وزارت صمت دست پالایشگاههای میانی برای تصمیمگیری و مدیریت عرضه خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی کشور بهصورت عرضه قطرهچکانی در بورس را باز گذاشته است که نتیجهای جزخام فروشی ندارد.
حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی در گفتگو با خبرنگار جهان اقتصاد بابیان اینکه تسری مزیت خوراک و رفع حبس امتیاز خوراک توسط پالایشگاههای میانی و جاری شدن آن به صنایع پاییندستی نفت مانع ایجاد رانت و جلوگیری از خام فروشی خواهد بود اظهار کرد: بر اساس مصوبه کارگروه اقتصادی هیئت دولت در سال ۸۷ ، قیمت لوب کات که خوراک اصلی شرکتهای روغنسازی است، با ضریب وابستگی 15/1 نسبت به قیمت نفت کوره ۱۸۰، تعیین و از آن سال تاکنون این مکانیزم قیمتگذاری برای پالایشگاههای روغنسازی بهعنوان مزیت خوراک باقیمت و سهمیه مشخص جاری و ساری شده است .
وی تصریح کرد: اما در دستورالعمل دفتر برنامهریزی تأمین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صمت، تسری امتیاز خوراک به صنایع پاییندستی مغفول مانده و به دلیل عدم ارائه تعریف درست از یک زنجیره تولید،این دستورالعمل، دست پالایشگاههای میانی را برای تصمیمگیری و مدیریت عرضه خوراک موردنیاز واحدهای تولیدی کشور بهصورت عرضه قطرهچکانی در بورس باز گذاشته است که نتیجهای جز افزایش بیرویه و نامشخص بودن قیمت مواد اولیه صنایع پاییندستی دربرنداشته است .
سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی افزود: با توجه به اینکه اصلاح رویه قیمتگذاری خوراک پالایشگاههای میانی و تعیین مکانیسم و میزان و سهمیه اختصاصی پالایشگاههای موصوف با درخواست و پیگیریهای این اتحادیه صورت گرفته و به مرحله اجرا گذاشتهشده است، لذا تسری مزیت خوراک و رفع حبس امتیاز خوراک توسط پالایشگاههای میانی و جاری شدن آن به صنایع پاییندستی مانع ایجاد رانت و جلوگیری از خام فروشی خواهد بود.
وی تاکید کرد: بخش خصوصی صنایع پاییندستی درخواست عرضه تمامی انواع روغنپایه و اسلک وکس توسط پالایشگاه روغنسازی را در بورس دارد، و در غیر این صورت تنظیم بازار محقق نشده و استفاده از ابزار بورس به شیوه کنونی بههیچعنوان قابلیت کنترل، نظارت مستمر و همچنین پایش فعالیت خریداران و فروشندگان را ایجاد نکرده و نخواهد کرد .
وی گفت: در صورت تسری امتیاز خوراک به صنایع پاییندستی نیز واحدهای تولیدی نسبت به خرید منظم خوراک عرضهشده از پالایشگاههای روغنسازی اقدام کرده و بازرگانان و تجار حرفهای نیز بر اساس مکانیسم مشخصشده امکان خرید مازاد عرضه از طریق بورس را داشته و کشور از تواناییهای آنها در توسعه صادرات بهرهمند خواهد شد .
حسینی خاطرنشان کرد: واحدهای پاییندستی به لحاظ عدم دسترسی به خوراک مورد نیاز خود با قیمت و مقدار مشخص و مستمر، دچار آسیب و زیان شده، مسیر را برای خامفروشی پالایشگاههای روغنسازی هموار دانسته و از سوی دیگر نیز مجوز رسمی برای صادرات یارانه ای تولید کشور و اتلاف امتیاز خوراک صنایع پاییندستی توسط پالایشگاه روغنسازی از طریق صادرات مستقیم مواد اولیه صنایع داخلی بهصورت خام و بدون تبدیل به کالای با ارزشافزوده برای صادرات به پالایشگاههای مذکور اعطا شده است و این رویه طی دوازده سال گذشته سرمایه کشور را در جهت رونق تولید خریداران خارجی قرار داده است .
حسینی در ادامه به مشکلات واحدهای تولیدی پارافین و نحوه تنظیم بازار خوراک «اسلک وکس» توسط پالایشگاههای روغنسازی و تعیین قیمت این خوراک پرداخته و گفت: واحدهای تولیدکننده پارافین با توجه به مدیریت عرضه خوراک توسط پالایشگاه روغنسازی در بورس و همچنین عرضه مستقیم این خوراک در بازار صادراتی، با مشکل همیشگی تأمین خوراک مواجه هستند و با توجه به اینکه الزام قانونی برای عرضه کامل تولید «اسلک وکس» در بورس کالا وجود دارد اما تولیدکنندگان این محصول در طی این ماهها به این دستورالعمل پایبند نبودهاند.
حسینی، ضمن انتقاد از بیتفاوتی پالایشگاههای روغنسازی نسبت به فرمولهای مصوب شورای عالی رقابت، خواستار اجرای مصوبات شورای رقابت توسط عرضهکنندگان و شرکت بورس شده و عرضه صددردرصدی خوراک واحدهای تولیدی ازجمله روغنپایه و «اسلک وکس» در بورس کالای ایران باهدف جلوگیری از مدیریت عرضه را در تأمین و رفع بخشی از مشکلات واحدهای تولیدی صنایع پاییندستی نفت لازمالاجرا دانست .