هنوز ۲۴ساعت از بازگشت رئیس‌جمهور آمریکا از عربستان نگذشته بود که قیمت نفت در بازار جهانی روند صعودی پیدا کرد. یک روز پس از بازگشت بایدن قیمت نفت روند افزایشی خود را در پیش گرفت و صبح روز دوشنبه قیمت جهانی نفت بیش از ۴درصد افزایش یافت و به ۱۰۵دلار در هر بشکه رسید. دیروز نیز قیمت هر بشکه نفت با افزایشی دیگر به ۱۰۶.۳۱دلار رسید.
به گزارش اوپکس به نقل از همشهری آنلاین، سفر بایدن به عربستان سعودی به‌عنوان تلاشی برای افزایش تولید نفت توسط ریاض با هدف کاهش قیمت جهانی آن ارزیابی شد؛ هرچند مقامات کاخ سفید پیش از این سفر تلاش می‌کردند تا درخواست نفتی بایدن از عربستان را کم‌اهمیت جلوه دهند. با این حال، بایدن در زمان حضورش در عربستان در نشست خبری نشان داد که موضوع قیمت نفت برای کشورش مهم است و از این‌رو به خبرنگاران اعلام کرد که انتظار دارد در چند هفته آینده شاهد اقداماتی برای کاهش قیمت نفت باشد. همین درخواست را آموس هوخشتاین، هماهنگ‌کننده ویژه ریاست‌جمهوری در امور انرژی بین‌المللی هم تکرار کرد تا مهر تأییدی بر این موضوع باشد که «قیمت نفت» یکی از اهداف مهم عزیمت بایدن به غرب آسیا بوده است.
اکنون با تداوم روند افزایشی قیمت نفت، مشخص شده که سفر بایدن حداقل به‌صورت کوتاه‌مدت تأثیری بر قیمت جهانی بازار نفت نداشته و حتی افزایش قیمت نشان‌دهنده تأثیر معکوس نتایج این سفر بر بازار است. در چند روز گذشته تقریبا کمتر کارشناس و رسانه‌ای سفر بایدن به عربستان را موفقیت‌آمیز و پردستاورد خوانده و تقریبا نگاه رسانه‌ای به نتایج سفر بایدن همراه با ناامیدی بوده است. ازجمله روزنامه گاردین در گزارش روز دوشنبه خود، عدم‌اقبال سعودی‌ها به درخواست نفتی رئیس‌جمهور آمریکا را بررسی کرده و نوشته: پس از اینکه بایدن نتوانست عربستان سعودی را به افزایش تولید نفت قانع کند، قیمت‌ها افزایش یافت. رویترز نیز در گزارش مشابهی به شکست ماموریت نفتی بایدن در عربستان اشاره کرد و نوشت: بایدن در اجلاس سران کشورهای عربی در تامین اهداف نفتی ناکام ماند.
مشخص است که واکنش بازار نفت نیز تابعی وابسته به تحولات سیاسی است و ادامه افزایش قیمت نفت حکایت از آن دارد که سفر بایدن نتوانسته اعتماد و اطمینان خریداران نفت را به‌دست آورد و از همین رو بازار همچنان روند صعودی دارد.
بنزین در آمریکا همچنان گران است
یکی از اصلی‌ترین تأثیرات افزایش قیمت جهانی نفت در قیمت بنزین در آمریکا نمایان می‌شود؛ از همین رو برای دولت بایدن کاهش قیمت نفت جهت جلوگیری از افزایش قیمت بنزین بسیار ضروری است. قیمت بنزین در آمریکا در اوایل تابستان به بیش از ۱.۳دلار در هر لیتر رسید و اکنون اگرچه این قیمت تا حدودی کاهش یافته، اما قیمت بنزین در آمریکا همچنان ۴۰درصد گران‌تر از مدت مشابه سال گذشته است.
گران شدن بنزین به هیچ عنوان شرایط خوبی را برای روسای حاکم در کاخ سفید به‌ویژه برای انتخابات آتی رقم نخواهد زد. دیوید ویلکاکس، اقتصاددان سابق فدرال رزرو به نیویورک‌تایمز می‌گوید: نظرسنجی‌های افکار عمومی نگرانی‌های فزاینده در مورد تورم را نشان می‌دهد و افزایش قیمت نفت خطر تغییرات در آمریکا را به همراه خواهد داشت.
همچنین نظرسنجی منتشر شده در سی‌ان‌بی‌سی نشان می‌دهد که با رسیدن نرخ تورم به بالاترین حد تاریخی خود در آمریکا، افزایش قیمت بنزین از نگرانی‌های اصلی آمریکایی‌هاست. در این نظرسنجی، وقتی از شهروندان آمریکایی پرسیده شد که بزرگ‌ترین نگرانی آنها برای سال۲۰۲۲ چیست، ۴۳درصد از پاسخ‌دهندگان به قیمت بنزین اشاره کردند.
هنوز دولت بایدن راه‌حل فوری و جادویی برای جلوگیری از افزایش قیمت بنزین در کشورش ارائه نداده، ولی کارشناسان معتقدند که پس از تحریم نفتی روسیه در نتیجه جنگ اوکراین، دولت بایدن به‌دنبال تامین منابع جایگزین برای نفت و انرژی با هدف کنترل بازار است. یک ماه پیش خبرگزاری رویترز خبر داد که ۲شرکت نفتی اِنی ایتالیا و رپسول اسپانیا از ماه میلادی آینده واردات نفت ونزوئلا را برای جبران ممنوعیت واردات از روسیه آغاز می‌کنند. منابع آگاه به رویترز گفتند که برنامه سوآپ نفت در برابر بدهی ونزوئلا که ۲سال پیش با فشار آمریکا متوقف شده بود، اکنون با چراغ سبز واشنگتن از سر گرفته می‌شود. این خبر نشانه روشنی از تلاش رهبران واشنگتن برای افزایش عرضه جهانی نفت و جلوگیری از افزایش قیمت به شمار می‌رود و حتی برخی مقامات آمریکایی به صراحت بر لزوم بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی تأکید دارند. ازجمله وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه همین هفته در مراسمی در خانه بین‌المللی دانشجویان (ISH) با اشاره به لزوم احیای توافق هسته‌ای ایران تأکید کرد: «جهان به نفت ایران نیاز دارد.»
فقط جنگ اوکراین مقصر نیست
اگرچه جنگ در اوکراین تأثیر فوری بر افزایش قیمت جهانی نفت و به دنبال آن قیمت بنزین در آمریکا داشته، اما گرانی قیمت بنزین در آمریکا تنها ناشی از جنگ اوکراین نیست. در این ارتباط، سی‌ان‌ان در گزارشی به بررسی دلایل افزایش قیمت بنزین در آمریکا پرداخته و معتقد است که جنگ اوکراین فقط یکی از دلایل گرانی قیمت بنزین در آمریکاست. در این گزارش به نقل از کارشناسان گفته شده که شرکت‌های نفتی داخلی در آمریکا تمایلی به افزایش تولید نفت به میزان قبل از همه‌گیری کرونا ندارند؛ زیرا بسیاری از آنها نگران قوانین سخت زیست‌محیطی هستند که می‌تواند مانع کار آنها شود. براین اساس حتی با وجود کاهش همه‌گیری کرونا، اما تولید نفت در آمریکا همچنان در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد.
رابرت مک نالی، رئیس شرکت انرژی گروپ به سی‌ان‌ان گفته است: «دولت بایدن ناگهان به حفاری بیشتر علاقه‌مند شد، اما این افزایش تولید یک‌شبه محقق نمی‌شود.» واقعیت هم این است که افزایش تولید نفت به زمان نیاز دارد؛ به‌ویژه وقتی که در آمریکا شرکت‌های نفتی با زنجیره‌ای از مشکلات شامل مجوزهای اولیه افزایش تولید و چالش‌های استخدامی و دیگر موانع دست و پاگیر حوزه کسب‌وکار روبه‌رو هستند. مک نالی افزود: «تولیدکنندگان نفتی نمی‌توانند در کوتاه‌مدت نیروی کار مورد نظر خود را پیدا کنند و تامین تجهیزات هم با چالش روبه‌روست؛ چون همه‌چیز همزمان در دسترس نیست.»
همچنین پاول مولچانوف، تحلیلگر شرکت سرمایه‌گذاری بانکی ریموند جیمز درباره چالش افزایش سطح تولید نفت در آمریکا می‌گوید: «شرکت‌های نفت و گاز نمی‌خواهند حفاری بیشتری انجام دهند؛ چون آنها از طرف سهامداران‌شان تحت فشار هستند تا سود مالی بیشتری بپردازند و استراتژی این شرکت‌ها اساساً تغییر کرده است.»
از سوی دیگر، نه فقط سطح تولید نفت در آمریکا همچنان پایین است، بلکه ظرفیت پالایشگاه‌ها در آمریکا نیز کاهش یافته است. براساس آمار سی‌ان‌ان، در مقایسه با سال گذشته، روزانه حدود یک‌میلیون بشکه نفت کمتر به بنزین، گازوئیل، سوخت جت و سایر فرآورده‌های نفتی پالایش می‌شود.
گره کور قیمت بنزین در آمریکا
قوانین زیست‌محیطی آمریکا و فدرال برخی از پالایشگاه‌ها را وادار می‌کنند که میزان کمتری تولید داشته باشند. همچنین برخی از شرکت‌های آمریکایی به‌جای سرمایه‌گذاری در پالایشگاه‌های قدیمی‌تر و تعمیر و بازسازی آنها، به سرمایه‌گذاری و ساخت پالایشگاه‌های بزرگ جدید در خارج از این کشور در آسیا، خاورمیانه و آفریقا روی آورده‌اند و پیش‌بینی شده روند خروج سرمایه‌گذاری در بخش پالایش نفت در آمریکا در سال۲۰۲۳ با شدت بیشتری ادامه یابد. گرانی بنزین هواپیما در آمریکا نیز باعث شده تا شرکت‌های پالایش علاقه کمتری به تولید بنزین ماشین‌های سواری داشته باشند و پالایشگاه‌ها به‌طور عمده تلاش دارند تا ظرفیت بیشتر خود را به تولید بنزین جت اختصاص دهند.
همچنین گرانی بنزین در اروپا که حتی بالاتر از آمریکاست، تولیدکنندگان نفت کانادا و آمریکا را ترغیب به صادرات نفت و بنزین به اروپا کرده و این موضوع به کمبود نفت و بنزین و گرانی این دو محصول در بازار آمریکا دامن زده است.