سخنگوی وزارت خارجه: براساس تصمیم خودمان و اعلام نیاز دوستان و مشتریانمان نفت و فرآورده‌های آن را می‌فروشیم
تاکنون 2کشتی حامل سوخت و فرآورده‌های نفتی از بندرگاه‌های جنوب کشور به سمت لبنان به راه افتاده‌اند. قرار است یکی ظرف امروز و فردا در بندری در پالایشگاه زهرانی پهلو بگیرد و دیگری هم به فاصله چندروز در سواحل لبنان لنگر بیندازد. آنطور که سیدحسن نصرالله هم گفته، داستان یک کشتی و 2کشتی هم نیست، قرار است دادو‌ستدی مستمر باشد که تا رفع نیاز لبنان به سوخت ادامه خواهد یافت. تا دیروز تنها خبر رسمی در این روند سخنان سیدحسن نصرالله بود که از شب عاشورا - پنجشنبه گذشته- موجی از واکنش‌ها را در بیروت و محافل سیاسی‌اش به ارمغان آورده بود و بعد از آن نیز شامگاه یکشنبه با تأکید بر اینکه کشتی اول آماده تحویل سوخت است و کشتی دوم هم در راه است، از قاطع‌بودن روند تجارت سوخت ایران و تجار لبنانی پرده برداشت(دولت لبنان تا لحظه تنظیم این گزارش اعلام نظری نکرده است). در داخل کشورمان اما نقلی از چند‌و‌چون این نقل‌و‌انتقال و مراوده سیاسی - اقتصادی تهران بیروت نبود جز گزارشی که نورنیوز- سایت خبری نزدیک به شورای‌عالی امنیت ملی- در این‌باره نوشت. براساس این گزارش محموله‌های سوخت ایرانی که سیدحسن نصرالله امروز بدان اشاره کرده، تماما از سوی گروهی از تجار شیعه لبنانی خریداری شده و از لحظه بارگیری به‌عنوان مایملک آنها محسوب می‌شود؛. گزارشی که بر تجارت بین ایران و تجار لبنانی صحه گذاشت و عیان کرد پول محموله‌ها نیز پرداخت شده است.
آنچه که فروخته و خریداری شده یک موضوع طبیعی است
دیروز یعنی 72ساعت پس از سخنان سیدحسن‌نصرالله درمورد تجارت ایران با تجار لبنانی، اما پای این بحث - سفرهای کشتی‌های سوخت‌بر ایرانی به مقصد لبنان- به نشست خبری سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان باز شد و بعد از چند روز سکوت، موضع رسمی کشورمان را در این‌باره آشکار کرد.
دفاع تمام‌قد وزارت خارجه از این مبادله، آب پاکی را روی دست مخالفان آن ریخت و به تعبیری دیگر از استرات‍ژی جدید کشورمان در روابط با کشورهای دوست و همراه خود هم پرده برداشت؛ استراتژی‌‌ای که از آغاز روندی نو برای مقابله با تحریم‌های آمریکا در حوزه نفتی و تجاری ایران خبر می‌دهد. در همین راستا هم بود که خطیب‌زاده برخلاف شائبه‌آفرینی‌های برخی رسانه‌های عربی و غربی در منطقه، داستان حرکت کشتی‌های سوخت‌بر ایران به مقصد بنادر لبنان را تجارتی مرسوم و معمول دانست و در این‌باره گفت: تجارت عادی در حوزه‌های مشروعی مثل انرژی یک تصمیم حاکمیتی و یک تصمیم عادی مرسوم است و ما براساس تصمیم خودمان و اعلام نیاز دوستان و مشتریانمان نفت و فرآورده‌های آن را می‌فروشیم. در این مقطع خاص شاهد رنج طراحی‌شده علیه مردم لبنان هستیم. مردم لبنان مردم پرغروری هستند که متأسفانه با زد و بندهای سیاسی و طراحی‌های انجام‌شده پشت پرده عناصر صهیونیستی دچار مضیقه شده‌اند.
او تأکید کرد که ما به‌عنوان کشوری که سال‌ها تحت تحریم‌های یکجانبه بوده‌ایم، می‌دانیم که برخی کشورها دچار اعتیاد به تحریم هستند و از درد و رنج ملت‌ها برای تحقق اهداف نامشروع سیاسی خود استفاده می‌کنند و ایران در کنار دیگر کشورها اجازه نمی‌دهد که نظام سلطه چنین اقداماتی را انجام دهد. خطیب‌زاده افزود: آنچه فروخته و خریداری‌شده یک موضوع طبیعی است و ما اعلام آمادگی می‌کنیم که اگر دولت لبنان هم تمایل داشته باشد، به غیر از خریداری که توسط تجار لبنانی انجام شده است، حاضریم که سوخت به دولت این کشور بفروشیم. دفاع صریح سخنگوی وزارت خارجه از تجارت فرآورده‌های نفتی ایران با تجار لبنانی حکایت از عزم قاطع مسئولان کشورمان برای استمرار این روند با وجود آگاهی از مخاطرات احتمالی آن می‌دهد. البته این نخستین‌بار نیست که ایران رسما و آشکارا برخلاف تحریم‌های آمریکا در حوزه نفتی تجارت می‌کند، پیش‌تر نیز در تابستان سال گذشته با راهی‌شدن 10نفتکش از سوی بنادر جنوبی ایران به سمت ونزوئلا، عزم ایران برای مقابله با تحریم‌های همه‌جانبه ایالات متحده آمریکا آشکار شده بود.
اگرچه این روند مسیر پرفرازوفرودی را طی می‌کند و گاه منجر به توقیف نفتکش‌های ایرانی شده و گاه در دل خود داستان‌ها و روایت‌های میهن‌پرستانه‌ای را رقم زده، اما عزم ایران برای خروج از تحریم‌های آمریکا و یاری‌دادن به دیگر کشورهایی چون ونزوئلا یا لبنان که در شرایط مشابهی اوضاع اقتصادی و معیشتی مردم‌شان به‌تنگ آمده است، گویای استرات‍ژی جدید ایران در قبال تحریم‌های آمریکا و هم‌پیمانانش است که به‌نظر می‌رسد در لوای آن هم فرار از تحریم‌ها و انزواهای اقتصادی را نشانه گرفته است و هم دوری از تنش‌سازی‌‌های آشکار و پنهان اسرائیل در منطقه را.
نگاه
چرا ایران انتقال سوخت به لبنان را پنهان نمی‌کند؟
حسین رویوران ـ کارشناس مسائل خاورمیانه
از یک‌سال پیش جنگ همه‌جانبه اقتصادی‌ای علیه مردم لبنان اعلام شده است. اول سپرده‌های بانکی این کشور یک‌مرتبه ناپدید شد و بعد هم معلوم نشد چه بلایی بر سر موجودی بانک مرکزی‌اش آمد. در ادامه، دولت اعلام کرد که نمی‌تواند یارانه سوخت و نان را بدهد و از آنجا که امکان خرید با دلار وجود ندارد لبنان دچار مشکل سوخت شد.
با بروز مشکل سوخت در این کشور، ایران حاضر شده که به این کشور نفت بفروشد و با خریداری چند محموله از سوی تجار لبنانی، اکنون کشتی‌های سوخت ایرانی در راه لبنان هستند؛ امری که ابتدا از سوی سیدحسن نصرالله اعلام شد و ایران هم روز گذشته به‌طور رسمی آن را تأیید کرد.
آنچه انجام شده این است که این کشتی‌های سوخت توسط تجار لبنانی از ایران خریداری شده است اما نه با دلار بلکه با لیر و این تسهیلاتی است که عملا ایران به لبنان و تجار این کشور برای خرید این سوخت داده است.
قطعا هر اقدامی در جهت شکستن محاصره لبنان، یعنی خنثی‌سازی طرح آمریکا؛ لذا آنچه اتفاق افتاده تلاش برای کم‌کردن فشار بر مردم لبنان و خنثی‌سازی طرح محاصره و فشار حداکثری بر جامعه لبنان است.
درپی این اقدام، آمریکا که احساس کرد بدنام شده است، فورا به‌واسطه سفیر خود با رئیس‌جمهور لبنان، آقای عون، تماس گرفت و اعلام کرد که ما دلمان برای لبنان و جامعه لبنان می‌تپد و برق را از طریق سوریه و اردن به لبنان می‌رسانیم و 4کشتی سوخت هم به لبنان وارد می‌شود و گاز را هم از مصر به آنجا می‌رسانیم. مبلغ اینها هم چون بانک مرکزی لبنان می‌گوید پول ندارم از طریق بانک بین‌المللی تامین و به‌عنوان وام به لبنان داده می‌شود. قسط‌های آنها هم از سال آینده پرداخت شود.
این تلاش‌ها نشان می‌دهد که این اقدام حزب‌الله اقدامی استراتژیک است که نفت هنوز به مقصد نرسیده، تأثیرات خود را گذاشته است. ضمن اینکه به مردم لبنان هم نشان می‌دهد دشمن کیست و دوست کیست. چه‌کسی به‌دنبال فشار حداکثری بر مردم لبنان است و چه‌کسی به‌دنبال حل مشکلات جامعه لبنان است.
مجموعه این مسائل الان در مقابل هم قرار گرفته و جامعه لبنانی هم قضاوت‌های سیاسی خود را نسبت به این رفتارها انجام می‌دهد.
آنچه هست ما تاکنون فروش نفت به لبنان نداشته‌ایم و این نخستین‌بار است که ایران به لبنان نفت می‌فروشد و آن هم به تجار لبنانی نه به دولت لبنان.
ضمن اینکه این اقدام در زمانی اتفاق افتاد که آمریکا از هم‌پیمان خود در افغانستان چشم‌پوشی کرد و اجازه داد که سقوط کنند و با سر به زمین بیایند، درحالی‌که ایران نشان داد که همواره از هم‌پیمانان خودش حمایت می‌کند. این برجستگی نوع رفتار در چارچوب محور مقاومت و خارج از آن را کاملا نمایان می‌کند و به‌شدت به زیان آمریکا و هم‌پیمانانش در منطقه خواهد بود و تصویری منفی از آنها را به مردم منطقه ارائه می‌کند.
آنچه روشن است حمایت‌های ایران از حزب‌الله و ارسال کمک‌های ایران در ابعاد مختلف است و رابطه ایران با لبنان هم از طریق حزب‌الله بوده است. اما حال این محموله سوخت نه برای حزب‌الله که برای کل لبنان و مردم این کشور است.
حزب‌الله اما پوشش سیاسی خود را بر این انتقال قرار داده است و با آغاز حرکت این کشتی‌ها، آنها را لبنانی اعلام کرد و گفت از نگاه حزب‌الله این کشتی‌ها بخشی از سرزمین لبنان هستند و هرگونه تعرض به آنها از طرف رژیم صهیونیستی به‌معنای جنگ علیه منابع سوختی لبنان است که در این صورت حزب‌الله سکوهای انرژی رژیم صهیونسیتی را مورد حمله قرار خواهد داد.
در حقیقت این معادله جدیدی است که حزب‌الله انجام داد، آن هم نه برای خودش بلکه برای جامعه لبنان.
ایران و حزب‌الله با علنی‌کردن این انتقال نفت در حقیقت به‌دنبال ایمن‌سازی این محموله‌ها و ممانعت از تعرض به آنها بودند. با این اقدام رژیم صهیونیستی دیگر اقدامی علیه این محموله انجام نخواهد داد چراکه می‌داند اگر حمله کند حزب‌الله پاسخ می‌دهد و چنین تنشی می‌تواند شرایط بسیار پیچیده‌ای را در منطقه ایجاد کند. لذا آنچه اتفاق افتاده تلاش برای ایمن‌سازی بود، نه اقدامی برای ایجاد چالش در مدیترانه.