چند میدان نفتی طی دو سال گذشته حجم نفتخام درجای ایران را به بیش از 600 هزار میلیارد بشکه افزایش داد که بعد از محاسبه وزارت نفت حجم ذخایر قابل برداشت نفت ایران از 154 میلیارد بشکه به 157 میلیارد بشکه رسید.
طبق آمار اعلام شده از سوی وزارت نفت در سال گذشته 20 میلیارد بشکه نفتخام و در 9 ماهه امسال نیز حدود 14 میلیارد بشکه معادل نفتخام، نفت و گاز در کشور کشف شد که سهم نفت قابل برداشت از این آمار سه میلیارد بشکه است.
البته به گفته رستم قاسمی وزیر نفت، در صورت بهکارگیری روشهای جدید برداشت میتوان رقم برداشت نفتخام کشور را به بیش از این رقم افزایش داد. اگرچه ایران در حال حاضر در مقام چهارم دارندگان ذخایر نفتی جهان قرار دارد اما در مجموع ذخایر نفت و گاز جایگاه اول را در جهان دارد.
به گزارش ایسنا، کشور ونزوئلا با داشتن 5/296 میلیارد بشکه ذخایر قابل برداشت در رتبه اول ایستاده است. البته گفته میشود حجم عظیمی از این ذخایر، نفتخام فوق سنگین با مقادیر بالای گوگرد است که استخراج آن نیاز به تکنولوژیهای جدید و سرمایهگذاری بالایی دارد.
عربستان سعودی و کانادا هم به ترتیب با داشتن 5/266 و 175 میلیارد بشکه نفت قابل برداشت در مقام دوم و سوم قرار دارند. البته کانادا معتقد است که ذخایر این کشور دو تریلیون بشکه (یعنی هشت بار بیشتر از عربستان سعودی) است.
بعد از ایران که در مقام چهارم قرار گرفته است به ترتیب کشورهای عراق، کویت، امارات متحده عربی، روسیه، لیبی، نیجریه، قزاقستان، قطر، چین، ایالات متحده، آنگولا، الجزایر و برزیل قرار دارند.
براساس آمار، ذخایر نفتی آسیای جنوب غربی 56 درصد، آمریکای شمالی 16 درصد، آفریقا 9 درصد، آمریکای مرکزی و جنوبی هشت درصد، آسیای شرقی هفت درصد، آسیا و اقیانوسیه سه درصد و اروپا یک درصد است.
همچنین از ذخایر نفتی کشف شده در جهان 30 درصد آن سبک، 30 درصد متوسط، 15 درصد سنگین و 25 درصد آن نیز فوق سنگین است.
ظرفیت برای صادرات 2 میلیون لیتر گازوییل
معاون وزیر نفت نیز در همین زمینه با اشاره به افزایش ذخیرهسازی بنزین، یکی از شروط افزایش صادرات گازوییل را راهاندازی فازهای جدید پارسجنوبی عنوان کرد و گفت که هماکنون برای صادرات گازوییل روزانه ظرفیتی معادل دو میلیون لیتر وجود دارد.
علیرضا ضیغمی در گفتوگو با مهر درباره مهمترین برنامههای صادرات فرآوردههای نفت گفت: با بهرهبرداری از طرحهای جدید پالایشگاهی یکی از سیاستهای وزارت نفت درخصوص بنزین افزایش ظرفیت ذخیرهسازی این فرآورده نفتی است.
مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با اعلام اینکه با تکمیل ذخایر استراتژیک بنزین، صادرات این محصول نفتی در دستور کار قرار میگیرد، تصریح کرد: در حال حاضر برای صادرات گازوییل در شرایط مطلوبی قرار داریم.
معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه با افزایش گازرسانی به نیروگاهها و صنایع، مصرف گازوییل در واحدهای صنعتی کاهش یافته است، اظهار داشت: از سوی دیگر از سال آینده با بهرهبرداری از فازهای جدید پارسجنوبی گاز بیشتری برای تحویل به نیروگاهها و صنایع عمده تولید خواهد شد.
این عضو هیاتمدیره شرکت ملی نفت با یادآوری اینکه از سال 92 با افزایش تولید گاز در پارسجنوبی ظرفیت مازاد بیشتری برای صادرات گازوییل حاصل خواهد شد، بیان کرد: هماکنون هم به طور متوسط روزانه حدود دو میلیون لیتر گازوییل ظرفیت مازاد برای صادرات به کشورهای همسایه وجود دارد.
این مقام مسوول در ادامه با اشاره به بهرهبرداری رسمی از مرحله دوم فاز 3 طرح توسعه پالایشگاه نفت آبادان بیان کرد: پس از افتتاح این پروژه با سرمایهگذاری حدود دو میلیارد و 600 میلیون دلاری، توسعه و طرح تثبیت پالایشگاه نفت آبادان در دستور کار قرار گرفته است.
وی با یادآوری اینکه در حال حاضر طراحی و مطالعات مقدماتی اجرای این طرح نفتی انجام شده است، تاکید کرد: این فاز توسعهای یک زیربنای اساسی برای پالایشگاه نفت آبادان بوده که اگر اجرایی شود، پالایشگاه آبادان با وجود یکصد سال قدمت با ظرفیت 360 تا 380 هزار بشکه به عنوان پالایشگاهی مدرن به فعالیت خود ادامه خواهد داد.
به گفته ضیغمی، به این ترتیب با به مرحله تولید درآمدن این فاز ظرفیت 210 هزار بشکه به ظرفیت 150 هزار بشکهای کنونی اضافه میشود که به 360 هزار بشکه در روز خواهد رسید و تا 380 هزار بشکه نیز قابل افزایش است.
بر اساس این گزارش، خردادماه سال 1390 واحدFCCU پالایشگاه آبادان افتتاح رسمی شد که با راهاندازی این طرح حدود چهار میلیون لیتر بنزین با استاندارد یورو 4 اتحادیه اروپا به ظرفیت تولید کشور افزوده شد که با بهرهبرداری نهایی از فاز سوم توسعه و نوسازی پالایشگاه آبادان حدود دو میلیون لیتر دیگر به ظرفیت تولید بنزین یورو کشور افزوده خواهد شد.
از سوی دیگر با راهاندازی رسمی برخی از واحدهای فرآیندی همچون ایزومریزاسیون، آلکیلاسیون، بازیافت اسیدسولفوریک، کت کراکر و شیرینسازی بنزین در مجموع کل ظرفیت 1/14 میلیون لیتری تولید بنزین قدیمیترین پالایشگاه نفت خاورمیانه با استاندارد یورو 4 و 5 اتحادیه اروپا تولید و به بازار عرضه میشود.
هزینه سرمایهگذاری در طراحی، ساخت، نصب و راهاندازی کل این پروژه و نیروگاه آن را نزدیک به یک میلیارد دلار است و در مجموع با بهرهبرداری از این پروژه در بهمنماه سالجاری کل ظرفیت 1/14 میلیون لیتری تولید بنزین پالایشگاه آبادان با استاندارد یورو 4 تولید خواهد شد.
افزایش عدد اکتان بنزین تولیدی به 95، کاهش تولید نفت کوره به 7/2 میلیون لیتر در روز، افزایش تولید گوگرد، گازمایع و افزایش تولید برخی از محصولات با ارزشافزوده همچون انواع گریدهای سوخت هواپیما، بالگرد و هواپیماهای آموزشی و کوچک از دیگر دستاوردهای این پروژه است.
باید مدیریت کنیم
حسین امیریخامکانی، سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس درباره حجم ذخایر نفتی ایران به «جهانصنعت» گفت: ایران به لحاظ اینکه در منطقه سازشی قرار دارد و از نظر زمین شناسی نیز در منطقهای قرار دارد که منابع زیادی را در اختیار دارد در نتیجه از ذخایر نفتی و غیرنفتی فراوانی بهرهمند است و چنین نیز پیشبینی میشود که اگر به اکتشافات کنونی ادامه دهیم ذخایر خود را به بیش از این مقدار نیز خواهیم رساند. البته باید بر این ذخایر مدیریت داشته باشیم و به جای خامفروشی سعی خود را بر تولید از این منابع متمرکز کنیم.
وی افزود: باید تلاش خود را بر این بگذاریم که با استفاده از منابع خود سیاستگذاری نماییم تا هزینههای جاری کشور را از نفت مستقل کنیم و درآمد نفتی را صرف زیرساختهای توسعه کشور نماییم. چرا که اگر زیرساختهای ما توسعه پیدا کند میتوانیم هم منابع نفتی و هم منابع غیرنفتی خود را تبدیل به فرآورده کنیم و اگر بتوانیم به خوبی این ذخایر را مدیریت کنیم در آینده کشور ثروتمندی را خواهیم داشت.
امیریخامکانی در ادامه توضیح داد: باید تولید را بالا ببریم و طبق پیشبینیها بتوانیم 150 میلیارد دلار در صنعت نفت و گاز سرمایهگذاری کنیم. با این حال تاکنون این مقاصد مطابق برنامهای که داشتیم پیش نرفته است و اگر سرمایهگذاریها را همگام با برنامه پیش ببریم تولید هم متعاقبا بالا میرود.
وی گفت: باید نفت را به فرآورده تبدیل کرد چراکه در این صورت هم برای صادرات به مشکل کمتری برمیخوریم و هم ارزش افزوده بیشتری برای ما به همراه خواهد داشت. در حال حاضر استراتژی ما بر این است که حتیالامکان از خامفروشی جلوگیری کنیم.
این عضو کمیسیون انرژی در مورد تاثیر تحریمات بر صادرات نفتخام ایران توضیح داد: قطعی است که این موضوع بر صادرات اثر میگذارد و از درآمدهای ارزی ما کم کرده است. با این حال باید تلاش کنیم که از این تحریمها به عنوان یک فرصت استفاده کنیم و در عین اینکه تولید نفت خود را کاهش ندهیم از آن بهعنوان شاخصهای برای افزایش تولید نیز استفاده کنیم.
وی در ادامه افزود: باید قسمتی از نفت خود را که نمیتوانیم صادر کنیم به فرآورده تبدیل کنیم. درست است که تحریمها بر دولت و فروش نفت فشار وارد کرده است ولی باید بتوانیم آن را به درستی مدیریت کنیم.