حسن فروزانفرد، رئیس کمیسیون حمایت قضایی و مبارزه با فساد اتاق بازرگانی تهران
در فضای اقتصاد کوتاهمدت نمیتوان امیدوار بود که فعالان اقتصادی نگاه توسعهای و آیندهنگرانه داشته باشند و به فکر منابع جدید و گسترش و توسعه فعالیت موجود باشند. آنها تنها برای حفظ وضعیت موجود میاندیشند نه نوآوری.
در فضای اقتصاد کوتاهمدت فعالان اقتصادی فعالیت خود را بهگونهای تنظیم میکنند که احتمال خطر و ریسک بسیار کمتر باشد؛ در فضایی که ریسک قابل اندازهگیری نیست، آنها از سرمایهگذاری دوری میکنند و تنها شرایط را تحت کنترل قرار میدهند. برای همین پیشبینیناپذیری مهمترین عامل توقف اقتصاد ایران است و زمینه نامناسب بودن فضای کسبوکار را دامن میزند.
عوامل متعددی را در فضای کسبوکار میشناسیم که مخل بهبود وضعیت هستند؛ عواملی چون مجوزها، قوانین، مکانیزم انحلال شرکتها، ورشکستگی و غیره که در کنار هم میتوانند مسیر را بهبود یا تخریب کنند ولی غیرقابلپیشبینی بودن شرایط اقتصاد از همه این عوامل مهمتر است.
در اقتصادی با تورم عنانگسیخته، هیچ چشمانداز روشنی برای کنترل تورم نیست. در این شرایط گفتن از سایر عوامل اثرگذار بر محیط کسبوکار، قبل از اینکه این آسیب کنترل شود، بیفایده است. مهمترین مسئله اقتصاد ایران بیماری وحشتناک تورم است. با وجود تورم در کنار بقیه عوامل هیچ تصویری از آینده اقتصاد ایران نمیشود ارائه کرد.
با ریسکگریزی، توقف و کنترل فعالیت اقتصادی، اندیشه توسعهای به محاق میرود، تعدادی از بهترینها و صاحبنامها که باید اندیشه توسعه داشته باشند و بقیه را به تحرک وادارند، در سکوت کار میکنند و وقتی اقتصادی پیشران نداشته باشد اقتصاد هر روزه تضعیف میشود.
از طرفی وقتی بررسی میکنیم، میبینیم برخی از فعالان اقتصادی از رانت استفاده میکنند یا به منابع رانت دستیافتهاند. کسبوکار معمولا ژست توسعهای و ریسکپذیری بیشتر را ندارند. این همان چیزی است که زمینه را برای اقتصاد روبه ضعف فراهم میکند. البته در ساختارهای قانونی و بودجهای کشور هم شرایط بهبود را نمیبینیم که جذابیت را برای تکاپوی بیشتر از فعالان اقتصادی میگیرد. در حالی که باید محیط و چشمانداز اقتصادی پیشبینیپذیر باشد.