سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان گفت: اگر از خزر به اروپا برسیم، دست این اتحادیه نیز که در روابط و سیاست خارجی با روس‌ها بخصوص در حوزه انرژی با احتیاط عمل می‌کنند، باز می‌شود و ایران تبدیل به یک آلترناتیو خواهد شد که این موضوع روسیه را نگران کرده و مثل همیشه سنگ‌اندازی می‌کند.
به گزارش اوپکس به نقل از ایلنا، ایران اخیرا یک میدان گازی که حجم ذخایر آن معادل یک‌چهارم پارس‌جنوبی و یا به اندازه فاز 11 است، در آب‌های شمالی کشف کرده که اگر موقعیت فراهم باشد این امکان را خواهد داشت که حداقل 20 درصد گاز مورد نیاز اروپا را تأمین کند و این موضوع جغرافیای سیاسی منطقه را تغییر می‌دهد.
میدان جدید گازی با نام چالوس قرار است با هدف ایجاد یک قطب جدید گازی در شمال ایران برای تکمیل قطب جنوبی گاز این کشور با محوریت میدان عظیم پارس‌جنوبی احداث شود.
طبق اظهارات غیررسمی کمک‌های فنی و مالی توسعه پروژه نیز از روسیه و چین دریافت می‌شود.
آنچه حائز اهمیت است اینکه ایران با 34 تریلیون متر مکعب ذخایر گاز طبیعی، دومین ذخایر گاز طبیعی جهان را در اختیار دارد ولی طی سال‌های گذشته عرصه رقابت در بازار جهانی گاز را به دلایل سیاسی و اقتصادی به رقبای جدی خود یعنی روسیه و قطر واگذار کرده است. هرچند بیش از 93 درصد تولید گاز ایران به دلیل تقاضای بالا در داخل کشور مصرف می‌شود و همین امر توان صادراتی ما را کاهش داده است.
با این حال، هرچند در مذاکراتی که بر پایه برجام در جریان است امید آن می‌رود که با جلب سرمایه‌های خارجی برای توسعه میادین گازی بتوانیم ظرفیت تولید خود را بیش از شتاب مصرفی داخلی بالا ببریم، اما از سوی دیگر در رقابت با روسیه‌ای که برای تسخیر بازارهای انرژی به هر دری می‌زند و از هر مانعی برای جلوگیری از ورود ایران فروگذار نمی‌کند، کار ما چندان ساده نیست، در هر حال میدان جدید کشف شده و توسعه و احداث خط لوله برای صادرات آن می‌تواند خط قرمز مسکو را در هم نوردد و در واقع وارد حیاط‌خلوت روس‌ها شود.
افشار سلیمانی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره امکان ورورد گاز ایران به اروپا با کشف میدان جدید گازی در دریای خزر اظهار داشت: برداشت گاز نفت و گاز از خزر با توجه به عمیق بودن نیاز به تکنولوژی پیشرفته‌ای دارد اما با کمک کشورهای همسایه قابل حل است ضمن اینکه دکل حفاری البرز نیز اکنون در منطقه مستقر است، اما مسئله اصلی موانع احتمالی از سوی کشورهای رقیب است.
وی با بیان اینکه ایران فرصت‌های زیادی را در صادرات و ترانژیت انرژی و گاز از دست داده، افزود: ما می‌توانستیم هاب انرژی باشیم، اما تاکنون حوزه انرژی منقطه همیشه به نفع روسیه بوده است، حتی این کشور باعث شده خط لوله صلح را هم از دست بدهیم و اکنون ترکمنستان به دنبال صادرات به پاکستان از مسیر خط لوله تاپی است.
سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان تصریح کرد: بحث ایران در صادرات انرژی فقط اقتصادی نیست بحث تحریم‌ها، سیاست خارجی و چالش‌ها و تنش‌ها با غرب نیز مطرح است، مثلا در کنسرسیوم اول آذربایجان که ایران در نظر داشت سهم بگیرد، غرب مخالفت کرد بنابراین نتوانستیم در این عرصه حضور پیدا کنیم.
وی با بیان اینکه سیاست خارجی باید غیرتنش‌زا باشد تا اهدافی همچون سرمایه‌گذاری 200 میلیارد دلاری در صنعت نفت طی برنامه ششم تحقق یابد، گفت: حال فرض کنیم دکل مستقر، گاز هم استخراج شود و اروپا هم متقاضی باشد، اما مشکل اصلی اینکه ممکن است روسیه به خاطر نوع رابطه‌ای که داریم تا حدی مانع‌تراشی کند.
سلیمانی خاطرنشان کرد: ما راه‌های زیادی برای ورود به اروپا داریم، از جمله مسیر ترکیه، خط لوله باکو-تفلیس-ارزروم که آذربایجان به ترکیه گاز صادر می‌کند، همچنین خط لوله تاناپ که آذربایجان از مسیر ترکیه به سمت بلغارستان و اروپا می‌رود، یعنی می‌توانیم از خطوط لوله داخل منطقه استفاده کنیم، همچنین ما یک خط لوله گاز از طریق آذربایجان و گرجستان به شوروی سابق داشته‌ایم و احتمال دارد که از این مسیر هم استفاده شود و یا اینکه نیاز باشد خط لوله جدید احداث شود، البته ما اکنون گاز آذربایجان را از طریق آستارا و به نخجوان می‌بریم. بنابراین ایران این امکان را دارد که از طریق خطوط قدیم و یا احداث خط جدید گاز را صادر کند و این موضوع از لحاظ اقتصاد ی و امنیتی بسیار مهم است.
وی با اشاره به مزیت‌های ایران هم به لحاظ انرژی و هم به لحاظ ترانزیتی خاطرنشان کرد: ما در چهارراه شمال-جنوب و شرق- غرب قرار داریم و این موقعیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی ایران برای دیگران حائز اهمیت است، چون در هر حال به ایران نیاز پیدا می‌کنند، به طوری که در طول این مدت همواره سعی کردند ایران را از این دومزیت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی تخلیه و از مسیرهای حمل و نقل حذف کنند، حتی راه‌آهن و جاده جدید احداث کردند تا مسیرهای انرژی ما را تغییر دهند. مثلا می‌بینیم که غرب از خط لوله باکو-تفلیس-جیحان و یا باکو-تفلیس- ارزروم حمایت کرد چون ایران و حتی روسیه را دور می‌زد و یا کریدور تراسیکا را که مزیت شرق-غرب است، ایجاد کردند تا ایران در مسیر قرار نگیرد.
سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان تاکید کرد: اگر ایران از این مخزن جدید برداشت کند و مسیری داشته باشد که به کشورهای نیازمند انرژی راه داشته باشد بیش از مباحث اقتصادی به لحاظ امنیتی مهم است، ما فرصت 40 ساله را برای صادرات گاز از دست داده‌ایم و اگر از خزر به اروپا برسیم، دست این اتحادیه نیز که در روابط و سیاست خارجی با روس‌ها بخصوص در حوزه انرژی با احتیاط عمل می‌کنند، باز می‌شود و ایران تبدیل به یک آلترناتیو خواهد شد و این موضوع روسیه را نگران کرده و مثل همیشه سنگ‌اندازی می‌کند، حتی در رابطه با روابط خارجی برای ایران مشکل ایجاد می‌کند، بنابراین می‌طلبد که ایران سیاست متوازن داشته و از این فرصت‌ها استفاده کند.
وی یادآور شد: مثلا اکنون می‌بینیم که ترکیه نفت و گاز ندارد، در مدیترانه با یونان و قبرس مشکل دارد، واردکننده گاز از ایران، روسیه و آذربایجان است، اما به خاطر موقعیت ژئوپلیتیکی و مسیر ترانزیتی به هاب انرژی تبدیل شده است؛ اکنون از طریق باکو-تفلیس- جیحان حتی به اسرائیل هم صادرات دارد، بنابراین به نوعی کشور خود را به لحاظ انرژی در موقعیت حساس و استراتژیک قرار داده و کشورها سعی می‌کنند به هر قیمتی امنیت ترکیه را تامین و روابط خود را با این کشور تحکیم کنند.