نفت خبر" در گفت‌وگو با دکتر حمید حسینی، تحلیلگر حوزه‌ی نفت و انرژی به ابعاد تأثیرات انتخابات ریاست
جمهوری پیش رو بر بخش اصلی اقتصاد ایران یعنی صنعت نفت پرداخته است:
نقش انرژی در انتخابات
ریاست جمهوری آتی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
* بی‌تردید نفت یکی از موضوعات بحث‌برانگیز انتخابات امسال خواهد
بود. ازیک‌طرف حامیان دولت، گسترش تولید گاز و راه‌اندازی حدود ۱۲ پالایشگاه
گازی، راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس و صادرات بنزین، تکمیل پروژه‌های پارس
جنوبی، خط لوله گوره- جاسک و افزایش تولید پتروشیمی را به‌عنوان کارنامه‌ی مثبت
معرفی می‌کنند. از سوی دیگر جناح مخالف دولت روی بحث‌های پرسنلی نفت، صادرات نفت و
انتقادات به شیوه‌های مدیریتی نفت و مسئله حضور بخش خصوصی، انتقاداتی دارد.
درمجموع بحث نفت در رقابت‌های انتخاباتی پیش رو داغ خواهد بود.
انتظارات اصلی از دولت بعدی
در حوزه‌ی نفت چیست؟
* به نظر می‌رسد عموم انتظارات به
رفع تحریم و تسهیل شرایط فروش نفت ایران برمی‌گردد. انتظار می‌رود تولید نفت به
حدود سه میلیون و هشتصد هزار بشکه بازگردد و صادرات نفت با قدرت آغاز شود. همچنین
امید آن می‌رود که بحث بهینه‌سازی مصرف سوخت به‌واقع عملی شود. مردم بی‌شک انتظار دارند در خصوص هدفمندسازی یارانه‌ها و دونرخی
بودن سوخت اقدام شود.
مشخصاً دولت جدید در عرصه
جذب سرمایه‌گذار خارجی و تعامل با جهان چه اقداماتی را می‌بایست مدنظر قرار دهد؟
* انتظار می‌رود دولت سیزدهم ایده
تعامل با جهان و جذب سرمایه‌گذاری و تکنولوژی و دانش فنی خارجی در راستای توسعه
صنعت نفت کشور و افزایش ضریب بازیافت را دنبال کند. این موضوع هم بی‌تردید از موضوعات
چالش‌برانگیز در انتخابات پیش روست. عده‌ای اعتقاد دارند که همه پروژه‌ها را با هر
ضریب بازیافتی حتی پنج‌درصدی(مانند پروژه‌های غرب کارون) باید به شرکت‌های داخلی
واگذار کرد. عده‌ای بشدت علاقه‌مندند که پای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به ایران
باز شود که قطعاً منافع عده‌ای را برآورده نمی‌کند.
یکی از حوزه‌هایی که در عرصه‌ی تعامل با جهان و حضور شرکت‌های
خارجی تحت تأثیر قرار می‌گیرد، حوزه‌ی پیمانکاری‌های بزرگ است که اکنون در اختیار
قرارگاه‌ها و شرکت‌های حاکمیتی است. در صورت حضور شرکت‌های جهانی، این شرکت‌های
حاکمیتی به‌تدریج کنار رفته و طرف‌های خارجی با شرکت‌های متوسط ایرانی وارد کار می‌شوند.
لذا مخالفان برجام می‌دانند که در صورت تحقق برجام متضرر می‌شوند.
درصورتی‌که برجام محقق شود شرکت نفت به‌طور مستقیم با شرکت‌های
بزرگ نفتی وارد همکاری می‌شود. در زمینه گاز مایع و محصولات پتروشیمی هم همکاری
شرکت‌های داخلی و خارجی، مستقیم شده و حوزه‌ی کاری برای تجار نفت و گاز و پتروشیمی
محدود می‌شود. این وضعیت در مورد فعالیت‌ها و محصولات معدنی هم رخ می‌دهد؛ به‌این‌ترتیب
که شرکت‌های چندملیتی با تحقق برجام به ایران آمده و در رقابتی تنگاتنگ با تجار
داخلی، قطعاً توازن قوا به سود طرفی خواهد بود که دسترسی بهتری به بازار و شناخت
دقیق‌تری از نیاز مشتری دارد و قادر است فاینانس کند.
دولت سیزدهم لازم است چه
فرایندهایی را در حوزه‌ی منابع انسانی نفت به کار گیرد؟
* حوزه‌ی منابع انسانی یکی از حوزه‌های
چالش‌برانگیز نفت است؛ بدنه‌ی کارکنان این حوزه نارضایتی‌هایی دارند و لازم است در
این زمینه‌ها اقدامات لازم صورت گیرد. اگر تحریم‌ها برداشته‌شده و پرسنل صد و سی
چهل‌هزارنفری نفت بتوانند با تمام توان کار کنند و چرخه‌ی ورود و خروج نیروها در
این ساختار متعادل شود، صنعت نفت کشور نیز با موفقیت‌های روزافزونی مواجه خواهد
شد. درعین‌حال لازم است بحث رفاهی نیروهای نفت که طی این سال‌ها کمتر موردتوجه
قرارگرفته، به‌طورجدی لحاظ شود تا از خروج نیروهای متخصص نفتی به خارج از کشور جلوگیری
به عمل آید.
با توجه به شعار امسال،
دولت جدید چگونه می‌تواند در حوزه‌ی انرژی، مانع زدایی از تولید را محقق سازد؟
·
یکی از موانع
جدی، توسعه نامتوازن بخش نفت و گاز و پتروشیمی است که این خود، ناشی از فقدان نظام
تنظیم مقررات (نظام رگلاتوری) است. صنایعی مانند نفت و گاز و پتروشیمی که صنایعی
زنجیره‌ای است، شدیداً به یک نظام رگلاتوری نیاز دارد تا بتواند بخش‌های مختلف را
هماهنگ کند. فقدان این مهم، یکی از موانع توسعه بخش انرژی است. دولت اگر تخفیف‌هایی
در خوراک صنایع اعمال می‌کند، باید نظامی باشد که این تخفیف‌ها و هر نوع تسهیلاتی
را بین بخش‌های مختلف به‌صورت متوازن تسری دهد تا انگیزه برای حضور در صنایع پایین‌دستی
نفت وجود داشته باشد. مانع زدایی اصلی در حوزه نفت، احیا و اعمال نظام رگلاتوری
است.