ائتلاف سازنده یا رقابت کشنده در صادرات فرآوردههای نفتی؟

برند سازی مشترک یا ائتلاف استراتژیک شرکت ها برای سهم بیشتر بازار و جلوگیری از سو استفاده بعضی مشتریان، که حداقل 18 مورد موفق آن در سطح جهان دیده شده است، جز استراتژی های مدیریتی می باشد که شاید در شرایط رکود فعلی و نوسانات شدید بازار، راه نجات صادرات فرآورده های نفتی ایران باشد. وضعیت نابسامان کنونی صادرات کشور، تقریبا بر هیچ کس پوشیده نیست .کاهش بی سابقه صادرات مواد نفتی، موانع بیشمار پیش روی صادرات از جمله از بین رفتن روابط و اعتماد بازارهای بین المللی ، دشواری های جابجایی پول و موارد بسیاری از این دست عرصه را هرروز برای صادرکنندگان ایرانی تنگ تر می کند، در این شرایط سخت بازار، استراتژی‌های پیشرو سه وضعیت را برای آینده شرکت ها ایجاد خواهد کرد.

یک) انفعال شرکت ها و خروج از بازار، که در صورت ادامه پیدا کردن این وضعیت، ضربه های مهلکی به بدنه اقتصاد کشور در طولانی مدت وارد خواهد کرد که در حال حاضر نیز شاهد شروع این روند هستیم

دو) رقابت منفی تولیدکنندگان و صادرکنندگان، برای حضور در بازار که بیش از پیش باعث تخریب نام ایران ، محصولات و برندهای ایرانی خواهد شد و صادرات را سخت تر خواهد کرد و موجب سو استفاده برخی خریداران و کاهش منافع ملی کشور خواهد شد.

سه) ائتلاف استراتژیک شرکت ها که برای حفظ و ایجاد آرامش در بازار که در وضعیت جاری بهترین و پرمنفعت ترین تصمیم برای صنعت و صادرکنندگان خواهد بود.

وقتی که برندها با یکدیگر وارد ائتلاف استراتژیک می شوند؛ هر دو خود را زیر سقف مشترکی قرار می‌دهند که علاوه بر روال بازرگانی مشترک می‌توانند بصورت کمپین های کوتاه یا بلند مدت از مزایای آن استفاده کنند. جالب ترین ائتلاف استراتژیک در سال 2006 بین دو برند مطرح ورزشی «نایک» و برند فناوری اطلاعات «اپل» رخ داد که در نهایت محصول مشترک جدید بعنوان Nike+ را ایجاد کردند. هر دو شرکت که از سال 2000 در حال همکاری مشترک بودند در سال 2006 تصمیم به ایجاد این ائتلاف کردند و این ائتلاف باعث ایجاد سهم بازار بیشتر برای هر دو شرکت شد. نمونه های موفق دیگر ائتلاف استراتژیک مابین شرکت ها در جهان از جمله Amazon & American Express ، Apple & Mas‌terCard ، BMW & Louis Vui‌t‌ton و GoPro & Red Bull خواندنی می باشند. همچنین می‌توان از کارتل‌های اقتصادی نام برد که نمونه‌ای از ائتلاف میان تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان هستند که تصمیم می‌گیرند بر قیمت‌ها یا وضعیت عرضه کالا تأثیر گذار باشند. گاهی کارتل‌ها مشخصا در زمینه کنترل قیمت‌ها فعالیت می‌کنند که این مدل را هم در دنیا به اسم Price Ring می‌شناسند. یک نمونه بارز از کارتل‌ها که همه ما با آن آشنا هستیم اوپک است که در سطح کلان بر تنظیم قیمت نفت تأثیرگذار است. البته نباید از این نکته غافل شویم که کارتل‌ها تنها در صورتی موفق هستند که روی کالایی دست بگذارند که جایگزینی نداشته باشد. در غیر این صورت تلاش تولیدکنندگان عضو کارتل برای بالا نگه داشتن قیمت منجر به از دست دادن بازار خواهد شد. بنابراین اتحاد شرکت‌ها می‌تواند به نتایج مثبتی در بازار به طور کلی منجر شود.  اگر که قیمت همچنان رقابتی باشد. یک نمونه اتحاد را می‌توان در قراردادی میان اپل و گوگل در سال 2015 دید که این دو شرکت تصمیم گرفتند برای جلوگیری از بالارفتن حقوق کارمندانشان از استخدام کارمندان یکدیگر خودداری کنند. در شرایط کنونی کشور؛ که به گفته عضو هیات رییسه اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت و گاز و پتروشیمی آقای وحید شیخی؛ از 375 کارخانه تولید قیر در کشور تنها حدود 35 کارخانه فعال هستند و نوسانات شدید سه ماه اخیر بازار قیر، باعث شده است تا صادرات بسیاری از کارخانجات و شرکت های بازرگانی به مرز صفر برسد، به نظر می رسد، تنها راه برون رفت از وضعیت موجود، ائتلاف استراتژیک شرکت ها و داشتن وحدت رویه در قیمت ها و شرایط اعلامی به مشتریان باشد، در غیر اینصورت، بسیاری از مشتریان از شرایط موجود استفاده کرده و با ایجاد تفرقه میان بازرگانان و تولیدکنندگان ایرانی سعی خواهند کرد که حتی به ضرر منافع ملی کشورمان، محصولات ایرانی را با کمترین قیمت خریداری کنند.