در حالی سالانه میلیونها مترمکعب گاز همراه میادین نفتی در فلرها سوزانده میشود که این ترکیبات باارزش خوراک واحدهای پتروشیمی محسوب میشود و این واحدها آمادگی دارند با تشکیل سندیکاهایی برای مهار این گازها سرمایهگذاری کنند.
مجتمعهای پتروشیمی خوراک مایع در سالهای اخیر با مشکل جدی کمبود خوراک مواجه بودهاند و به همین دلیل بسیاری از آنها به خصوص پیش از تلاطمات ارزی روی مرز سود و زیان حرکت کردهاند یا زیانده بودهاند.این در حالی است که به صورت بالقوه راهکارهای کاملا اقتصادی و قابل قبولی برای تامین این نوع خوراک و تنوع بخشی به محصولات پتروشیمی کشور وجود دارد.
رمضان اولادی، مدیر برنامهریزی و توسعه شرکت ملی پتروشیمی در گفتوگو با فارس در پاسخ به پرسشی درباره برنامه شرکت ملی پتروشیمی برای تأمین کمبود خوراک پتروشیمیها گفت: «در این باره جلسات مستمری با معاونت برنامهریزی وزارت نفت داریم تا اطلاعات کافی درباره بالادست صنعت نفت داشته باشیم و بر آن اساس برنامهریزی کنیم تا برنامهریزی و طراحیها واقعی و بر اساس امکانات باشد.»
وی افزود:« آقای وزیر دستور دادهاند حتما اطلاعات مورد نظر را دریافت کنیم و بر این اساس جلسات منظم دو هفته یکبار با معاونت برنامهریزی داریم.»
بر این اساس این گزارش یکی از خوراکهای با ارزش این پتروشیمیها گازهای همراه میادین نفتی است که در اغلب مناطق نفت خیز کشور در جنوب و جنوب غربی در فلرها سوزانده میشود. ارزش اقتصادی ترکیبات این گازها به حدی زیاد است که از آنها به بنزین وحشی یاد میشود.
با این حال و با وجود نیاز پتروشیمیها در کنار ارزش اقتصادی بالای این گازها، تا کنون اقدامات جدی و برنامهریزی کاملی برای مهار آنها در شرکت ملی نفت انجام نشده است چنانکه پروژه NGL سیری عملا تنها پروژه از این دست در میادین دریایی کشور محسوب میشود و با وجود گذشت زمان زیادی هنوز به بهره برداری نرسیده است.
در واقع مدتها است پتروشیمیها آمادگی دارند برای تامین خوراک مورد نیاز خود برای ایجاد واحدهای NGL جمعآوری گازهای با ارزش همراه نفت به خصوص در خوزستان سرمایهگذاری کنند اما شرکت ملی نفت پیش از این به دلیل حاکمیت نگاه بخشی غیر قابل دفاع چنین اجازهای به آنها نداده بود.
شرکت ملی نفت با توجه به سودآوری جمعآوری گازهای همراه اجازه بهره برداری از آن را به دیگران اعطا نمیکرد و در عین حال به دلیل در اولویت قرار نداشتن این پروژهها خود نیز روی آنها سرمایهگذاری نمیکرد. به این ترتیب برای مدتی طولانی گازهای با ارزش محبوس در میادین نفتی در فلرها میسوخت و از آن جز آلودگی زیستمحیطی چیزی بر جای نمیماند.
با این حال ظاهرا به نظر میرسد این سیاست غلط و مضر قدیمی شرکت ملی نفت تغییر کرده است و پتروشیمیها به صورت محدود اجازه یافتهاند در پروژه های NGL سرمایهگذاری کنند. چنانکه چندی پیش ظریفکار مدیرعامل پتروشیمی بندر امام در گفتوگو با فارس از سرمایهگذاری و تامین فاینانس این مجتمع بزرگ پتروشیمی برای ایجاد واحد NGL 3200 در مناطق نفت خیز جنوب کشور خبر داد. اولادی در این باره اظهار داشت: «موضوع بعدی در تامین خوراک 3200 NGL است که پتروشیمی بندر امام به دلیل کمبود خوراک NF هم در سرمایهگذاری و هم در اجرای آن مشارکت کرده است.»
پتروشیمی بندر امام 3 واحد NF دارد که لااقل یکی از آنها بدون این خوراک به طور کامل از سرویس خارج خواهد شد. قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا اجرای پروژه NGL3200 را بر عهده گرفته است.
در عین حال سایر پتروشیمیها نیز به جد علاقهمند به سرمایهگذاری در مهار گازهای همراه نفت و استفاده از آن به عنوان خوراک هستند، چنانکه رمضان اولادی مدیر برنامه ریزی و توسعه شرکت ملی پتروشیمی از تشکیل سندیکایی برای این کار بین مجتمعهای پتروشیمی خبر میدهد.
وی در این باره تصریح کرد: «ما اعلام کردهایم برای NGLهای بعدی در خوزستان یعنی NGL های 1700 ، 2300 و 2400 آمادگی داریم سرمایهگذاری کنیم تا بخشی از کمبود خوراک به ویژه در منطقه ویژه ماهشهر برطرف شود.»
اولادی توضیح داد: «شرکتهایی که در منطقه ویژه ماهشهر مستقر هستند و به خوراک نیاز دارند در ایجاد NGLها و جمعآوری گازهای همراه نفت مشارکت میکنند و شرکت ملی پتروشیمی رأسا اقدام به سرمایهگذاری نمیکند.»
وی اضافه کرد: «چه پتروشیمیهای عضو هلدینگ خلیج فارس و چه شرکتهایی مانند مارون و امثال آن سندیکایی تشکیل میدهند و در جمعآوری گازهای با ارزش همراه نفت سرمایهگذاری میکنند.»
بر این اساس به نظر میرسد با نظر مثبت وزیر نفت و هیئت مدیره شرکت ملی نفت شرکتهای پتروشیمی که گردش مالی کلانی دارند و در عین حال نیاز آنها به خوراک جدی است آمادگی و توان سرمایهگذاری برای مهار این گازهای با ارزش و خاموش کردن شعله سوزان فلرهای میادین نفتی را در اختیار داشته باشند. شعلههایی که عملا روزانه میلیونها لیتر بنزین بالقوه را در خود سوزانده و به هوا میفرستند.