ها با برگزاری جلسات متعدد سعی در اندیشیدن تمهیدات لازم برای جلوگیری از بی نظمی بوده‌ایم.
بیات در خصوص روند پیشرفت پروژه پتروکاویان عنوان کرد:این پروژه در مراحل پایانی راه اندازی بوده است به گونه‌ای که هم اکنون خوراک به این واحد تزریق شده اما به طور متوسط از هنگام تزریق خوراک تا رسیدن به محصول با کیفیت از یک تا شش ماه زمان نیاز داشته که بسته به هر واحد اولفینی متفاوت است. فاز اول این پروژه 97 درصد پیشرفت خود را سپری کرده که امیدواریم با رفع محدودیت‌های منابع مالی بتوانیم فاز دو را پس از اتمام فاز یک با برنامه ریزی دقیق آغاز کنیم.
تلاش برای بومی سازی 18 کاتالیست در سال 90
بیات با اشاره به این‌که برخی از کاتالیست‌ها برای تولید بنزین در بخش های پتروشیمی و پالایشگاه نفت به صورت مشترک استفاده می‌شوند تصریح کرد: در سال 90 برای بومی‌سازی 18 کاتالیست برنامه ریزی شد که اخیرا 4 مورد از آن‌ها آماده ارائه به سرمایه گذاران بخش خصوصی هستند که با علاقه و تمایل خود برای تجاری سازی و دریافت حق الامتیاز دانش فنی آن درخواست کرده بودند که با طرح در هیات مدیره در حال تنظیم قرارداد آن برای واگذاری به بخش خصوصی هستیم.
وی ادامه داد: در فرایند این پروژه‌ها یا مراکز پژوهش فن‌آوری ما پس از بومی سازی به تجاری سازی آن می‌پردازند که تاکنون خوشبختانه این مرکز به دستاوردهای خوبی در زمینه کاتالیست دسته یافته است. اما درحال حاضر سیاست گذاری‌ها عموما به گونه‌ای است که پس از گذراندن مراحل آزمایشگاهی و مقیاس نیمه صنعتی در پایلوت‌های مرکز پژوهش فن‌آوری آن را به سرمایه گذاران معرفی کرده تا هر یک از آن ها به تمایل خود در زمینه تجاری سازی آن اقدام کنند.
دستاوردهای جدید در تولید بنزین مجتمع‌های پتروشیمی
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در خصوص روند تولید، مصرف و صادرات بنزین در کشور عنوان کرد: در فرایند تامین بنزین مورد نیاز کشور به دستاوردهای ارزشمندی دست یافته‌ایم که پیش از آن نیز پیش بینی می‌شد به گونه‌ای که با موفقیت کسب شده در تولید بنزین قدرت انتخاب ما از حیث اقتصادی افزایش یافته که می توانیم براساس نبض بازار و یا درآمدزایی در بخش‌های مختلف انتخاب کنیم که در شرایط بازار جهانی صادراتی به تولید و فروش بنزین سوپر بپردازیم و یا محصولات آروماتیک را گسترش دهیم.
بیات در ادامه خاطرنشان کرد: تولید بنزین درکشور به گونه‌ای تنظیم شده که نیاز مصرف داخلی برای صنایع تکمیلی تامین شده و مابه التفاوت آن را با آنچه که صادر می کردیم از طریق شرکت پالایش و پخش تحویل دهیم، این در حالی است که تمام ظرفیت را به کار نگرفته‌ایم و از 17 تا 20 میلیون لیتر پتانسیل تولید بنزین در روز تنها حدود 10 میلیون لیتر نیاز به ما اعلام شده است.
وی در ادامه عنوان کرد: بخش عمده‌ای از پتروشیمی ها درآمد ارزیشان را بیش از یک سال است که تماما در اختیار شرکت‌های بالادستی خود قرار می‌دهند و دیگر درآمدهای ارزی نقل و انتقال پیدا نکرده ودر واقع جابه جایی کالا به کالا صورت می گیرد که پیشنهاد می شود این مدل موفقیت آمیز در کشور و در سیاست‌گذاری‌های کلان جاری و ساری شود چرا که در حال حاضر تراز تجاری کشور به گونه‌ای است که سالانه 45 میلیارد دلار درآمد ارزی و حدود 60 میلیارد دلار واردات داریم و این درحالی است که با اجرای این مدل در پتروشیمی در کوتاه مدت بیش از چهار میلیارد دلار از این روش درآمد ارزی پتروشیمی به کالا تبدیل شده است.
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در خصوص شرکت کالای پتروشیمی عنوان کرد: ارزیابی‌های دارایی این شرکت به انجام رسیده قیمت پایه آن در شورای عالی واگذاری به تصویب رسیده است و آگهی آن هم ابلاغ شده که امیدواریم با مشارکت گسترده این شرکت به قیمت واقعی خود خریداری شود.
وی تصریح کرد: برای تقویت و توسعه واحدهای متوسط پتروشیمی فرصت‌هایی را در عسلویه، ماهشهر و دیگر شهرک‌ها شناسایی کرده و یا درحال مطالعه هستیم و برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی با صندوق توسعه ملی برای تامین منابع سرمایه گذاران با آن‌ها وارد مذاکره شده‌ایم که این صندوق اعلام آمادگی کرده است.
بیات ادامه داد: برای واحدهای بالادستی، پایه ومیانی پتروشیمی مناطق ویژه‌ای مانند چابهار را در نظر گرفته‌ایم که از هم اکنون برای آن‌ها درحال برنامه ریزی هستیم. همچنین مسیر خط اتیلن غرب یا مرکز برای صنایع تکمیلی در حال مطالعه است. در بخشی از واحدهای بالادستی مشکل تامین خوراک وجود دارد اما برنامه‌ریزی ها به گونه‌ای است که براساس خوراکی که به صورت مطمئن از بخش بالادستی به ما داده می شود تصمیم گیری کرده و توسعه در صنایع پایه و میانی پتروشیمی بدون تامین خوراک صورت نخواهد گرفت.
مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران با بیان این‌که کمبود تامین خوراک در بخشی از واحدهای پتروشیمی قدیمی به دلیل افت طبیعی تولیدی آن ها صورت گرفته است، عنوان کرد: در بخش خوراک گاز برخی از واحدها دچار کمبود شده و مصرف کشور ما هنوز منفی است که امیدواریم با بهره برداری فازهای در دست توسعه پارس جنوبی مرز تولید گاز کشور به 1.4 میلیارد مکعب رسیده و تمامی کمبودهای واحدهای پتروشیمی جبران شود.
بیات با تاکید بر ضرورت استفاده پیمانکاران از حداکثر توان ساخت داخل در پروژه‌های خود تصریح کرد: درصد پیشرفت خط اتیلن غرب در فازهای اول و دوم به ترتیب بیش از 99 و 76 درصد بوده است که در فاز سوم نیز قرارداد تجاری آن را با پیمانکار منعقد کرده محل تامین منابع آن مشخص شده و درحال انعقاد قرارداد مالی آن برای تامین منابع هستیم.
مدیر عامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در ادامه تصریح کرد: فاز سوم پروژه خط اتیلن غرب شامل انشعاب خط لوله از همدان و انشعاب خط لوله اتیلن غرب در منطقه دنا بوده که واحدهای دهدشت، ممسنی، بروجن و کازرون را پوشش می‌دهد و بخش عمده از خوراکشان را از خط گچساران و 200 هزار تن را در سال از خط لوله اتیلن غرب تامین خواهند کرد.
وی در خصوص تحقق برنامه‌های صادرات کشور تصریح کرد:در شش ماهه اول سال 6.1 میلیارد دلار صادرات وجود داشت و با توجه به این که در سال جاری حدود 25 میلیارد دلار برنامه ریزی شده است اگر میزان بنزین تولید شده در کشور و بی نیازی از واردات آن محاسبه شود، شاخص ما از این میزان نیز بیشتر خواهد شد ودر غیر این صورت احتمال دارد که به هدف مورد نظر دست پیدا نکنیم؛ اما در خصوص بازارهای اروپایی تنها حدود 1.5 میلیارد دلار در سال صادرات متانول و برخی از انواع پلیمر به اروپا داشتیم که هم اکنون بازارهای جایگزینی بسیاری برای آن وجود داشته و کشورهای متعددی نیز درخواست خرید محصولات پتروشیمی ما را دارند.
بیات در خصوص میزان صادرات محصولات پتروشیمی به مناطق مختلف عنوان کرد: شبه قاره هند یکی از بازارهای هدف بوده که 13 درصد از صادرات را به خود اختصاص داده و حوزه چین،آسیای جنوب شرقی، اروپای غربی و شرقی، خاور دور و خاورمیانه به ترتیب 22، 23، 5، 18 و 19 درصد از صادرات محصولات پتروشیمی ایران را دریافت می‌کرده‌اند.