بانک ملی پاکستان برای تامین اعتبار پروژه خط لوله گاز ایران و پاکستان اعلام آمادگی کرد.
عدنان عادل‌الحسین، نایب‌رییس بانک ملی پاکستان گفت: خط لوله گاز ایران- پاکستان یک پروژه بزرگ بوده و برای تامین اعتبار آن به یک کنسرسیوم از بانک‌ها احتیاج است و در صورتی که ما از بانک دولتی پاکستان بخشنامه دریافت کنیم، بخشی از این کنسرسیوم خواهیم بود.
در همین حال پایگاه اینترنتی «نشنال ترک» گزارش داد که پاکستان و ایران با نادیده گرفتن فشارهای شدید از سوی آمریکا و دیگر قدرت‌های جهان، کار احداث خط لوله گاز ایران-پاکستان را در ژانویه 2013 آغاز خواهند کرد.
شبکه تلویزیونی جئو تی وی پاکستان به نقل از معاون وزیر نفت ایران گزارش داد که کار احداث خط لوله گاز ایران- پاکستان ظرف چند هفته آینده شروع خواهد شد.
جواد اوجی، رییس شرکت ملی گاز ایران و معاون وزیر نفت ایران گفت: اسلام‌آباد کار احداث خط لوله گاز را در خاک خود در ماه ژانویه شروع می‌کند و بانک‌های ایرانی منابع مالی این پروژه را تامین خواهند کرد. شرکت‌های ایرانی پس از دستور رییس‌جمهور ایران کار این پروژه را تسریع کرده‌اند.
این خط لوله 1300 مایلی باعث کاهش بحران انرژی شدید پاکستان خواهد شد. ایران از طریق این خط لوله روزانه 750 میلیون فوت مکعب از گاز میدان فراساحلی پارس‌جنوبی را در 25 سال آینده به پاکستان انتقال خواهد داد.
بر اساس گفته‌های مقامات، اگر کار احداث این پروژه یک میلیارد و 600 میلیون دلاری در خاک پاکستان تا ژانویه آغاز شود، انتظار می‌رود گاز ایران تا سال 2015 به پاکستان منتقل شود.
پروژه خط لوله گاز که در سال 1996 بحث آن مطرح شد، ابتدا قرار بود که با طی یک مسیر 1620 مایلی از ایران به هند برسد و به خط لوله ایران- پاکستان-هند (صلح) معروف بود اما هند تحت فشارهای شدید آمریکا در سال 2009 از حضور در این پروژه انصراف داد از این رو در حال حاضر این پروژه به خط لوله ایران- پاکستان معروف است.
به گفته کارشناسان، پاکستان تنها 30 درصد گاز موردنیاز خود را تولید می‌کند و برای تامین برق مورد نیاز خود به شدت به گاز ایران نیازمند است.
قمر زمان، وزیر اطلاع‌رسانی پاکستان گفته است که دولت پاکستان پروژه خط لوله گاز ایران- پاکستان را با وجود مخالفت‌های برخی کشورها تکمیل خواهد کرد. وی گفت: دولت ما با وجود فشارهای جهانی قراردادی را با ایران برای واردات گاز امضا کرده و کشور ممکن است با برخی از مشکلات در زمینه دریافت وام‌های خارجی برای اجرای این پروژه مواجه شود اما دولت این پروژه عظیم را به هر قیمتی که شده دنبال خواهد کرد و به موقع آن را به پایان خواهد رساند.
در همین حال عاصم حسین، وزیر نفت پاکستان نیز گفته است که پروژه خط لوله ایران- پاکستان تا پایان سال 2014 طبق برنامه به پایان خواهد رسید.
همچنین حنا ربانی‌کهر، وزیر امورخارجه پاکستان نیز تاکید کرده که این خط لوله طبق چارچوب زمانی تعیین شده تکمیل خواهد شد.
عربستان صلح نمی‌خواهد
در همین حال دیروز یک منبع آگاه گفت: عربستان و آمریکا مسببان اصلی تاخیر امضای تفاهمنامه احداث خط لوله صلح در خاک پاکستان هستند.
یک منبع آگاه در گفت‌وگو با فارس ضمن اشاره به تاخیر در امضای قرارداد احداث خط لوله صلح در خاک پاکستان گفت: پس از بررسی‌هایی مشخص شد که عربستان و آمریکا برای تاخیر در احداث این خط لوله در خاک پاکستان تاثیرگذار بوده‌اند.
وی ادامه داد: عربستان در طول مدتی که ایران سعی داشت با پاکستان برسر احداث خط لوله صلح در خاک این کشور به توافق برسد از طریق رایزنی‌هایی با برخی از مسوولان پاکستانی سعی کرد تا این کشور را متقاعد کند که نیازی به گاز ایران ندارد و در ازای آن هر مقدار نفت می‌خواهند حاضر است در اختیارشان قرار دهد.
این مقام مطلع تصریح کرد: از طرفی نیز آمریکا با رایزنی با برخی از مسوولان پاکستانی از جمله وزیر دارایی و مالیه پاکستان موجب شد تا امضای این تفاهمنامه با تاخیر چند هفته‌ای روبه‌رو شود.
وی خاطرنشان کرد: دو هفته قبل وزیر امورخارجه عربستان از وزیر امور خارجه پاکستان به منظور مذاکرات فوری در مورد متقاعد کردن اسلام‌آباد برای کناره‌گیری از روابط تجاری با تهران دعوت کرده بود.
ایران هم آماده سرمایه‌گذاری است
ایران قصد دارد برای پیشرفت احداث خط لوله صلح در خاک پاکستان 500 میلیون دلار سرمایه‌گذاری کند که 250 میلیون دلار از این مبلغ به صورت تسهیلات و 250 میلیون دلار نیز از طریق بانک‌های تجاری و بخشی هم از طریق تامین تجهیزات صورت می‌گیرد.
از طرفی نیز پاکستان توافق کرده است که مابقی هزینه مورد نیاز احداث این طرح نیز از طریق درآمد مالیاتی تامین شود تا بتواند این خط لوله را تا موعد مقرر به بهره‌برداری برساند.
هم‌اکنون شرکت آلمانی ILF کار طراحی مهندسی این خط لوله را در خاک پاکستان به اتمام رسانده و طبق برآوردهای اولیه انجام شده، هزینه تکمیل این پروژه بین 2/1 تا 5/1 میلیارد دلار تخمین زده شده است.
بر همین اساس، پاکستان باید یک خط لوله 780 کیلومتری با هزینه تقریبی یک میلیارد و 500 میلیون دلار در خاک این کشور احداث کند.
پیش از این روسیه و چین برای سرمایه‌گذاری در این پروژه ابراز تمایل کرده بودند اما به دلیل اعمال فشار از سوی آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی نتوانستند در این طرح مشارکت و سرمایه‌گذاری کنند به همین دلیل ایران و پاکستان متعهد شدند تا سرمایه‌گذاری در این خط لوله را نیز انجام دهند.
توافقنامه‌ای خلاف میل آمریکا
این توافقنامه در شرایطی امضا می‌شود که آمریکا انجام هر نوع معامله تجاری بزرگ با ایران را ممنوع و به شرکت‌های خارجی در مورد مشارکت در این پروژه هشدار داده است.
بر اساس قرارداد 25 ساله‌ای که بین ایران و پاکستان منعقد شده است، ایران باید از فروردین 1393 (دسامبر 2014 میلادی) سالانه 8/7 میلیارد مترمکعب گاز طبیعی به این همسایه شرقی صادر کند و اگر به دلایل فنی از قبیل تاخیر در احداث خط لوله در خاک پاکستان این کشور نتواند گاز خود را از ایران وارد کند باید جریمه نقدی به ایران بپردازد.
هم‌اکنون با پیش‌قدم شدن ایران برای سرمایه‌گذاری در این خط لوله حرکت‌های جدی برای احداث این خط لوله انجام شده است.
تانکرهای حامل گازوییل «آزاد» در راه مرزهای غربی
شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی برای کاهش قاچاق سوخت، چند تانکر گازوییل را برای عرضه با نرخ فوب خلیج فارس به مرزهای غربی کشور ارسال کرده است.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در جدیدترین اقدام خود برای جلوگیری از قاچاق گازوییل از مرزهای غربی کشور روز گذشته چند تانکر گازوییل را برای عرضه به مرزنشینان با نرخ فوب خلیج فارس روانه مرز قصرشیرین کرد. این گزارش حاکی است، این اقدام شرکت ملی پالایش و پخش قرار است در روزهای آتی نیز ادامه یابد و حتی ممکن است به مرزهای شرقی و جنوبی نیز کشیده شود. بر اساس این گزارش در ماه‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ ارز و همچنین عدم اجرای فاز دوم قانون هدفمند کردن یارانه‌ها شاهد افزایش قاچاق سوخت ار مرزهای کشور هستیم. مسوولان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و وزارت نفت در این باره بارها اعلام کرده‌اند که پس از افزایش نرخ ارز شاهد رشد قاچاق گازوییل در کشور هستیم درحالی که قیمت گازوییل در ایران 150 تا 300 تومان است، قیمت نفت گاز در اواسط سال 1390 در کشورهای همسایه یعنی ترکیه بیش از 2000 تومان، افغانستان و پاکستان حدود 1500 تا 1600 تومان و کشورهای حاشیه خلیج فارس حدود 800 تا 900 تومان بوده است.
بر اساس این گزارش، پس از افزایش نرخ ارز قیمت هر لیتر گازوییل در آن سوی مرزها به پنج تا هفت هزار تومان رسیده است، در صورتی که قیمت هر لیتر گازوییل در داخل کشور بسیار کمتر از این رقم‌هاست. بر اساس اظهارات مرتضوی، رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در دی ماه سال گذشته پیش از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها در مرزهای شمال غرب، شرق و سواحل جنوبی کشور لااقل روزانه 10میلیون لیتر گازوییل قاچاق از کشور خارج می‌شده است که هم‌اکنون نیز با اجرای گام اول این قانون به دلیل رشد ناگهانی نرخ ارز دوباره شاهد این حجم قاچاق سوخت از کشور هستیم. بررسی‌های یک نهاد نظارتی نشان می‌دهد تنها در بخشی از مرزهای جنوب شرقی کشور روزانه شش میلیون لیتر سوخت به خارج از کشور قاچاق شده است که بر اساس بررسی‌های این نهاد ارزش این تجارت کثیف تنها در همان بخش از مرزهای شرقی روزانه لااقل به سه میلیارد تومان بالغ می‌شده است و ارزش این میزان قاچاق در طول سال به بیش از یک‌هزار میلیارد تومان بالغ می‌شود.
گزارش فارس اضافه می‌کند به نظر می‌رسد با اقدامات جدیدی که شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی انجام داده و همچنین افزایش نظارت نهاد‌های امنیتی شاهد کاهش قاچاق سوخت از مرزهای کشور باشیم.