روسیه در سالهای گذشته همواره رویای تصرف بر بازار انرژی اروپا را در سر میپروراند. مسکو در راستای این سیاست توانست خیلی نرم و خزنده گاز اتحادیه را در کنترل خود بگیرد و با ایجاد شاهراه حیاتی با نام «نورد استریم» روند گازرسانی در اروپا را توسعه دهد.
با وجود این بسیاری از کشورها به مخیلهشان هم خطور نمیکرد کرملین بخواهد از خطوط لوله انتقال گاز طبیعی به عنوان اهرمی برای فشار بر اروپا استفاده کند. حال به نظر میرسد با اوجگیری بحران در اوکراین، انرژی به برگ برندهای برای روسها در مقابله با غرب بهویژه در سرمای زمستان تبدیل خواهد شد.
اندیشکده کارنگی در مطلبی با عنوان «محاسبات راهبردی روسیه در ارسال گاز به اروپا» ضمن بیان این مقدمه نوشت: در محاسبات راهبردی مسکو، وابستگی اتحادیه به گاز روسیه به این معناست که دولتهای اروپایی یا باید در زمستان امسال با یک بحران شدید اقتصادی و سیاسی در داخل کشور روبهرو شوند یا در رویارویی خود با مسکو آتشبس برقرار کنند، برخی از خواستههای سیاسی کرملین در مورد اوکراین را برآورده کرده و تحریمها را لغو کنند.
در ادامه این مطلب با اشاره به کاهش صادرات گاز روسیه به اتحادیه در توضیح این پرسش که چرا روسیه جریان کامل گاز نورد استریم به اتحادیه را قطع نکرد، آورده: گازپروم در خرداد ماه شروع به کاهش تدریجی جریان گاز خود به اروپا کرد. هر چند دلیل این مسئله مشکلات فنی و حقوقی مطرح شده اما همه میدانیم واقعیت مسئله این نیست. برای این کاهش تدریجی در وهله نخست، ملاحظات قانونی وجود دارد. تظاهر به اینکه گازپروم هر کاری را بخواهد میتواند انجام دهد ممکن است به مناقشات آینده بیفزاید. البته، در یک سناریوی رادیکال، مسکو میتواند این مشکل را با صدور ممنوعیت فروش گاز به «کشورهای غیردوست» حل کند. این دیدگاه در کرملین وجود دارد که وقتی روسیه در مناقشه پیروز شد، یا حداقل به یک راه حل شرافتمندانه صلح دست یافت، تجارت گاز بخشی از یک توافق جامع با غرب خواهد بود که شامل توافقنامههای بلندمدت تأمین خواهد شد. از سوی دیگر نباید از یاد برد نابودی تجارت گاز با اروپا که درآمد ارزی خوبی نصیب کرملین میکند از بزرگترین مشکلات پوتین و تیمش خواهد بود. در نهایت، طرف روس نیاز به استفاده حساب شده از جنگ اقتصادی دارد. قطع کامل گاز قویترین سلاحی است که کرملین در اختیار دارد و شاید به عنوان یک تهدید ارزشمند برجا بماند.