رشد اعجاب آور خرید نفت روسیه توسط چین و هند

تحریم نفتی روسیه، موجب متمایل شدن این کشور به سمت شرق شده؛ همان جایی که مهمترین مشتریان نفتی ایران حضور دارند و این به معنای افزایش فشارها روی صادرات نفت ایران است.
هند و چین همواره از بازارهای مهم نفت ایران بودند. در دوران تحریم، هند صادرات خود را از ایران کاهش داد اما چین به دلیل تخفیف های نفتی ایران، به خرید نفت از ایران ادامه داد و به مهمترین مشتری نفت ایران تبدیل شد. با این حال، پس از تحریم نفتی روسیهف ورق برگشت و حالا خبرها حاکی از کاهش صادرات نفت ایران است. برخی منابع، میزان تولید نفت ایران را از دو و نیم میلیون بشکه در روز که در گزارشهای ماهانه اوپک ارائه می شود، کمتر ذکر می کنند. جالب اینجاست که مسئولان دولتی که قبلا، آمار اوپک از تولید نفت ایران را کمتر از میزان واقعی می دانستند، حالا برای آنکه اثبات کنند میزان تولید نفت به زیر دو و نیم میلیون بشکه در روز کاهش نیافته، به آمارهای ماهیانه اوپک از منابع ثانویه استناد می کنند. اما واقعیت آن است که شواهد از کاهش تولید و به تبع آن صادرات نفت ایران حکایت دارد چراکه از یک طرف، چین به عنوان مهمترین خریدار نفت ایران به سمت روسیه متمایل شده و از طرف دیگر، ذخایر نفت متعلق به ایران یا اجاره شده توسط ایران در اطراف چین و سنگاپور، تکمیل شده و همین امر شاید موجب کاهش تولید نفت ایران شده باشد.
پس از آنکه رهبران اتحادیه اروپا توافق کردند تا ۹۰ درصد از صادرات نفت خام روسیه را تا پایان سال به عنوان بخشی از ششمین بسته تحریمی این اتحادیه علیه روسیه از زمان حمله روسیه به اوکراین ممنوع کنند، روسیه تلاش خود را برای فروش نفت خود در بازارهای آسیایی افزایش داد. چین و هند، اگرچه خریدار نفت روسیه بودند اما پس از تحریم روسیه، این خرید، به شدت افزایش یافت.
شرکت اطلاعات کالا کپلر فاش کرده که هند از روسیه در ماه مارس ۱۱ میلیون بشکه نفت خریده و این رقم در آوریل به ۲۷ میلیون بشکه رسیده و در ماه می ۲۱ میلیون بشکه بوده است، در حالی که در کل سال ۲۰۲۱ از روسیه ۱۲ میلیون بشکه خریده بود! طبق داده‌های Kpler، چین هم که در حال حاضر بزرگترین خریدار نفت روسیه است، خرید خود را در دوره مارس تا می سه برابر مدت مشابه سال گذشته افزایش داده است.
طبیعی است که وقتی واردات نفت چین از روسیه که تخفیفهای بالایی در نظر می گیرد تا این حد افزایش یابد، جا برای نفت ایران تنگتر می شود. حالا از شرایط جدید تحریم نفتی روسیه، هم چین سود می‌کند و هم روسیه! روسیه نفت خود را با تخفیف‌هایی بالاتر از تخفیف‌های ایران می‌فروشد و چون میزان تولید نفت این کشور بالاست و تحریم نفت روسیه، روی قیمت جهانی تاثیر می‌گذارد، روسیه با افزایش قیمت نفت، حتی با وجود ارایه تخفیف، سود می‌برد. از آن‌سو چین هم با خرید نفت با تخفیف بالا، در هزینه‌ها صرفه‌جویی می‌کند و طبیعتا خرید نفت از روسیه را در اولویت قرار می‌دهد.
صادرات نفت روسیه به خاطر تحریم، از اروپا به سمت آسیا تغییر کرده و این فرصت مناسبی برای ایران است که در صورت لغو تحریم بتواند دوباره به مشتریان سنتی خود در اروپا از جمله ایتالیا، نفت بفروشد. تحریم نفتی روسیه، جذب نفت ایران در بازار را با سرعت و سهولت بیشتری امکان‌پذیر می‌کند. مشروط بر آنکه احیای برجام را جدی بگیریم.