درآمدهای ارزی قربانی سود پالایشگاه‌ها

سید حمید حسینی در گفت و گو با خبرنگار روزنامه عصر اقتصاد در پاسخ به این که آیا تولید کنندگان قیر در انتظار افزایش نرخ ارز برای فروش محصولات خود هستند، گفت: نرخ دلار فایده ای برای تولید کننده های قیر ندارد، چرا که تولید کننده خوراک خود را هم به دلار دریافت می کند.
وی در ادامه گفت: مساله مهم این است که قیمت قیر در کشور های همسایه مانند عراق و ترکیه به شدت کاهش داشته است و ما با قیمت های کنونی توان رقابت با این رقبا را نداریم. از این رو گفته می شود که قیمت های تمام شده تولید کنندگان قیر در کشور ما اقتصادی نیست.
حسینی همچنین ادامه داد: قیر در پالایشگاه های عراقی به حدود 160 دلار رسیده است که اگر هزینه حمل و نقل آن را نیز به ترکیه در حدود 60 دلار در نظر بگیریم، می بینیم که تولید کننده عراقی می تواند با قیمت حدود 220 دلار به ترکیه قیر صادر کند. این در حالی است که قیمت قیر صادراتی تولید کنندگان ایرانی برای بازار ترکیه چیزی در حدود 350 دلار است.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی افزود: بازار کشور های همسایه با وجود رقبا و این که قیمت ها سقف مشخصی دارند از دست تولید کنندگان ایرانی خارج شده است. چرا که بازار تا خود را با این قیمت ها تطبیق دهد، مدت زیادی طول می کشد.
وی اضافه کرد: البته این مساله به این صورت نخواهد بود که صادرات قیر ایران متوقف شود، بلکه یه این معنی است که در مدت زمانی مشخص مثلا چند ماه، خریداری برای قیر ایران وجود نخواهد داشت و بخشی از بازار را از دست خواهیم داد.
حسینی با اشاره به این مساله که حدود 15 درصد تولید پالایشگاه های کشور قیر است، اظهار کرد: اگر مخازن قیر پالایشگاه های کشور پر شود، این پالایشگاه ها مجبور خواهند شد که تولید خود را متوقف کنند.
وی افزود: بر این اساس دولت باید با در نظر گرفتن شرایط خاص تصمیم بگیرد که روش محاسبه نرخ خوراک را تا حدودی تغییر دهد. این فرمول که سال ها کار کرده است، در شرایط فعلی نمی تواند نیازهای تولید کنندگان را برای تعیین قیمت نهایی محصولات خود مرتفع کند از این رو دیده می شود که بخشی از بازار از دست رفته است.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی اظهار کرد: دولت باید در این مساله دخالت کند و اختیار تمام صنایع پایین دستی را نباید به پالایشگاه ها بسپرد.
به گفته حسینی: پالایشگاه ها به سود 7 درصدی خود اعتراض دارند این در حالی است که تولیدکنندگان قیر سودی در حدود 3 درصد برای فروش خود به دست می آورند. علاوه بر این پالایشگاه ها بدون هیچ زحمتی محصولات خود را به فروش می رسانند. این در حالی است که در برخی از مواقع سود کم تر از 3 درصد نیز می شود.
وی ادامه داد: اکثر فرآورده های کشور به دلیل بالا بودن نرخ خوراک با مشکلاتی مواجه شده اند. برای مثال تولید پارافین و قیر به دلیل وجود این قبیل مسائل با مشکلاتی جدی رو به رو شده است. این در حالی است که آمار صادراتی از طریق گمرک منتشر نمی شود که میزان فروش محصولات مشخص شود.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی افزود: با وجود این ابهامات نگرانی ها در خصوص از دست رفتن صادرات، درآمدهای ارزی کشور، اشتغال و همچنین بخشی از بازار ها به دلیل تصمیمات موجود افزایش یافته است.
وی در پاسخ به این پرسش که چه ساز و کاری می تواند وضعیت قیمت گذاری خوراک را بهبود بخشد، گفت: برای مثال قیمت بنزین در بورس انرژی با توجه به این که ما به بازار کشورهای همسایه نیاز داریم، در برخی از مواقع اختلاف قابل توجهی با فوب خلیج فارس پیدا می کند و در بعضی موارد به 15 درصد کمتر از این قیمت ها می رسد.
حسینی ادامه داد: بنابر این می توان دریافت که پالایشگاه ها مجبور نیستند که فقط 5 درصد پایین تر از فوب خلیج فارس بفروشند. از این رو پالایشگاه ها می توانند از تخفیف هایی که در خرید نفت دریافت می کنند تا حدودی قیمت ها را کاهش دهند.
وی همچنین اظهار کرد: فرآورده های مختلفی صادر می شود که این میزان می تواند ماهانه حدود 1.5 میلیارد دلار برای کشور درآمد داشته باشد. در کنار این، حدود 20 میلیارد دلار نیز در سال درآمد صادرات پتروشیمی است. از این رو می توان دریافت که صادرات فرآورده های نفتی و محصولات پتروشیمی می تواند کل نیازهای ارزی کشور را تامین کند.
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی بیان کرد: بنابر این نباید با تصمیم های نادرست این حجم از درآمد را به خطر بی اندازیم.
حسینی همچنین در خاتمه گفت: در شرایط حاضر برای مثال دیده می شود که یک روز قیمت مازوت 510 دلار و یک روز 330 دلار است. در چنین شرایطی نمی توان با در نظر گرفتن قیمت های یک هفته و قرار دادن آن ها در فرمول قیمت های نهایی را تعیین کرد و باید از فرایند عاقلانه تری برای قیمت گذاری خوراک استفاده کرد.